Bitiruv malakaviy ishning dolzarbligi: Vitaminlar organizmda juda kam miqdorda uchrasada hayot uchun muhimdir

Vitamin B

6

-pirodoksin. 

B

6

  vitamin  pirodoksin  antidermatit  vitaminning  almashinmaydigan  oziqa 

omili  sifatidagi  ahamiyati  katta.  Bu  vitamin  P.  Dyerdi  tomonidan  1934  yilda 

o’rganilib, vitamin tarzidagi funksiyani bajarishi ko’rsatib berilgan edi. Bu vitamin 

shu  vaqtgacha  ma’lum  bo’lgan  B

1

,  B

2 

va  PP  vitaminlardan  mustasno,  holda 

kalamush  oyoqlarida  uchraydigan,  derematitni  davolash  omili  sifatida  ma’lum  

---

 

29 

bo’ldi. B

6

 vitamin 1938 yilda K.Kun tomonidan xamirturush va hayvon  jigaridan 

toza  holda  ajratib  olindi  va  ko’p  o’tmay  u  kimyoviy  uslubda    sintezlandi.  B

6

 

vitamin  deb nomlangan va bu faollikka ega bo’lgan moddalar sifatida pirodoksin, 

pirodoksal, pirodoksamin kiradi. 

 

 

Bu  etanolda  yaxshi  eriydi.  B

6

  vitamin  erishmaganda  kolomushlarda  o’ziga 

xos kasallik, orqa, dum, burun, quloq, qismlari terisining  yallig’lanishi yuz beradi. 

Teri ko’chib tushadi. Jun to’kiladi, oyoqlar yaralanadi. 

Bu  kasallikka  chalingan  tajriba  hayvonlari  PP  vitamini  berilganda  ham  

tuzilmaydi, pirodoksin berilganda esa tuzalib ketadi. [11,18,30,33]  

B

6

  avitamintoza    it,  cho’chqa,  kalamush,  tovuqlarda,  chuqurlashganda 

markaziy  nerv  tizimi  faoliyatining  izdan  chiqarish  bilan  bog’liq  bo’lgan  tutqanoq 

paydo  bo’ladi.  B

6

  vitaminning  tanqisligi  o’pka  kasalliklarida  uchraydi,  chunki 

davolash  maqsadida  izomazid  preparati  yordamida  amalga  oshirilib,  bu  preparat 

esa B

6

 vitaminni antogonisti hisoblanadi. 

3-oksipiridining  uchala  hosilasi  ham  vitamin  xossasiga  ega  bo’lishiga 

qaramay, koferment sifatidagi funksiyani pirodaksal va pirodoksaminning fosforli 

hosilalari  bajaradi. 

 

 

 

Pirodoksal  va  pirodoksaminning  fosforlanishi  fermentativ  jarayoni  bo’lib, 

maxsus  kenazalar  yordamida  katalizlaydi.  B

6

  vitamin  pirodoksalsulfat  azot 

---

 

30 

almashinuvining  ya’ni  azot  almashinuvidagi  ahamiyatini  o’rgangan  olimlar 

A.Y.Braunshtlyn,  S.R.Mardashov,  E.Shnell,  D.Mesler,  A.Mayster  va  boshqalar 

hisoblanadi. Hozirgi kunda 20 dan ortiq pirodoksalli fermentlar aniqlanib, ular azot 

metabolizmining  eng asosiy reaksiyalarini katalizlashi ma’lum bo’ldi. 

Bu  ferment  aminoguruhni  aminokislotadan  L-ketokislotaga  ko’chirilishini 

katalizlaydi.  Bu  vitamin  ham  o’simlik,  ham  hayvon  mahsulotlarida  uchraydi.  Bu 

vitamin  bo’yicha  inson  ehtiyojini  qondiradigan  asosiy  mahsulotlar  qatoriga:  non, 

no’xat, kartoshka, loviya, go’sht, buyrak, jigar va boshqalar kiradi.