Biologiya: o’zgaruvchanlikning biologik asoslari

TDSI Stomatologiya yo’nalishi 107 b gurux talabalari nuiddinova muxlisa va mirzayev asliddinning tatfanidan “ biologiya: o’zgaruvchanlikning biologik asoslari” mavzusida tayyorlagan taqdimoti

3
20
15
10
5
4
11
16
21
12
17
22
23
18
13
8
24
19
14
9
25
6
7
1
2

o’zgaruvchanlikning biologik asoslari

menu

Reja:

• O'zgaruvchanlik deyilganda…
• O’zgaruvchanlik turlari
• Oqsillar
• Oqsillarning xossalari
• Nuklein kislotalar haqida
• DNK ning tuzilishi va funksiyasi
• RNK ning tuzilishi

menu

O'zgaruvchanlik deyilganda barcha tirik mavjudotlarning o'zgarishi tushuniladi.

• O'zgaruvchanlik deyilganda barcha tirik mavjudotlarning o'zgarishi tushuniladi.
• O'zgaruvchanlik tufayli organizmda yangi belgi va xususiyatlar paydo bo'ladi yoki qandaydir bor bo'lgan belgi yo'qoladi. Organizmlarning xilma-xil bo'lishligi o'zgaruvchanlik natijasidir. Bitta turga kiruvchi organizmlar o'rtasidagi farq uning genotipining o'zgarishi bilan yoki tashqi muhit ta'sirida yuzaga chiqishi mumkin. Shunga ko'ra, o'z- garuvchanlikni ikkiga, ya'ni irsiy va irsiy bo'lmagan o'zgaruvchanlikka ajratiladi2

menu

Irsiy o'zgaruvchanlik genotipning o'zgarishi natijasida sodir bo'lganligi uchun bu o'zgaruvchanlikni genotipik o ’zgaruvchanlik ham deyiladi.

• Irsiy o'zgaruvchanlik genotipning o'zgarishi natijasida sodir bo'lganligi uchun bu o'zgaruvchanlikni genotipik o ’zgaruvchanlik ham deyiladi.
• Genotipik o'zgaruvchanlik ikki xil bo'ladi: kombinativ, mutatsion

menu

Kombinativ o'zgaruvchanlik jarayonida genlarning har xil to'plamlari (kombinatsiyasi), ya'ni joylashish tartibining o'zgarishi sodir bo'ladi. Kombinativ o'zgaruvchanlik uch xil yo'lda hosil bo'lishi mumkin. Shundan ikki yo'li meyoz jarayoniga bog'liq bo'lib, gomologik xromosomalarning o'zaro chal- kashuvi va anafazada ota-ona xromosomalarining qutblarga tasodifiy ravishda ajralishi natijasida sodir bo'ladi. Uchinchi yo'li esa urug'lanish jarayonida tuxum hujayrani qaysi urug' hujayra urug'lantirishiga bog'liq.

• Kombinativ o'zgaruvchanlik jarayonida genlarning har xil to'plamlari (kombinatsiyasi), ya'ni joylashish tartibining o'zgarishi sodir bo'ladi. Kombinativ o'zgaruvchanlik uch xil yo'lda hosil bo'lishi mumkin. Shundan ikki yo'li meyoz jarayoniga bog'liq bo'lib, gomologik xromosomalarning o'zaro chal- kashuvi va anafazada ota-ona xromosomalarining qutblarga tasodifiy ravishda ajralishi natijasida sodir bo'ladi. Uchinchi yo'li esa urug'lanish jarayonida tuxum hujayrani qaysi urug' hujayra urug'lantirishiga bog'liq.

menu