Biznes boshqaruv asoslari

Pasaytirilgan narx
. Bizneschilar har doim ham mahsulotni oʻz belgilagan original narxlarda sota 
olmaydi.  Agar  mahsulotga  talab  loyihadagidek  baland  boʻlmasa,  agar  sotuv  mavsumi  tugab 
qolsa,yoki  agar  mahsulot  koʻpayib  ketsa,  bizneschilar  narxlarni  pasaytirishiga  toʻgʻri  keladi. 
Pasaytirilgan narx original narxning kamaytirilishidir.  
 
Qoʻshimcha narx formulalari 
Qoʻshimcha narx 
Tannarxga qoʻshimcha narx 
Mahsulot narxi +foiz qoʻshimcha narx =tannarxga qoʻshimcha narx 
Sotuv narxiga qoʻshimcha narx  
Yalpi daromad+sotuv narxi = sotuv narxiga qoʻshimcha foiz qoʻshimcha narxi 
 
10 – 5  rasm 
Qoʻshimcha narx va kutilgan yalpi daromad orasida qanday bogʻliqlik bor? 
Narxlar tushishi narxlardagi xato deb tushunilishi kerak, chunki u biznesning ishlab chiqarishga 
ketgan pulni qoplaydigan va foyda olishidan keladigan pulni kamaytiradi. Ammo asl sotuv narxlari 
mahsulot  yangi  boʻlganligi  va  talab  katta  boʻlgani    uchun  yuqori  belgilangan  boʻlishi 

---

mumkin.Kichik narx pasayishlar sotilayotgan mahsulotning qolgan koʻp qismiga haliyam foyda 
keltirishiga olib keladi. Qolgan mahsulot mahsulot tannarxi va xarajatlarga toʻlash uchun juda past 
narxlarda sotilishi mumkin.  Mahsulot sotuv narxini hisoblash formulasi qanday. 
2 maqsad  
Tarqatish kanallari. 
1.
 
Taqsimlashning bevsita va bilvosita kanallarini farqlang. 
Hindiston yoki Yangi Zelandiyada chiqarilgan qandaydir shaxsiy  maxsulotlaringiz bormi? Agar 
shunday boʻlsa, u sizning magaziningizga bir necha mamlakatlardan oʻtib yetib kelguncha boʻlgan 
jarayon ehtimol murakkab va uzoq vaqt oluvchi jarayondir. Aksincha ,  siz fermaning maxsulotini 
xarid qilganmisiz? u yerda mahalliy ishlab chiqaruvchilar  mevalar, sabzavotlar va  boshqa  uyda 
yetishtiradigan maxsulotlarnisotadi. Maxsulotlar yaqin masofaga olib boriladi va oʻsha kunning 
oʻzida ertalab yigʻib olingan boʻlishi mumkin. Ikkala holat ham taqsimot jarayonini tasvirlaydi.  
Taqsimlash  isteʻmolchi  mahsulot  yoki  xizmatni  topishi,  olishi  va  foydalanishi  uchun 
qoʻllaniladigan eng  yaxshi  usullar va jarayonlarni  aniqlashtirishni  oʻz ichiga oladi.  Taqsimlash 
marketing miksning elementi sifatida moʻljallangan bozorga mahsulot yoki xizmatni qulay qilish 
uchun ishlatiladigan joylashuv va metodlardir. Mahsulot joʻnatiladigan marshrut va mahsulotni 
ishlab chiqaruvchidan  yakuniy xaridorga yetkazilgungacha jalb etilgan bizneslar taqsimot kanali 
sifatia maʻlum.