Bir cho’michli ekskavator bilan xandaq qazish texnologiyasi

 
Yoki (19)
m
3
/smena; 
 

---

 
 
Endi ikki variantda tanlangan ekskavatorlarning texnik-iqtisodiy ko’rsatkichlarini 
aniqlab ularni taqqoslaymiz, buning uchun 1m
3
tuproqqa ishlov byerish uchun keltirilgan 
yalpi xarajatlarni aniqlashdan boshlaymiz (11): 
,
UZS/m
3 
Bunda, B-tanlangan mashina bilan 1m
3
tuproqqa ishlov byerish uchun sarflangan xarajat, 
UZS/m3; E capital qo’yilmalar meyoriy samaradorlik koeffisenti (E=0.15); K-solishtirma 
capital qo’yilmalarning miqdori, UZS/m3. 
, 
UZS/m
3 
bunda, 1.08-ustama xarajatlarni hisobiy koeffisenti; 
-
ishlatilatiladigan 
mashinaning bir smenalik bohosi (2-jadvaldan olinadi); 
-bir smeda
 
ekskavatorning 
me’yoriy ish unumdorligi, m
3
/smena. 
K-solishtirma capital qo’yilmalarning miqdorini quyidagi formuladan aniqlanadi: 
, UZB/m
3
; 
bunda, 
B
in
-foydalanilyotgan masina mexanizmlarning inventor qiymati, ming so’m; 
N
-
mashina mexanizmlar soni, dona; 
T
yil
- foydalanilayotgan mashina-mexanizmlarning bir yil 
davomida ishlatilish me’yori, smena (ekskavatorlar uchun, agar kovsh sig’imi 0.65m
3
gacha 
bo’lsa 350 smena, 0.65m
3
dan katta bo’lsa 300 smena deb qabul qilinadi). 
Bir smeda
 
ekskavatorning me’yoriy ish unumdorligini quyidagi formuladan 
aniqlanadi: 
, 
m
3
/smena
 
bunda, 
t
sm
- bir smenadagi ish vaqti (8.2 soat); 
H
vm
-1000m
3
tuproqqa ishlov brishda 
mashinaga ajratilgan vaqt me’yori, mash-soat (7 jadvaldan olinadi); k
qk
va k
tr
- 
zahiradagi 

---

tuproq va tashib ketiluvchi tuproqlar koeffisenti, (k
qk
=V
zahira
/V
k
=3420/19188=0.18 va
k
tr
=V
inj
/V
k
=
/19188=0.82). 
Loyiha topshirig’ida belgilangan muddatlarda bino podevori uchun kotlovan qozish 
ishlarini tugatish uchun necha dona ekskavator kyerakligini quyidagi formula orqali 
aniqlaymiz: