Bitiruv malakaviy ishi

22-jadval
Jun qoplamining uzunligi (mm)

№	Bo’g’ozlik davri (kun)	Qora				Sur
		Yakka		Egiz		Yakka		Egiz
		n	M±n	n	M±n	n	M±n	n	M±n
1	129	30	4,31±0,19	36	4,04±0,16	30	4,51±0,21	36	4,19±0,11
2	130	30	4,80±0,17	36	4,73±0,12	30	4,98±0,17	36	4,95±0,13
3	131	30	4,99±0,15	36	4,83±0,14	30	5,28±0,13	36	5,20±0,14
4	132	30	5,80±0,17	36	5,78±0,18	30	6,01±0,14	36	5,96±0,15
5	133	30	6,03±0,31	36	5,96±0,21	30	6,40±0,15	36	6,20±0,20

O’rganilgan natichalar jadvalda keltirilgan bo’lib, 22 – jadval raqamlaridan ko’rinib turibdiki jun tolasining uzunligi qaysi kunlikda so’yilishiga qarab farqi borligi yaqqol ko’zga tashlanib turibdi.

Masala: qora rangli bittalik embrion bo’g’oz sovliqlardan so’yib olinganda – 129 kunligida jun tolasining uzunligi 4,31 ± 0,19 millimetr bo’lgan bo’lsa, 132 kunligida esa, 5,80 ± 0,17 millimetrga, 133 kunligida 6,03 ± 0,31 millimetrga to’g’ri keldi, ularning o’rtasidagi farq 23 millimetrdan to 1,72 millimetrgacha teng bo’ldi.

Egizaklarda esa bu farq ancha yuqori ekanligini aniqladik. 129 kunlik terining jun tolasining uzunligi 132 kunlik embrionning junning tolasidan farqi 1,70 millimetrga teng bo’lgan bo’lsa, 133 kunlik orasidagi terisining jun tolasini uzunligidagi farqi 1,92 millimetrni tashkil etdi. Kunlar orasidagi terilarning jun tolasining uzunligi ehtimollik darajasi P<0,01dan P,0,001ga teng bo’ldi.

Sur rangli embrionlan terilardagi jun tolasining uzunligi qora rangli terilar jun tolasidan uzunligiga nisbatan uzun lekin, kunlar orasidagi ko’rsatkichlarni qora rangli terilarni ko’rsatkichlardan farqi borligini ta’kidalshimiz lozim. Bu yerda jun tolasining uzunligi ehtimollik darajasi P<0,01dan P,0,001ga teng ekanligi aniqlandi.

Shuni qayd qilib o’tish kerak yakka va egiz bo’lgan embrion terilarda jun tolasining uzunligi bo’yicha farqi uncha katta emas. Masalan, yakka bo’lgan va egiz bo’lgan 129 kunlik embrion terisining jun tolasining uzunligi – millimetrni, 130 kunlikdagi orasida 0,27 millimetrni, 131 kunlikdagi 0,16 millimetrni, 132 – 133 kunlikdagi farqlar 0,08 millimetrni tashkil qildi. Bulardan ehtimollik darajasi P<0,01dan P,0,001ga teng ekanligi aniq bo’ldi. Sur rangli yakka va egizlardagi farqlar xam xuddi qora rangli terilar kabi farq qildi.

Qizikarli tomoni shundaki, kunlarning ko’payishi bilan yakka va egiz bo’lgan embrionning terisidagi jun tolalari farqi kattayib borganligini kuzatdik.

Jadval mulumotlari shuni ko’rsatib turibdiki qora rangli embrionlarning terisini jun tolasining uzunligi, sur rangli embrionlardagi jun tolasining uzunligidan ancha qisqa ekanligi malum bo’ldi. Bu farq sur rangdagi oq jun tolalar borligi uchun uzunligi aniqlandi.

Masalan, 129 kunlik qora rangli yakka bo’lgan embrion terisining jun tolasining uzunligi, sur rangliga nisbatan 0,20 millimetrni, egizlarida esa bu farq 0,25 millimetrga teng ekanligi aniqlandi. 130 – 131 kunliklaridagi farq qora rangli terida 4,99 millimetrga teng bo’lgan bo’lsa, sur rangda esa jun tolasining uzunligi 5,28 millimetrga teng bo’ldi.

Egizaklarda esa qorada 4,78 millimetr, kshkda esa 5,13 millimetrni tashkil qildi. 133 kunlikdagi farq qorada 6,03 millimetrga teng bo’lgan bo’lsa, surda 6,40 millimetrga teng bo’ldi. Egizaklar qora ranglisida 5,96 millimetrga teng bo’lgan bo’lsa, surda esa 6,20 millimetrga teng bo’ldi. Ranglar orasidagi ehtimollik darajasi P<0,01dan P,0,001ga teng bo’ldi.

Yuqorda o’tkazilgan tajribadan quyidagilarni xulosa qilish mumkun, yoshiga ko’ra yaroqsiz sovliqlarni boqganda asosan yaxshi sharoitdan tashqari, sur rangli sovliqlarni qora rangli qo’chqorlar bilan qochirilsa va ikkinchidan yoshiga ko’ra yaroqsiz sovliqlarni jadal boqishdan tashqari sovliqlarning rangiga qarab aloxida guruxlarni tashkil qilib, sur rangli sovliqlarni so’yishda qora rangli sovliqlarga nisbatan kuni etiborga olingandan tashqari sur sovliqlarni kechqurun so’yiladigan bo’lsa, qora sovliqlarni shu kun ertalab so’yilsa bizningcha sifatli qorako’lcha terilar olishimiz mumkun.