Bob. Investitsiya loyihalari samaradorligini baholashning nazariy asoslari

Investitsiyalarniig rentabelligi usuli (PI) - diskontlashtirilgan daromadlarning diskontlashtirilgan investitsiya harajatlariga nisbatini hisoblab topishga asoslangan. Bu qanday holatda investor boyligi sishi mumkinligini rsati beradi va quyidagicha aniqlanadi:

 n CFt  26

PI   t _/ I₀ (1.8)

 t_1 (I  d⁾ 

bu erda I₀ - shla g i h investitsiyalar, SG’-t davrda olingan pul tushumlari.

Investitsiya rentabelligi rsat i hi firma (yoki investor) a lag lari 1 s hisobida qanday hollarda sishi i aniqlash imkonini beradi.

Agar investitsiya sarflari turli davrlarda (uzoq amalga oshirilsa, (RI)ni aniqlash formulasi quyidagicha la i:

 n CFt   n It  27

PI   t _/ t _, (1.9)

 t_1 (1 d⁾   t_1 (1 d⁾ 

bu erda, I_t – t yildagi investitsiyalar.

Investitsiyalarning rentabelligi va sof joriy qiymat rsat i hlari i taqqoslama baholash shuni rsata i i, sof joriy qiymati sishi bilan investitsiyalar rentabelligi ham sa i va aksincha.

Agar rentabellik rsat i hi «1»ga teng yoki undan kichik lsa, loyiha rad etilishi kerak, chunki u q shi ha foyda keltirmaydi.

NPV=0 da investitsiyalarning rentabelligi hamisha 1ga teng la i.

Oddiy li ri ishiga qaramasdan, loyihalarning rentabelligini aniqlash muammosi muayyan qiyinchiliklar bilan g liq ir. Bu hol, ayniqsa, investitsiyalar turli xil valyuta, turli xil vaqtda, a i bir qancha yillar ralig i a amalga oshirilganda uni aniqlash muammosi paydo la i.

Buni quyidagi misolda ri chiqamiz.

1-misol. Faraz qilaylik, investitsiya loyihasi uchun 140 mln.s harajat qilingan.

Investitsiya loyihasini amalga oshirish natijasida birinchi yil – 37750 ming s ,

²⁶ Uzoqov A., Nosirov E.,Saidov R., Sultanov M.Investitsiya loyihalarini moliyalashtirish va ularning monitoringi. O q q lla a. – T.: “IQTISOD-MOLIYa”, 2006, 108-b. ²⁷ O sha manba, 108-b.

ikkinchi yil 45390 ming s , uchinchi yil – 47430 ming s , t rti hi yil- 51140 ming s va beshinchi yil- 60030 ming s pul tushumlari olinishi z a tutilmoqda. Bu holda investitsiya loyihasining diskontlashgan investitsiya rentabelligi qanday hisoblanadi?