Birliklarning ulushli va karrali qiymatlarini ifodalashda qo‘llaniladigan maxsus belgilarni ayting

1 savolga javob
Standartlashtirish bu barcha manfaatdor tomonlar ishtirokida umumfoydali,
jumladan, iqtisodiyotga erishishda takrorlanadigan vazifa (jarayon)larning umum
maqbul yechimini topish uchun foydalanish sharti, texnik xavfsizlik va ekologiya talablariga rioya qilingan holda, ma’lum bir sohada, faoliyatni optimal darajada
tartiblashtirish maqsadida qoidalar o`rnatish va qo`llashdir.
Standartlashtirishning asosiy maqsadlari:
 mahsulotlar, jarayonlar, ishlar va xizmatlarning aholining hayoti, sog`ligi va mol-mulkiga atrof-muhit iste’molchilar va davlat manfatini himoya qilish;
 mahsulotlarning o`zaro almashuvchanligini va bir-biriga mos kelishini ta’minlash;
 fan va texnika taraqqiyoti darajasiga, shuningdek, aholining hamda xalq xo`jaligining ehtiyojlariga muvofiq holda mahsulot sifatini hamda raqobat qila olish
imkonini oshirish;
 barcha turdagi resurslar tejalishiga ko`maklashish, ishlab chiqarishning texnik- iqtisodiy ko`rsatkichlarini yaxshilash;
 ijtimoiy-iqtisodiy, ilmiy-texnikaviy dasturlar va loyihalarni amalga oshirish;
 mudofaa qobilyatini va safarbarlik tayyorgarligini ta’minlash;
 o`lchovlarni yagona birlikda bo`lishini ta’minlash;
Standartlashtirishning asosiy vazifalariga quyidagilar kiradi:
 iste’molchi va davlatning manfaati yo`lida mahsulotning sifati va nomlariga nisbatan eng maqbul talablarni qo`yish;
 davlat fuqarolari va xorijiy mamlakatlar ehtiyoji uchun tayyorlangan mahsulotga qoidalarini yaratish, ishlab chiqish va qo`llash, hujjatlarni nazorat qilish;
 materiallarda texnologiyalarni qo`llash;
 texnologik jarayonlarga talablarni belgilash;
 metrologik me’yor, qoida, nizom va talablarni belgilanishi;
 standartlashtirish bo`yicha xalqaro tajribadan foydalanishni keng avj oldirish, mamlakatning kuchaytirish;
O’zbekiston texnik jixatdan tartibga solish tizimini joriy etish muammolari
Ma’lumki xalqaro tajribaga muvofik, standartlarni ishlab chiqish tegishli texnik
qo’mitalarda ishtirok etuvchi barcha manfaatdor taraflar tomonidan konsensus asosida
yagona qaror qabul qilishga asoslanadi. Ushbu prinsip texnik reglamentlarni ishlab
chiqishda xam qo’llanilib, ularni ishlab chiquvchi ekspert kengashi faoliyatida barcha
mutasaddi idoralar ishtirok etishlari kerak.
Ammo, bugungi kunda, ayrim soxalarda standartlashtirish bo’yicha texnik
qo’mitalar tashkil etilmagan. Oqibatda, respublikada ishlab chiqarilayotgan ayrim
maxsulot xamda ko’rsatilayotgan xizmat turlariga tegishli me’yoriy xujjatlar yetarli darjada ishlab chiqilmagan yoki amaldagilari xalqaro talablar bilan bilan uyg’unlashtirilmagan.
Vazirlik, idora va boshka xujalik yurituvchi sub’ektlar tomonidan texnik reglamentlar loyixalarini tayyorlashda, xalqaro xujjatlar standartlar, reglamentlar(,
qoidalar) bilan solishtirish ishlari yetarli daraja tashkillashtirilmagan. Bunga vazirlik, idora, boshqa xujalik yurituvchi sub’ektlar "O’zstandart" agentligining me’yoriy

xujjatlar davlat fondida mavjud amaldagi xalqaro standartlardan foydalanishga,

xalqaro va xorijiy davlatlarning milliy standartlarini to’g’ridan to’g’ri qabul qilish yoki
.Texnik jixatdan tartibga solish tizimini amaliyotga tatbiq etishning ilmiy asoslari.
Ma’lumki, hozirda Respublikamiz iqtisodiyotini xalqaro amalyotga
integrasiyalash borasida qator ishlar olib borilmoqda. Ushbu jarayonda asosiy vazifa
savdoda mavjud bo’lgan texnik to’siqlarning yechilishidir. Bu borada texnik jihatdan
tartibga solish bo’yicha olib borilayotgan faolyat o’ta muhim ahamiyatga ega. Chunki,
texnik talablarning oqilona qo’llanilishi, ishlab chiqariladigan mahsulotlar
raqobatbardoshligiga ko’maklashishga olib keladi. Shu bois hukumatimiz tomonidan
Butunjaxon savdo tashkilotiga kirish maqsadida bir qator tadbilar amalga
oshirilmoqda.
Ushbu tashkilotga a’zo bo’lish uchun amaldagi milliy qonunchilikni tegishli
kelishuvlarda belgilangan xalqaro talablarga muvofiqlashtrish lozim bo’ladi.(2.1-
rasm)