Бизнес вa тaдбиркорлик олий мaктaби

RAQAMLI IQTISODIYOTNI MAMLAKATIMIZ SOLIQ TIZIMIGA 
TA’SIRI VA TADBIRKORLIKNI YANADA RIVOJLANTIRISHDAGI 
O‘RNI 
 
Amirov M.O‘. – TDIU “Soliqlar
va soliqqa tortish” yo‘nalishi talabasi 
Bugungi kunda axborot kommunikatsiya texnologiyalarining jadallik bilan 
rivojlanib borishi tarmoqlar va sohalarni raqamlashtirish jarayoniga o‘zining 
bevosita ta’sirini ko‘rsatmoqda. Buning natijasida raqamli tibbiyot, raqamli 
iqtisodiyot kabi “yangi tarmoqlar” vujudga kelmoqda. Shu o‘rinda raqamli 
iqtisodiyot haqida qisqacha to‘xtalib o‘tamiz: 
Raqamli iqtisodiyot – bu iqtisodiy, ijtimoiy va madaniy aloqalarni raqamli 
texnologiyalarni qo‘llash asosida amalga oshirish tizimi bo‘lib, u yangi 
texnologiyalar, platformalar va biznes modellari yaratish va ularni kundalik hayotga 
joriy etish orqali mavjud iqtisodiyotni yangicha tizimga ko‘chirishni anglatadi. 
Raqamli iqtisodiyot termini birinchi bo‘lib 1995-yilda amerikalik dasturchi Nikolas 
Negroponte tomonidan amaliyotga kiritilgan. 
Xo‘sh, raqamli iqtisodiyot barcha tarmoqlar kabi mamlakatimiz soliq tizimiga 
qay darajada ta’sir ko‘rsatmoqda? Tadbirkorlik faoliyatini rivojlantirishda qanday 
ko‘rsatkichlarga erishilmoqda? Bu borada dastlab soliq ma’murchiligini 
takomillashtirishga doir raqamlashtirish jarayoniga to‘xtalib o‘tamiz. 
Hozirda O‘zbekiston Respublikasi Davlat soliq qo‘mitasi tomonidan soliq 
to‘lovchilar uchun 45 turdagi davlat elektron xizmatlari ko‘rsatilib kelinmoqda. Bu 
turdagi xizmatlarga soliqlarni elektron tarzda to‘lash, elektron hisobvaraq-
fakturalarni rasmiylashtirish, soliq hisobotlarini yuborish, soliq to‘lovchining 
identifikatsiya raqamini (STIR) taqdim etish, coliqlarni hisoblash (onlayn 
kalkulyator) va qo‘shilgan qiymat solig‘i (QQS) to‘lovchilarini ro‘yxatga olish 
kabilar kiradi. 
Shuningdek, soliq to‘lovchilarga interaktiv davlat xizmatlarni yangicha 
ko‘rinishda «Android» operatsion tizimlarida ishlaydigan smartfon va boshqa 
zamonaviy mobil aloqa vositalari orqali foydalanishda qulay bo‘lgan 
«Soliq»
mobil 
ilovasi yaratildi. Mazkur mobil ilova barcha soliq to‘lovchilar, jumladan, jismoniy 
shaxslar, tadbirkorlar uchun foydali dasturlardan biri bo‘lib, unda soliq 
qonunchiligiga oid yangiliklar, soliq organlari, normativ hujjatlar, tez-tez 
beriladigan savollarga javoblar, soliqqa oid bahsli holatlarni ko‘rib chiqish va 
boshqa ko‘plab ma’lumotlar mujassamlashgan. 
Bundan tashqari