“biotexnologiya asoslari”

Etanolning qo’llanilish sohalari

( 1 - jadval).

№	Maxsulot	Hosildorlik t/ga	Dastlabki uglevodlar saqlashi, %	Etanol chiqishi
				l/t	l/t
1	SHakarqamish	56	13-14	67-76	4032
2	Kassava	8,2	30	172-194	1592
3	Makkajo’xori	3,2	60	345-388	1172
4	SHakarqamish melassasi	2,4-4,0	50	258-291	878
5	Kartoshka	1,6	17	98-100	166

Saxaroza va kraxmal oddiy Saccharomyces cerevisae achitqisi yordamida achitiladi. Oxirgi vaqtlarda ushbu jarayonlar uchun boshqa turkumdagi mikroorganizmlardan ham foydalanish bir qadar kengaygandir. Masalan: agava sharbatini achitish qobiliyatiga ega bo’lgan Zymomonas bakteriyasiga e’tibor qaratilmoqda.
Ayni vaqtda bu bakteriyalarning substratni utilizasiya qilishini chuqurlashtirish maqsadida gen muxandislik ishlari hamda enzimologiya muxandisligi ustida ham ilmiy tadqiqotlar olib borilmoqda.
Polisaxaridli substratlarda etanol tayyorlash jarayonida ko’proq termofil mikroorganizmlar istiqbolli hisoblanadi. Masalan: sellyuloza saqlovchi maxsulotlardan etanol tayyorlashni o’ta yuqori darajada chiqishini ta’minlovchi mikroorganizm - bu Clostridium thermohydrosulfuricum bakteriyasidir.
Mahsulot miqdorini oshirish maqsadida, mikroorganizmlarni hosildorligi ular ishlab chiqaradigan fermentlarni faolligi va mo’tadilligini ko’tarish maqsadida yangi-yangi bakteriyalar topish va ularni turli xil manbalarga immobilizasiya qilishni yo’llari takomillashtirilmoqda. E’lon qilingan ma’lumotlarga ko’ra uglevodorod saqlovchi substratlar fermentasiyasidan olinadigan etanol (2000 y) tradision kimyoviy usulda olinadigan spirtdan arzon.
Uglevodorod saqlovchi manba sifatida bir qator mikrosuvo’tlaridan foydalanish mumkinligi ham isbotlangan (Bothryacoceus, Isochrysis va boshqalar). Ba’zi bir suv o’tlari hujayralarining quruq biomassasida uglevodorodlar miqdori 15-80% ni tashkil etadi. Uglevodorodlarni eng ko’p saqlovchi mikroorganizm B.braunii bakteriyasidir, shu tufayli ham bu bakteriyani energiya manbai sifatida qo’llash mumkinligi isbotlab berilgan.