Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati. 1. Pirmuhammedov I. M. Organik kimyo. Toshkent: “O’zbekiston”. 1992 yil
2. Abdusamatov A. Organik kimyo. Toshkent: “Talqin”. 2007 yil
3. Axmedov K.N., Yo’ldoshev X.Y. Organik kimyo usullari. Toshkent: “O’zbekiston”.1998 yil.
4. Umarov V. Organik kimyo. Toshkent: “Iqtisod”. 2007 yil.
5. Aloviddinov A., To’ychiev K. Organik kimyodan amaliy mashg’ulotlar Toshkent: “O’zbekiston”. 1998 yil.
6. Abdusamatov A., Mirzaev R., Ziyaev R. Organik kimyo. Toshkent: “O’qituvchi”. 2002 yil.
7. Axmedov K.N., Yo’ldoshev X.Y. Organik kimyo usullari. Toshkent: “O’qituvchi”. 1998 yil.
8. Mahsumov A.G’., Jo’raev A.Sh. Bioorganik kimyo. Toshkent: “O’qituvchi”. 2007 yil.
9. Shoymardonov R.A. Organik kimyo. Savol, masala va mashqlar. Toshkent: “O’qituvchi”. 2008 yil.
10. Shoymardonov R.A., Muxriddinov B.F. Organik kimyodan testlar. Toshkent: “Navoiy” 1999 yil.
11. Iskandarov S.I., Abdusamatov A.A., Shoymardanov R.A. Organik kimyo. Toshkent: “O`qituvchi” 1999 yil
12. Karapetyans M.X., Drakin S.I. Stroyeniy veshetva. Moskva: “Visshaya shkola”. 1998 yil.
13. Internet foydalanilgan.
www. tdpu. uz www. pedagog. uz www. Ziyonet. uz www. edu. uz ILOVALAR Masala va mashqlar Quyidagi moddalarni xalqaro nomenklatura bo’yicha nomlang:
2. Quyidagi moddalarning tuzilish formulalarini yozing: a) 3,4-dimetilpentan kislota; b) 5,5-dimetilgeksan kislota; d) 3-etilpentan kislota; e) 2-izopropilpentan kislota: f) 3-metilbuten-2 kislota; g) izomoy kislotaning metil efiri; h) etilformiat; i) 2,3-dimetilbutanamid; j) propionilxlorid; k) bromangidrid-2-metilpropan kislota.
3. C5H10O2; C6H12O2; C7H14O2 tarkibili moddalarning barcha izomerlarini yozing va ularni nomlang.
4. a) izobutilspirti; b) 3-metilbutanal; d) propil spirt oksidlanganda qanday kislotalar hosil bo’ladi?
5. 1) Etilen qatori uglevodorodini; 2) spirtni; 3) aldegidni oksidlab izomoy kislota olish reaksiyasi tenglamasini yozing.
6. Quyidagi birikmalarni kislotalik xossasi ortib borish tartibida joylashtiring: a) karbonat kislota; b) fenol; d) etanol; e) dixlorsirka kislota; f) propion kislota; g) triftor sirka kislota; h) trixlor sirka kislota; i) sirka kislota; j) diftor sirka kislota.
7. Brombutandan moy kislota olish reaksiyasi tenglamasini va hosil bo’lgan mahsulotning a) ammiak bilan reaksiyasini ( t0 ta’sirida; b) PCl5 bilan reaksiyasini4 d) kons. H2SO4 ishtirokidagi etil spirti bilan reaksiyasini yozing.
8. a) amiddan; b) xlorangidriddan; d) anigidriddan; e) etil efirdan 3-metilbutan kislotaning olinish reaksiyasi tenglamasini yozing.
9. Qaysi birlamchi spirtlar oksidlanganda quyidagi moddalar hosil bo’ladi:
a) 2,2,3-trimetilbutan kislota; b) 3-izopropil-2,4-dimetilgeksan kislota.
10. Quyidagi moddalar oksidlanganda qanday kislota hosil bo’ladi:
a) 2,4-dimetilpentanal; b) 2-metilpentanonon-3.
11. a) 1-brom-2-metilpropan va b) 2-brom-2,3-dimetilbutanlardan nitril usulida qanday kislotalar olish mumkin ?
formulaga javob beruvchi birikmalarni kislotalik xossasi ortib borish tartibida joylashtiring. Bu yerda X – C2H5; - F; -OH; -Br; -SO3H javoblaringizni asoslab bering.
13. Quyidagi o’zgarishlarni amalga oshirishga imkon beradigan reaksiyalar tenglamalarini yozing.
14. Boshqa organik modda ishlatmasdan turib
b) CH3 – CH3 → CH3CH2COOCH3 larni sintez qiling.
Yechish:
15. Quyidagi o’zgarishlarni amalga oshiring:
16. Quyidagi moddalar orasida boradigan eterifikatsiya reaksiyalari tenglamalarini yozing va hosil bo’lgan mahsulotlarni nomlang:
a) sirka kislota va 3-metilbutanol-1; b) moy kislota va propanol-1
17. a) Palmitin kislota va glitserin; b) linol kislota va glitserindan yog’larning sintez reaksiyasi tenglamalrini yozing va hosil bo’lgan moddalarni nomlang.
18. a) triolein; b) palmitodistearin; d) oleolinoleopalmitin reaksiyasi tenglamalarini tuzing.
19. Qaysi glitseridlar qattiq yog’lar tarkibiga kiradi ?
a) dioleolinolein; b) tristearin; d) triolein; e) tripalmitin; f) trilinolen. Bu glitseridlarning tuzilish formulalarini yozing.
20. a) dioleostearin; b) trilinolein; d) tristearin; e) tripalmitinlarning gidroliz reaksiya tenglamalrini yozing.
