Bmi fotima

Asosiy  qism  3  bobda:  Fosforli,  kaliyli  va  kompleks  o'g'itlar  ishlab 

chiqarish, shuningdek “NavoiyAzot’ OAJ da ammiak ishlab chiqarishning nazariy 

asoslarini  o’rganish  va  undan  samarali  foydalanish  masalalari,  muammolari,  

yechimlari va   istiqbollarini tahlil qilish;  

Xulоsа  qismida:  O’zbekistonda  azotli  o’g’itlar  ishlab  chiqarish  mavzusini 

o’rganish  yuzasidan  xulosalar,  ishlab  chiqarish  va    amaliyotga  tаkliflar  hamda 

foydalanilgan adabiyotlar ro`yxatini keltirishdan iborat edi. 

Mavzuning  amaliy  ahamiyati  shundaki,  qishloq  xo‘jaligi  ekinlari  uchun 

asosiy  ozuqa  moddalari  manbai  hisoblangan  mineral  o‘g‘itlarga  ham  talab  ortib 

borayotir.  Shu  bilan  birga,  ularning  nafaqat  samaradorligi,  balki  ekologik 

xavfsizligiga nisbatan ham talablar kuchaymoqda.  

Azot  elementi  o’simlik  va  hayvonot  olamining  asosi  bo’lgan  oqsil  va  hayot 

uchun  zarur  xlorofill  moddalari  tarkibiga  kiradi.  Azotning  tuproqdagi  tabiiy 

birikmalarini o’simlikning azotga bo’lgan ehtiyojini to’la ta’minlay olmaydi. Shu 

sababli,  tuproqni  azotli  o’g’itlar  bilan  muntazam  ravishda  o’g’itlab  turish  kerak. 

---

Azotli o’g’itlardan natriy nitrit NaNO

3

, kaliy nitrat KNO

3

, kalsiy nitrat Ca(NO

3

)

2

, 

ammoniy  nitrat  NH

4

NO

3

,  ammoniy  sulfat  (NH

4

)

2

SO

4

  va  mochevina  CO(NH

2

)

2

 

azotning o’zimliklar o’zlashtira oladigan va suvda yaxshi eriydigan birikmalardir. 

Bular qattiq o’g’itlardir. Azotli suyuq o’g’itlarda azot ko’p bo’ladi. Masalan, suyuq 

ammiakda  82%  azot  bor,  ammiaklarda  (ammoniy  tuzlarining-ammoniy  nitrat, 

kalsiy nitrat va boshqalarning ammiakdagi eritmalarida 35-45% azot bo’ladi. 

Hozirgi  vaqtda  ishlab  chiqarilayotgan  suyuq  o’g’itlar  suyuq  ammiak, 

ammiakli suv, ammiakatlar va murakkab suyuq o’g’itlardir.