Birinchi qism



Download 1,38 Mb.
Pdf ko'rish
bet4/146
Sana14.01.2022
Hajmi1,38 Mb.
#363827
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   146
Bog'liq
U-48rWGvQqHDkHwehLGsrZ-dclnIyRGf

Hayot 
haqiqati 
(hayotda  yuz  bergan  voqea-hodisalar) 
badiiy  ha-
qiqat
  (chinakam  badiiy  asar)ga  aylanishi  uchun  ijodkor  tug‘ma 
iste’dodga  ega  bo‘lishi  lozimligini  Siz  yaxshi  bilasiz.  Bunga 
qo‘shimcha,  o‘sha  ijodkor  hayot  sirlarini  tez  ilg‘ashi,  yuza-
ki  qaraganda  bir-biriga  aloqasi  yo‘qdek  ko‘rinadigan  voqealar 
o‘rtasidagi  bog‘liqlikni  anglay  bilishi,  eng  muhimi,  inson  de-
gan  murakkab  mavjudot  ko‘nglini  faqat  o‘zigagina  xos  nigoh 
bilan  kashf  eta  olishi  lozim.  Buning  uchun  esa,  ijodkor  tinimsiz 
o‘qib-o‘rganishi,  odamlar  xarakteriga  xos  bo‘lgan  eng  muhim  ji-
hatlarni  erinmay  kuzatishi,  ko‘rib-bilganlarini  umumlashtira  oli-
shi  darkor.
Bu  jarayonda  yozuvchi-shoirning  ijodiy  fantaziya  kuchi-
dan  mohirona  foydalanishi  muhim  ahamiyatga  ega.  6-sinfda 
o‘qiganimiz  G‘afur  G‘ulomning  mashhur  «Shum  bola»  qissasi 
yodingizdami?  O‘ta  injiq,  ziqna,  ezma  Sariboyni  mot  qoldirgan 
aslida  Shum  bolaning  emas,  uning  «ma’naviy  otasi»  –  yozuv-
chining  ijodiy  kuchi  emasmidi?  «Dandon  sopli  pichoq»dan 
boshlangan  gapni  chuvalab  kelib,  boyning  turmushga  chiqmagan 
qizi  –  Adol  opaning  «o‘g‘il  tug‘ib  bergani»ga  ulash  uchun  faqat 
G‘afur  G‘ulomgagina  xos  ijodiy  fantaziya  kerak  edi!
Bu  yilgi  adabiy  saboqlar  davomida  bunday  badiiy  mo‘jizalarga 
yana  ko‘p  marotaba  duch  kelishingiz  aniq.
Har  bir  zamonning  o‘z  qahramonlari,  har  bir  avlodning 
o‘xshashga  intiladigan  badiiy  obrazlari  bo‘ladi.  Agar  o‘tgan  asr-
lar  kishilari  Tohir  va  Zuhra,  Romeo  va  Julyetta,  Farhod  va  Shi-
rin  munosabatlaridan  qattiq  ta’sirlangan  bo‘lsalar,  XX  asr  bosh-
laridagi  o‘zbek  kitobxoni  «O‘tkan  kunlar»  romanini  o‘qib  behad 
ruhlangan.  Yigitlarga  Otabekning  mardligi,  to‘g‘riso‘zligi,  mil-
latsevarligi,  qizlarga  esa  Kumushbibining  iffati,  jasurligi,  go‘zal 
odobi  namunali  jihatlar  hisoblangan.  Shu  nuqtayi  nazardan  qara-
ganda,  bugungi  kun  yigit-qizlari  ham  o‘z  qahramonlarini  kashf 


7
etishlari,  ularga  o‘xshab  yashashga  intilishlari,  ulardan  o‘rnak 
olishlari  qanchalar  muhimligini  his  qilamiz.
Hayotni  turli  muammolarsiz  tasavvur  etib  bo‘lmaydi,  albat-
ta.  Muammolarning  esa  katta-kichigi,  muhim  va  nomuhimi  bor. 
Har  qanday  muammoni  badiiy  asar  mavzusiga  aylantirish  mum-
kindek  tuyulsa-da,  bu  ishning  e’tibor  berilishi  lozim  bo‘lgan 
muhim  jihatlari  ham  bor.
Gap  nima  haqda  ketmoqda?  Yuqorida  eslatganimizdek,  ha-
yotda  yuz  bergan  yoki  yuz  berayotgan  voqealar  ko‘pchilik  qa-
tori  yozuvchi-shoirlarni  ham  o‘ziga  jalb  qilmasligi,  tezroq  ular 
to‘g‘risida  yozishga  undamasligi  mumkin  emas.  (Ijodkor  hayotiy 
hodisalarga  nisbatan  faol  munosabatda  bo‘lishi,  xalqona  pozitsi-
yani  egallashi  lozimligi  to‘g‘risida  o‘zimiz  ham  gapirdik.)  Bu-
larning  barchasini  inkor  qilmagan  holda  esda  tutishimiz  kerak 
bo‘lgan  jiddiy  bir  masala  bor.  U  ham  bo‘lsa,  o‘sha  –  «ham-
mani  qiziqtirib  qo‘ygan»  voqea-hodisa,  zamon  masalasi  qancha-
lar 

Download 1,38 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   146




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish