Biznes boshqaruv asoslari

Xalqaro biznes asoslari 

 
Ichki  bisnes  bu  mamlakat  ichida  tovar  va  mahsulotlarni  ishlab  chiqarish,  sotib  olish  va 
sotish. Xalqaro biznes dunyo miqyosida tovar va xizmatlarni yaratish, tashish va sotish maqsadida 
olib boriladigan biznes faoliyatdir.  

 
Mamlakat  boshqalarga  qaraganda  pastroq  narxlarda  Tovar  va  mahsulotlarni  ishlab 
chiqarish imkoniga ega bo’lganda mutloq ustunlikka erishadi.   
Agar mamlakat samamraliroq bo’lgan Tovar va xizmatlarni ishlab chiqarishga ixtisoslashsa, unda 
solishtirma ustunlikkaerishgan hisoblanadi. 

 
Import  bu  boshqa  mamlakatdan  sotib  olingan  mahsulotlar.  Eksport  bu  boshqa 
mamlakatlarga  sotilgan  Tovar  va  mahsulotlardir.  Milllatlar  iste’molchilari  uchun  Tovar  va 
xizmatlarning turini ko’paytirish maqsadida ularning ikkalasi bilan biznes olib boradi. 

 
Savdo  balansi  bu  mamlakat  importi  va  eksporti  o’rtasidagi  farq.  Davlatning  boshqa 
mamlakatlarga  umumiy  to’lovlari  va  ulardan  keladigan  umumiy  daromadi  o’rtasidagi  farqqa 
to’lovlar balansi deyiladi. 

 
Valyuta kursi bu bir mamlakat pul birligining qiymati boshqa mamlakat pul birligi bilan 
solishtirgandagi ko’rsatkichidir. 

 
Global pulbirliklarining qiymatiga 3 ta asosiy ta’sir bor: to’lovlar balansi, iqtisodiy sharoit 
va siyosiy barqarorlik. 
3-2. Butunjahon bozori 

 
Xalqaro  biznes  muhiti  4  ta  asosiy  tarkibiy  qismdan  iborat:geografiya,  madaniy  ta’sirlar, 
iqtisodiy rivojlanish, siyosiy va qonuniy aloqalar 

 
Xalqaro savdoning 3 ta qonuniy to’siqlari: kvotalar, tariflar va embargolar.  
Kvota  –  bu  berilgan  vaqt  mobaynida  eksport  yoki  import  mahsulotlari  miqdoriga  qo’yiladigan 
chegara. 
Tariff – muayyan import qilingan mahsulotga qo’yiladigan soliq. 
Embargo -  mahsulotning importi va eksportini butunlay to’xtatish. 

 
Xalqaro  savdoni  rag’batlantirish  maqsadida  ochiq  savdo  zonalari,  ochiq  savdo 
sharnomalari va umumiy bozorlar tuziladi. 
3-3.  Xalqaro biznes tashkilotlari 

 
Ko’pmillatli  companiyalar  ko’plab  mamlakatlarda  biznes  faoliyatni  yuritadilar  va  ular 
biznesni jahon miqyosida olib borish imkoniga egalar. 

 
Butunjahon  biznesi  uchun  ishlatiladigan  asosiy  metodlar:  litsenziyalash,  imtiyozlash  va 
qo’shma korxonalar. 

 
Butunjahon  Savdo  Tashkiloti  dunyo  bo’ylab  savdoni  qo’llab  quvvatlash  uchun  tashkil 
etilgan.  
Xalqaro valyuta fondi xalqaro savdo tizimi va ayirboshlash ko’rsatkichini bir maromda saqlagan 
holda qo’llab quvvatlashga yordam beradi.  
Jahon Banki rivojlanayotgan mamlakatlarni iqtisodiy yordam bilan ta’minlaydi. 

---