Birinchi qism

(Hammada hayajon.)
Ammo,  hanuz  sulton  ekanman, 
Saltanatning  muhri  mening  qo‘limda  ekan, 
Buyurishga  hali  borkan  salohiyatim, 
Bu  mansabda  qilib  qo‘yay  so‘nggi  yaxshilik. 
Aziz  o‘g‘lim,  Ali  Qushchi,  olgin  qalamni, 
Farmoyish  yoz!
Sakkokiy
(o‘z-o‘ziga)
O‘g‘illardan  yalchimagan,  benasib  padar, 
O‘z  shogirdin  o‘g‘il  deya  topar  tasalli.
U l u g‘ b e k
Amir  Temur  himmatidin  Ulug‘bek  so‘zim: 
Avaxtadan  bo‘shatilsin  Piri  Zindoniy! 
Tayyorlab  ber!
Abdurazzoq 
Kim  ekan  bu  Piri  Zindoniy?
(Sekin)
Shayxulislom  hazratlari,  siz  bilasizmi? 

---

10
Shayxulislom
Bunda  yotgan  eng  ashaddiy  sarbadorlardan... 
Abdurazzoq
Davlatpanoh,  sarbadorlar  qissasin  o‘zim 
Eshitganman  tarixnavis  Ho

 z  Abrudan. 
Sohibqiron  o‘zi  unga  naql  etgan  emish. 
O‘ylashimcha,  sarbadorlar  chin  inson  bo‘lgan. 
Haq  yo‘lida,  xalq  yo‘lida  bosh  qo‘ygan  ular, 
Halol,  rostgo‘y  fuqarolar  ekan  hammasi.
U l u g‘ b e k
Bu  gaplar  rost...  Ammo  taxtga  dushman  ekanlar. 
Shu  tufayli  bandda  ko‘rib  uni,  tanishib  –
Avaxtada  qolsin  dedi  sulton  Ulug‘bek. 
Hozir  esa,  men  qutulib  taxt  havasidan, 
U  odamga  ozodlikni  qaytib  beraman. 
Shohlar  zulmin  toki,  olim  qilolgay  bekor... 
Ali  Qushchi,  farmoyishni  yozib  bo‘ldingmi? 
Bergin  menga!
(Ko‘zdan kechirib) 
Farmonlarga  oxirgi  imzom!
(Farmonga imzo va muhr qo‘yadi.) 
Ali  Qushchi,  Abdurazzoq,  mehribon  do‘stlar! 
(Farmonni ularning qo‘liga berib)
Siz  zindondan  olib  chiqing  u  bechorani. 
Qarorimni  men  g‘animga  aytishim  bilan 
Samarqandning  qurshovi  ham  tugatiladi. 
Hayallamay,  Xurosonga  yo‘lga  chiqingiz. 
Ali  Qushchi,  to‘plab  mening  asarlarimni  –

---

11
Hirotga  elt.  Zindon  pirin  topshirgaysizlar 
Jomiy  bilan  shoir  Lut

 y  panohlariga. 
Sizga  ruxsat,  tez  va  puxta  tayyorlaningiz. 
Zamonada  inobat-u  ishonch  qolmadi, 
Mendan  keyin  bu  shaharda  sizlarga  kun  yo‘q. 
Sizga  hamroh  bo‘lib  borgay  bizning  Berdiyor. 
U  ko‘p  jasur,  sadoqatli,  yo‘l  bilag‘on,  sho‘x. 
Qismat  bo‘lsa  ko‘rishgaymiz!
Qabulxonaga  Devonbegi  ketidan  Abdullatif, 
Xo‘ja  Ahror,    Qozi    Miskin  va  yana  bir  necha  imom  va  muftilar 
kirib  kelib  parda  orqasida  to‘xtaydilar.  Devonbegi  ichkari  kiradi.
U l u g‘ b e k
Amir  Temur  himmatidin  Ulug‘bek  so‘zim: 
Mamlakatning  oromini  nazarda  tutib, 
Nizolarga  barham  bermoq  niyati  bilan... 
Qaror  qildik:  Amir  Temur  poytaxtida  biz
Uning  bizga  meros  qo‘ygan  oltin  tojini 
Boshimizdan  bilkulliya  olib  qo‘ymoqqa!
(Boshidan oltin tojni olib mahram tutgan oltin barkashga qo‘yadi.)
 
Bir  zamonlar  yetti  iqlim  xazinalari 
Xiroj  bergan  bu  toj  endi  hukmin  yo‘qotdi!
Abdullatif  guruhida  bosiq  holda  quvonch  holatlari  ko‘rinadi.  Xo‘ja 
Ahror  qo‘llarini  osmonga  ko‘tarib,  Xudoga  hamd-u  sano  qiladi.
Ammo,  buning  shartlari  bor.  Eshitasizmi? 
Qozi Miskin
Eshitamiz.
U l u g‘ b e k
Mamlakatda 

 tna-yu  fasod 
Butunicha  tugatilishi,  bitishi  lozim.
Rozimilar  bu  shartimga?

---

12
Qozi Miskin 
Rozimiz,  ma’qul.
U l u g‘ b e k
Qo‘ni-qo‘shni  o‘lkalarga  bosqinlar  qilib,
Naslimizga  yog‘ilmasin  qarg‘ish  va  la’nat. 
Bu  shartimga  ahli  parda  rozimi?
Qozi   Miskin