Biznes faoliyat. Swot tahlili va uni amalga oshirish jarayoni

Farmatsevtika kompaniyasining marketing bo‘limi modellari.
Marketing bo‘limining tuzilishi farmatsevtika kompaniyasining hajmi va turiga bog‘liq. Ushbu bo‘linmaning quyidagi modellarini ajratish mumkin:

1. 
   Funksional. Bu eng keng tarqalgan marketing xizmati sxemasi. Bu bozori va mahsulotlari uncha katta bulmagan farmatsevtika kompaniyalari uchun xos modeldir. Bo‘lim ichida vazifalari aniq ajratib belgilangan buladi: bozor tadqiqotlari, mahsulotni ilgari surish, assortimentni shakllantirish va boshqalar.
   
2. 
   Tovar. Keng assortimentdagi mahsulot ishlab chiqaruvchi farmatsevtika kompaniyalari uchun tovar sxemasidan foydalaniladi. Marketing bo‘limining ishi ishlab chikarilayotgan mahsulotga asoslanadi. SHunday qilib, xodimlarning ayrim guruhlari faqat muayyan mahsulotlarni bozorini urganish, rag‘batlantirish va bozor tadqiqotlari bilan shug‘ullanadi.
   
3. 
   Mintaqaviy. Ayrim hududlarda dori vositalarini sotishga ixtisoslashgan firmalar marketing bo‘limining mintaqaviy modelini afzal ko‘radilar. Har bir bo‘linma yoki xodimlar guruhi strategiya tuzishda uning xususiyatlarini hisobga olgan holda ma’lum bir hudud uchun javobgardir.
   
4. 
   Sigmentli. Bu tashkiliy tuzilma iste’molchilarning ma’lum guruhlarini aniqlash va ularning har biri uchun yagona marketing strategiyasini shakllantirish imkonini beradi.
   
5. 
   Aralash. YUqorida tasvirlangan barcha tuzilmalar elementlarini birlashtiradi.
   

Farmatsevtika ishlab chiqarish kompaniyasining marketing bo‘limini yaratish jarayonida quyidagi bosqichlarni ajratib ko‘rsatish mumkin:
1. Ustuvor vazifalar va natijalarni aniqlash;
2. Korxonada bo‘lim ishi to‘g‘risidagi nizomlarni ishlab chiqish;
3. Bulimni tashkil etish;
4. Ishchilarni vazifalarini belgilab berish;
Farmatsevtika marketing xizmatining umumiy maqsadi iste’molchilarning ehtiyojlariga mos ravishda dori vositalarini ishlab chiqish, ishlab chiqarish va sotish jarayonlarini optimallashtirishdan iborat.
Farmatsevtika bozoridagi talab darajasiga qarab marketingning quyidagi turlari farqlanadi

• 
  Konversion marketing. Bu talabning pastligi sharoitida, bozorning katta qismi mahsulotlarga qiziqmasa, dolzarbdir. Konversion marketing mahsulotga ijobiy munosabat yaratib talabni oshirishga mo‘ljallangan.
  
• 
  Rag‘batlantiruvchi marketing. Iste’molchilar mahsulot yoki xizmatga mutlaqo befarq bo‘lganda ishlaydi. Rag‘batlantiruvchi marketing strategiyasi mijozlarning mahsulotlarga kizikmaslik sabablarini hisobga oladi va ularni bartaraf etish choralarini ishlab chiqadi.
  
• 
  Marketingni rivojlantirish. Mahsulotlarga bo‘lgan talabning oshishi paytida samarali hisoblanadi.
  
• 
  Remarketing. Talab darajasi tusha boshlaganda talabni jonlantirish uchun mo‘ljallangan.
  
• 
  Sinxromarketing. O‘zgaruvchan talab sharoitida qo‘llaniladi.
  
• 
  Qo‘llab-quvvatlovchi marketing. Talab darajasi taklif darajasi va tuzilishiga mos kelganda qo‘llaniladi.
  
• 
  Karshi tasirli marketing. Zarur bo‘lmagan talabni kamaytirish uchun ishlatiladi.
  
• 
  Innovatsion marketing. Fan-texnika taraqqiyotiga asoslanadi. YAngi ishlanmalar darhol ishlab chiqarishga joriy etiladi.
  
• 
  Integratsiyalashgan marketing. Unda bozorga ta’sir etishning marketing chora-tadbirlarining barcha tarkibiy qismlarini, ya’ni: mahsulot, narx, savdo va kommunikatsiya siyosati va kompaniyaning global strategik vazifalarini hal etishda ularning ishtiroki muvozanatini muvofiqlashtirish va muvofiqlashtirishga alohida e’tibor qaratilmoqda.
  
• 
  To‘g‘ridan-to‘g‘ri marketing. Vakillarning tovar va xizmatlarini to‘g‘ridan-to‘g‘ri sotish usuli.
  
• 
  Strategik marketing. Rag‘batlantirish taktikasi va strategiyasini ishlab chiqishni o‘z ichiga oladi.
  
• 
  Maksadli marketing. Marketingning bu turi bilan bozorda bir necha maqsadli segmentlar ajratiladi, ularning har biri uchun mahsulot sotishning boshqacha usuli ishlab chiqiladi.
  

Farmatsevtik ishlab chiqarish korxonalarining marketing strategiyasini yaratish uchun foydalaniladigan beshta asosiy yondashuv mavjud: