Битираётган мутахассисларни тайёрлашнинг сифатига қўйиладиган талабларнинг кескин ошиб кетгани, мураккаб масалаларни ечишга фанлараро ёндашувнинг зарурияти

НЕ-И (NOT-AND)
– mantiqiy ko‘paytirish va inkorlash 
amallarini bajaruvchi element. 
1.21-rasmda keltirilgan 
НЕ-ИЛИ
 (NOT-OR)
– mantiqiy qo‘shish va 
inkorlash elementining sxemasi tarkibidagi ikkita tranzistor parallel tarzda 
ulangan. Agar kirishdagi bitta signal yuqori qiymatga (mantiqiy 1-ga) teng 
bo‘lsa, unga tegishli tranzistor ulanadi va kirishdagi signal 
V
out 
o‘zining 
pastki qiymatiga, ya’ni mantiqiy 0-ga teng bo‘ladi. Agar ikkala kirishdagi 

---

36 
signal ham o‘zining pastki qiymatiga (mantiqiy 0-ga) teng bo‘lsagina,
chiqishdagi kuchlanish yuqori qiymatga, ya’ni mantiqiy 1-ga teng bo‘ladi. 
1.21-rasmning o‘ng tomonida, ushbu elementning chizmalardagi 
ifodalanishi va uning haqiqat jadvali keltirilgan. 
1.21-rasm. 
НЕ-ИЛИ (NOT-OR)
– mantiqiy qo‘shish va inkorlash 
amallarini bajaruvchi element. 
Yuqoridagi rasmlarda keltirilgan sxemalar – uchta oddiy ventillarni 
tashkil etadi. Ular mos ravishda 
НЕ, НЕ-И
va 
НЕ-ИЛИ
ventillari deb 
ataladilar. Ushbu ventillarning chiqishidagi kichik aylanacha esa, 
inkorlovchi chiqish
deb ataladi. Chizmalardagi 
A
va 
B-
lar kirish signallari, 
X
esa chiqish signalidir. Haqiqat jadvallarining qatorlarida kirish 
signallarining kombinatsiyalari va ularga to‘g‘ri keladigan chiqish 
signallarining qiymatlari keltirilgan.
1.18-rasmda keltirilgan 
И 
(AND) - 
mantiqiy ko‘paytirish elementini,
НЕ-И
elementining chiqishini, 
НЕ
elementining kirishiga ulash bilan hosil 
qilish mumkin.