Biznesni tadqiq etish



Download 1,97 Mb.
Pdf ko'rish
bet99/101
Sana29.12.2021
Hajmi1,97 Mb.
#85349
1   ...   93   94   95   96   97   98   99   100   101
Bog'liq
biznesni tadqiq etish usullari


partiyalardaligi 
shunchalik 
ahamiyatli 
ekanki, 
hatto 
yapon 
tovarlariga 
taqqoslaganda  hindlar  uchun  ancha  yuqori  narx  darajasini  ham  oqlaydi.  Natijada 
hind  firmasi  nafaqat  yaponlar  bilan  raqobat  kurashiga  chiqadi,  shuningdek,  o’z 
savdo  hajmini  ham  oshiradi.Shuning  uchun,  raqobatchilar  faoliyatini  tahlil  qila 
borib,  faqat  ko’zga  tez  tashlanadigan  parametrlar  –  narx  va  asosiy  sifat 
xarakteristikalari  bilan  cheklanmasdan,  xaridorlarga  ta’sir  o’tkazuvchi  hamma 
omillarni  hisobga  olish,  shuningdek,  bo’lg’usi  mijozlaringiz  uchun  nimalar 
muhimligini  anglash  va  bu  ehtiyojlarni  o’z  ishingiz  uchun  katta  foyda  bilan  iloji 
boricha tezroq qondirishga urinishingiz lozim. 
Marketing  dasturida  tanlangan  strategiyalar  va  ularning  aniq  qo’llanishi 
ta’riflangan bo’lishi kerak.Raqobat strategiyasi tanlangach, tadbirkor qator qarorlar 
qabul qilishi lozim. 
Tanlangan strategiyani qanday qilib yaxshiroq realizatsiya qilish mumkin? 
Strategiyalarni  amalga  oshirish  uchun  zarur  bo’lgan  moliyaviy  struktura 


174 
qanday bo’lishi kerak? 
An’anaviy bozordan ketish kerakmi (agar gap faoliyat ko’rsatayotgan korxona 
haqida bo’lsa)? 
Firmaning  joriy  raqobat  pozitsiyasini  o’zgartirmasdan  foydani  oshirish 
mumkinmi (bu ham avvaldan ishlab kelayotgan korxonaga oid savol)? 
Agar tadbirkor o’z strategiyasini o’zgartirishga jiddiy qaror qilgan bo’lsa yoki 
endigina raqobatli bozorga chiqib kelayotgan bo’lsa, u raqobatning ehtimoliy javob 
harakatlarini ko’zda tutishi kerak: 
1.  Javob harakatlarning mavjudlik darajasi. 
2.  Ularning firmaga ta’sir  etish ehtimoli. 
3.  Bu qachon yuz  berishi mumkin? 
4.  U qanchalik tajovuzkor bo’ladi? 
5.  O’ta tajovuzkorona ta’sir etishlardan chetga chiqish imkoniyati bormi? 
Marketing  rejasi.  Muvaffaqiyatga  erishish  uchun  firma  o’z  tovari  uchun 
samarali bozor  yaratishi kerak.  Bunday  bozorlarni  yaratishdagi asosiy  qadamlarni 
biznes-rejaning marketing  bo’limi ta’riflaydi. 
Marketing rejasi – mo’ljallangan savdo hajmiga erishish va xaridorlarni zabt 
etish  yo’li  bilan  maksimal  foyda  olish.  Odamlarni  tovarga  jalb  etish  ularga 
ehtiyojlariga  mos  va  narxni  ham  to’g’ri  keladigan  mahsulot  (xizmat)larni  taklif 
etish  bilan  bajariladi.  Shu  bois  bu  bo’limda  iste’molchi  uchun  aniq  marketing 
yo’nalishiga amal qilinishi zarur. Korxonaning marketing rejasi albatta mahsulotga 
tegishli  barcha  ma’lumotlar,  raqobatchilarning  afzallik  tomonlari,  firmaning 
marketing  borasidagi  maqsadlariga  qarab  tuziladi.  Marketing  rejasi  muhim  hujjat 
hisoblanib,  firma  maqsadlaridagi  vazifalarni  kim,  nimani,  qachon,  va  qandayqilib 
bajarishi kerak degan savolga javob beradi. Marketing rejasi quyidagi bo’limlardan 
iborat. 

