Boboyev olimjon isoqovich

1.54. Cr₂(SO₄)₃.xH₂O tarkibidagi suvning massa ulushi 0,4525 bo‘lsa, x topilsin. (Javob: 18).
1.55. K₂S.xH₂O da suvning miqdori 45 % bo‘lsa, uning formulasi tarkibidagi x qanchaga teng. (Javob: x=5).
1.56. Natriy gidrofosfat (Na₂HPO₄.xH₂O) kristallgidrati tarkibida 65,67 % kislorod bo‘lsa, kristallgidrat tarkibidagi x ning qiymati nechaga teng?
Yechish: Moddaning molekulyar massasini quyidagi formulalar yordamida hisoblaymiz:
M_r=₁A_r(Na)+A_r(H)+A_r(P)+₂A_r(O)+x[₃A_r(H)+₄Ar(O)]:
va M_r=142+18x.
Bu ikkala qiymat teng bo‘lganligi uchun ularni

tarzda yozib, tenglamani yechsak: x=7 bo‘ladi.
1.57. Elementlarning massa ulushlari bo‘yicha kristallgidratlar tarkibidagi x ni aniqlang:

1. 
   MgBr₂xH₂O, _Br=54,79 %;
   

b) MgCl₂xH₂O, _Cl=34,98 %;
c) Fe(NO₃)₃xH₂O, _N=10,4 %;
d) Al₂(SO₄)₃(NH₄)₂SO₄xH₂O, _S=14,11 %.
(Javob: a, b  6; c  9; d  24).
1.58. Kristallgidrat tarkibidagi vodorodning massa ulushi bo‘yicha x ni aniqlang:

1. 
   Na₂HPO₄xH₂O, _H=6,98 %;
   

b) NaH₂PO₄xH₂O, _H=3,85 %;
c) (NH₄)₂C₂O₄xH₂O, _H=7,04 %;
d) Al₂(SO₄)₃(NH₄)₂SO₄xH₂O, _H=6,18 %;


Xulosa.
Men bu mavzuni yoritishim natijasida O’zbekiston Respublikasida ta’lim sohasida bir qancha islohotlar o’tkazilganligini shu jumladan: "Kadrlar tayyorlash milliy dasturi" ta’limning barcha bosqichlarida isloh qilishni asosiy vazifa qilib belgilanganligi. Islox qilishning eng muxim tomonlaridan biri – o’quv tarbiya jarayoniga ilg’or pedagogik texnologiyalarni joriy qilish xisoblanishi Yuqoridagilardan tashqari men karbon kislotalarni yoritishimda bir qancha o’zim bilmagan usullar bilan ularning olinishi, ularning fizikaviy va kimyoviy xossalarini o’rgandim. Men shu mavzudan quyidagi xulosaga keldim. Ular, ya’ni, karbon kislotalarning bir necha turlari tabiatda tarqalgan bo’lib, ular chumoli va sirka kislotalaridir. Bulardan tashqari bir qancha mevalar tarkibida ham karbon kislotalar uchraydi, masalan olma, limon kabilar. Karbon kislotalarning ko’pchiligi tabiatda keng tarqalgan, ayniqsa ularning xosilalari. Karbon kislotalar o’rin olish va biriktirish reaksiyalarga moyilligini yuqorida bir qancha reaksiyalar orqali ko’rib chiqdik. Yog’larga to’xtalsak yuqori molekulali yog’ kislotalar (olein, stearin, polmerin va x.) tashkil qiladi. Ular sanoatning juda ko’p sohalarida dizenfeksiya sifatida ishlatiladi. Shaxs kamolotining ta’lim-tarbiya bilan uyg‘unligi, o‘quvchilarni aqliy, axloqiy, estetik, ekologik, iqtisodiy, gigienik va jismoniy jihatdan etuk barkamol shaxs qilib tarbiyalashda, ularning ilmiy dunyoqarashini shakllantirish va kengaytirish, tilga, adabiyotga mehr-muhabbat tuyg‘usi va ongli munosabatni tarkib toptirishda adabiyotning tutgan o‘rni beqiyos. Mohiyatiga ko‘ra, innovatsion, modul, hamkorlik, interfaol, muammoli, loyiha, individual va mustaqil ta’lim, shuningdek, o‘yin texnologiyalari va grafik organayzerlar ta’lim tizimida o‘qitish jarayonining bir xil, zerikarli bo‘lishining oldini olish, aksincha, uning qiziqarli, faol jo‘shqin bo‘lishi uchun zarur shartsharoitlarni yaratish uchun xizmat qiladi. Maktab o‘qituvchilarining ushbu ta’lim texnologiyalari mohiyatidan xabardor bo‘lishlari, ularni o‘z faoliyatlaridan samarali qo‘llay olishlari ta’lim jarayonida har bir ta’lim oluvchining ichki imkoniyatlarini to‘la ro‘yobga chiqarishga yordam beradi. Ushbu mavzuni o‘quvchilarga yoritib berishda keltirib o‘tilgan barcha ta’lim texnologiyalari o‘quvchilarning bilim, ko‘nikma va malakalarini egallashiga yaqindan ko‘mak beradi.