Biologiya+ona tili va

Qaysi qatorda Said Ahmadning bir xil janrdagi asarlari berilgan?

1. 
   «Hayqiriq», «Rahmat, mehribonlarim»
   
2. 
   «Qadrdon dalalar», «Muhabbat»
   
3. 
   «Kelinlar qo‘zg‘oloni», «Baxtsiz kuyov»
   
4. 
   «Xazina», «Qorako’z Majnun»
   

22. Ajratilgan to’ldiruvchi qatnashgan gapni aniqlang.

1. 
   Tabiat inson qo‘liga qurol – intellektual axloqiy kuch-qudrat berdi, lekin u bu
   

qurolni aks tomonga xizmat qildirishi ham mumkin... (Arastu)

2. 
   Odam ikki marta yashamaydi, lekin bir marta – mazmunli yashashni ham bilmaydiganlar ko‘p.
   
3. 
   Ichki idrok amriga bo‘ysunsang, katta inson bo‘lasan, ikkinchi darajali tuyg‘ularga (ya’ni, ko‘z va quloq sezgilariga) amal qilsang, mayda odamga aylanasan. (Men- Szi)
   
4. 
   Farosatsizlik, axloqsizlik orqasida faqat huzur-halovatga mukkasidan ketganlarning, yengil- yelpi fikrlovchilarning hayoti sariq chaqaga ham arzimaydi. (I.Kant)
   

22. 1	-gani shakli doim maqsad ravishdoshi sanaladi, ammo uni -gan / -i tuzilishidan farqlash lozim: [O’qigani o’ziga foyda] jumlasida “o’qigani” shaklini “o’qi/gan/im”, “o’qi/gan/ing” so’zlari bilan almashtirish mumkin. Demak, bularda sifatdosh shaklidan so’ng egalik qo’shimchasi kelgan deb qaraladi.
    2	Aniqlovchining bir turida (izohlovchi) so’z ostiga egri chiziq tortib bo’lmaydi. Chunki u, mantiqan, mustaqil emas. Qat’iy o’rni ham yo’q. Tahlilda boshqa bo’lak tarkibida olinadi. Misollar: Dasturchi-muhandislar ishni boshlashdi. O‘qituvchi G‘ulomovga tashakkurnoma topshirildi., Xurshid tog‘amni ko’rgani boryapmiz.
    3	Qator undosh bilan tugagan so’zlarga unli bilan boshlanadigan qo’shimcha qo’shilsa, qator undoshlik xususiyati yo’qoladi: baxt, bax-tim. Chunki qator undoshlilik tushunchasi morfemik- morfologik mohiyatga ega emas. U fonetik mohiyat kasb etadi.
    4	[Yurakdan o’qidi] birikmasi boshqaruvli birikma sanaladi. Bunda e’tiroz yo’q. Ammo [zavq bilan tingladi] birikmasini nega ba’zi hollarda bitishuvli birikma sifatida

    
    
    
    Tilshunoslik ilmiga oid quyidagi mulohazalarni diqqat bilan o’qib chiqing va sintaksis sohasiga mansub bo’lmagan izohlarni belgilang.

baholashadi? Yuqoridagi ikki birlikda ham grammatik vosita mavjud. Nega ikki xil yondashiladi? Demak, ikkinchi birikma ham boshqaruvli birikmaga mansub.

ular xuddi yurakning o‘zini ifoda etadilar: uning tuyg‘ulari goh alangalanib, goh zaif miltillaydi, goh yolqinlanib ketib, goh horg‘in so‘nadi, goh botayotgan oydek osuda boqib, goh osmon gumbazini yoritib o‘tgan chaqmoqdek porlaydi. Ko‘z tilining ifoda kuchi cheksiz: bu ifoda dengizdek chuqur, osmondek tiniq: u tongotar bilan kunbotar chog‘i sokin yerda yog‘du va soyalar almashuvigacha aks ettirarkan.