  Korxona rejasi 

  Mahsulot hajmi va ishlab chiqarish muddatlari 

  Moliyaviy reja 

  Sotuv va  logistika rejasi 


175 

  Kommunikatsiya vasotuvni rag’batlantirishrejasi 

  Istiqboldagi hamkorlarbilan ishlash rejasi. 
Marketing  rejasining  bajarilganligi  nazorati  va  auditibutun  marketing 
faoliyatini  baholab  firmaning  kelgusida  nima  qilishligi  haqida  asos  yaratib 
uningstrategikrivojlanish rejasinibelgilaydi. 
Sotuv  tarqatish  jarayoni  juda  murakkab  bo’lib,  bu  davrda  bozordagi 
joriykonyunktura,  bozordagi  vaziyat,  uning  sig’imi,  amaldagi  mahsulot  sotilish 
hajmi  kabi  ko’rsatkichlar  tahlili  olib  borilishi  zarur.  Savdo  sanoat  yarmakalari, 
yangi  tovarlarning  xususiyatini  namoyishetish,  imtiyozli  sotuvlar,rag’batlantirish 
kabitadbirlarsotuvjarayonini jadallashtiradi. 
Marketing jarayoniningsotuvdan keyingibosqichi ikkifazani o’z ichigaoladi:1-
xaridorbilan ishlashni, 2-iste’molchibilan ishlashni. 
Talabni  o’rganish,  xaridorning  xulq-atvorini  o’rganish,  uning  tovarni  sotib 
olish  haqida  qaror  qabul  qilishiga  ta’sir  etuvchi  omillarni  aniqlash 
xaridorbilanishlash  funksiyalarigakiradi.  Iste’molchini  o’rganish  fazasi  uning 
bozordagi  xulq-atvorini  o’rganish,  firma  mahsulotlariga  bo’lgan  munosabatini 
o’rganish, raqobatchitovarining afzallik (ustun) tomonlarini aniqlash bilan bog’liq. 
Axborotlar tahlili asosida marketing rejasigao’zgartirishlarkiritiladi. 
Umumlashtirib  aytilganda,  marketing  jarayoni  marketing  qonuniyatlarigava 
prinsiplari (tamoyillariga) asoslanadi. 
Marketingning 
asosiy 
qonuniyatiga 
ishbilarmonlik 
faolligining 
davriyekanligi, raqobatchilik harakatining maqsadli pozitsiyalik ekanligidir.  
Marketing  rejasi  tadbirkor  o’z  maqsadli  bozori  uchun  foydalanmoqchi 
bo’lgan  marketing  kompleksining  hamma  elementlarini  yig’indisi:tovar,  narxlar, 
tarqatish  (sotish)  metodlari,  tovarni  ilgari  surish  kabi  choralarniqamrab  olishi 
kerak. Bu erda quyidagi savollarga javob beriladi. 

  Daromadi darajasi,  jinsi,  yoshi,  mashg’uloti, hayot  tarzi,  oilaviy  ahvoli va 
boshqalar  bo’yicha  korxonaning  maqsadli  bozorini  (segmentini)  shakllantiruvchi 
xaridorlarning asosiy tavsiflari qanday? 

  Bozorda o’z pozitsiyasini belgilay borib, firma o’xshash tovarlar taklif qilib 


176 
raqobatchilarni surib chiqarishi mumkinmi yoki o’z o’rnini topishga urinadimi? 
Tovar  siyosati  firma  tomonidan  ishlab  chiqarilayotgan  mahsulotlar 
raqobatbardoshligini  oshirishi  bo’yicha,  birinchi  navbatda  sifat  tavsifini  yakuniy 
iste’molchilar  talablariga  mos  keladigan  darajada  yaxshilash,  narx  siyosati  firma 
tovariga narx hisoblash metodikasini, narx va sifatning o’zaro aloqasini, xaridorlar 
uchun  chegirmalar  va  imtiyozlar  tizimini  ta’riflashni  ko’zda  tutadi.  Bu  yerda 
narxning tanlangan darajasi firmani ta’minlaydigan o’sha sof daromad ko’rsatiladi. 
Savdo  siyosati  ishlab  chiqarilayotgan  mahsulotlarni  samarali  sotilishi  uchun 
optimal savdo tarmog’i qanday tashkil etilishi – to’g’ridan-to’g’ri iste’molchigami 
yoki  vositachilar  orqali  tarmoqlari  yaratishni  ham  qo’shib,  ulgurji  va  chakana 
savdo  do’konlari  oraliqda  saqlash  uchun  omborxonalar,  servis  markazlar, 
tovarning  harakatlanish  yo’nalishlarini  belgilash,  ta’minot,  transportga  yuklash-
tushirish, yukka ishlov berish ishlarini va b. tashkil qilish kabilarni ko’rsatadi. 
Yangi  tovarlar  yaratish  (innovatsiya  siyosati),  ularning  assortimentini 
optimallashtirish (assortiment siyosati), tovarning hayot siklini uzaytirish bo’yicha 
choralarni  ko’zda  tutadi.  Siljitish  siyosati  (kommunikatsiya  siyosati)  talabni 
shakllantirish va tovar  savdosini  rag’batlantirish  (FOSSTIS) bo’yicha  faol  masala 
qanday hal qilinishi. 
 
 
 
 
 
 
 
 


177 

Download 1,97 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   93   94   95   96   97   98   99   100   101




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish