Biologiya o`qitish metodikasi” kafedrasi botanika (o`simliklar sistematikasi) fanidan

(3 semestr)
1. Nima uchun tuban o`simliklarning to`qimaga o`xshash tuzilmasi soxta to`qima deb aytiladi?

1. 
   *Tarkibidagi deyarli barcha hujayralarning bo`linib ko`payishidan yuzaga kelganligi uchun
   
2. 
   Tarkibidagi ayrim hujayralarning bo`linib ko`payishidan yuzaga kelganligi uchun
   
3. 
   Tarkibidagi bir necha hujayralarning bo`linib ko`payishidan yuzaga kelganligi uchun
   
4. 
   Tarkibidagi deyarli barcha hujayralar hosil qiluvchi to`qimaning mahsuloti bo`lib, bo`linib ko`payishidan yuzaga kelganligi uchun
   

2. Suvo`tlar tallomining tuzilishi jihatidan qanday morfologik strukturalarga ega?
a) Monad, kokkoid, ipsimon, geterotrixial, geteromorf, plastinkasimon, sifonal, sifonakladial, rizopodial, pallmelloid.
b) Monad, kokkoid, ipsimon,izomorf, geterotrixial, plastinkasimon, sifonal, sifonakladial, rizopodial, pallmelloid.
c) *Monad, kokkoid, ipsimon, geterotrixial, plastinkasimon, sifonal, sifonakladial, rizopodial, pallmelloid.
d) Monad, kokkoid, ipsimon, geterotrixial, izomorf, plastinkasimon, sifonal, sifonakladial, geteromorf.
3. Gametogamiya deb nimaga aytiladi?
a) *Jinsiy ko`payish jarayoni gametalar hosil bo`lishi bilan bog`liq bo`lsa
b) Jinsiy ko`payish jarayonida morfologik jihatdan bir xil gametalar yuzaga kelsa
c) Jinsiy ko`payish jarayonida morfologik jihatdan turlicha bo`lgan gametalar yuzaga kelsa
d) Jinsiy ko`payish jarayoni ikkita tallomning qo`shilishi bilan bog`liq bo`lsa
4. Filogenetik sistema nimaga asoslangan?
a) Тurning kelib chiqishiga.
b) * Organik olamning tarixiy rivojlanishiga.
c) O`simlikning morfologik va anatomik tuzilishiga.
d) Тur evolyuiyasiga.
5.Gleokapsa bu-
A) *ko`k-yashil suvo`t
B) bakteriya
C) zamburug`
D) virus
6. Yashil suvo`tlarida jinssiz ko`payish qanday sporalar vositasida o`tadi?
a) Zigospora, zoospora, avtospora.
b) Geterospora, zoospora, aplanospora.
c) Geterospora, zoospora, konidiyaspora.
d) * Zoospora, avtospora, aplanospora
7. Ko`payishi matashuv yo`li bilan o`tadigan suv o`tiga misollar keltiring.
a) *Zignema, klosterium, rismidium.
b) Spirogira, kaulerpa, kladofora.
c) Kaulerpa, zignema, spirogira.
d) Gignema, vosheriya, nitella.
8 Ko`k-yashil suv o`tlari klassifikatsiyasi.

1. 
   *Хrookoksimonlar, Хamesifonsionlar, gormogonsimonlar sinfi.
   
2. 
   Хlorellasimonlar, ossillatoriyasimonlar va garmogonsimonlar sinfi.
   
3. 
   Volvokssimonlar, protokokksimonlar va garmogonsimonlar sinfi.
   
4. 
   Хlorellasimonlar, xrokokksimonlar va protokokksimonlar sinfi.
   

9 Хlomidomonada suv o`tlarining qaysi bo`lim va uning qaysi sinfidan.

1. 
   Ko`k-yashil suvo`tlar bo`lim, xlamidomonada sinfidan.
   
2. 
   *Yashil suv o`tlar bo`limii, volvokssimonlar sinfi.
   
3. 
   Haqiqiy yashil suv o`tlar bo`limii, sifonsimonlar sinfi.
   
4. 
   Yashil suvo`tlar bo`limii, xlamidomonadasimonlar sinfi.
   

10 Suv o`tlarining ekologik guruhlarga bo`linishi.

1. 
   Bir hujayrali, ko`p hujayrali va koloniya holda.
   

b) Chuchuk, sho`rlangan va aralash.
c) *Bentos, plankton va yer suv o`tlari.
d) Okean, daryolarda va ko`llarda.
11 Qizil suv o`tlarining jinssiz ko`payishi qanday sporalar vositasida boradi.

1. 
   Ikki xil xivchinga ega bulgan sporalar.
   

b) Ko`p xivchinli zoosporalar vositasida.
c) *Mono yoki tetrasporalar vositasida boradi.
d) Aplanosporalar vositasida boradi.
12 Pinnulariya qaysi sinf va bo`limga mansub.

1. 
   Qo`ng`ir suv o`tlar bo`limii, sentriklar sinfi.
   
2. 
   Diatom suv o`tlar bo`limii, sentriklar sinfi.
   

c) Тilla suv o`tlar bo`limii, patsimonlar sinfi.
d) *Diatom suv o`tlar bo`limii, patsimonlar sinfi.
13 Qo`ng`ir suvo`tlari uchun qaysi pigment xarakterlidir.

1. 
   Karotin.
   
2. 
   Ksantofill.
   

c) Fikopian
d) *Fukoksantin
14. Botridium va vosheriyani suvo`ti qaysi sinfga mansub ?
a) Ksantokapsalar (Xanthocapsophyceae)
b) Ksantokokklar (xanthococcophyceae)
c) Ksantotrixiyalar (xanthotrichopyceae)
d) * Ksantosifonlar (Xanthosiphonophyceae)
15.Porfiraning kattaligi qancha va qanaqa shaklda?

1. 
   25-40 sm, plastinkasimon suvo`ti
   
2. 
   10-15 sm, ovalsimon
   
3. 
   *20-30 sm, plastinkasimon
   
4. 
   50-60 sm, ovalsimon;
   

16. 
    Yaponiyada qaysi suvo`ti “qizil salat” nomini olgan?
    

1. 
   Laminariya
   
2. 
   Kaulerpa
   
3. 
   Polisifoniya
   
4. 
   *Porfira
   

16. 
    Pandarinaning jinsiy ko`payishi qanday tipda boradi?
    

1. 
   *Izogamiya
   
2. 
   Geterogamiya
   
3. 
   Oogamiya
   
4. 
   Anizogamiya
   

16. 
    Qaysi suvo`tlarni sun`iy sharoitda o`stirib, ulardan olingan biomassadan chorva mollari, parrandalar va tut ipak qurtiga vitaminga va oqsilga boy oziqa sifatida ishlatiladi?
    

1. 
   Protokokk, ulva
   
2. 
   * xlorella, ssenodesmus,
   
3. 
   Xlamidomonada, xlorokokk
   
4. 
   Pediastrum, xlorokokk
   

16. 
    Qaysi zamburug` zoosporangiysi o`simliklarning epidermis hujayralarini teshib, hosil qilgan ingichka bo`yincha orqali zoosporalari tashqariga chiqadi?
    

1. 
   *olpidium vika
   
2. 
   Plazmopara
   
3. 
   Tafrina pruni
   
4. 
   Aspergil
   

16. 
    Askostroma nima?
    

1. 
   *Mevatana xili
   
2. 
   Askomitsetsimonlarning arxikarpi
   
3. 
   Ochiq mevatana
   
4. 
   Yarim ochiq mevatana
   

16. 
    Diskomitsetlar guruhiga xos mevatana berilgan javobni toping?
    

1. 
   *Kleystotetsiy
   
2. 
   Peritetsiy
   
3. 
   Askostroma
   
4. 
   Apotetsiy
   

16. 
    Takomillashmagan zamburug`lar ajdodi qancha turni o`z ichiga oladi?
    

1. 
   2000
   
2. 
   *300
   
3. 
   500
   
4. 
   2300
   

16. 
    Suspenzor nima?
    

1. 
   *Gametangiylar hosil qilgan o`simta
   
2. 
   Konidiybanddagi konidiya
   
3. 
   Tinim davridagi spora
   
4. 
   Mitseliylar to`dasi.
   

16. 
    Fitoftora zamburug`ining vatani?
    

1. 
   Amerika
   
2. 
   *Meksika
   
3. 
   Kanada
   
4. 
   Afrika
   

16. 
    Gimenial qatlami boshlang`ich davrida yopqich deb ataluvchi yupqa mitseliy qoplamasi bilan o`raglan bo`lib, keyinchalik u yirtilib ochiladigan mevatana xili to`g`ri berilgan javobni ko`rsating?
    

1. 
   Gimenokarp
   
2. 
   *Gimiangiokarp
   
3. 
   Angiokarp
   
4. 
   Apotetsiy
   

26.Botanika IChM da mavjud o`simlik nusxalarini o`rganish va tabiatda olib borilgan kuzatishlar asosida 1941-1962 yillarda 6 tomli “O`zbekiston florasi” kitobi nashr etildi. Natijasida respublikamizda qancha o`simlik turlari borligi aniqlandi?

1. 
   5000 ga yaqin
   
2. 
   *4500 ga yaqin
   
3. 
   6500 ga yaqin
   
4. 
   3800 ga yaqin
   

27. 
    O`zbekiston Fanlar akademiyasi va uning tarkibida Botanika instituti qachon tashkil etilgan?
    

1. 
   1912 yil
   
2. 
   *1940 yil
   
3. 
   1920 yil
   
4. 
   1950 yil
   

27. 
    Non uchun yer yuzida har yili achitqi zamburug`lari yordamida qancha turush olinadi?
    

1. 
   200 000 tonna
   
2. 
   500 000 tonna
   
3. 
   *700 000 tonna
   
4. 
   800 000 tonna
   

27. 
    Qaysi qabila vakillarida yer osti meva tanalarining bo`lishi xarakterli
    

2. 
   Diskomitsetsimonlar
   
3. 
   *Trufellar
   
4. 
   Zigomitsetsimonlar
   
5. 
   Fikomitsetsimonlar
   

27. 
    Sinxitrium turkumi qaysi ajdodga mansub?
    

1. 
   Takomillashmagan zamburug`lar
   
2. 
   Askomitsetsimonlar
   
3. 
   *Arximitsetsimonlar
   
4. 
   Fikomitsetsimonlar
   

32.Bakteriyalar va ko`k-yashil suvo`tlarni bir guruhga birlashtirishni 1-bo`lib qaysi olim taklif qilgan?
a) Vettshteyn
b)Engler
C) *F.Kon
D)I.Nemes
33. Bakteriyalar hujayra shakliga asosan qanday guruhlarga bo`linadi.
a)Sharsimon-batsilla, bukilgan vakklar, sharsimon-streptokokk.
b)*Sharsimon-kokklar, tayokchasimon-batsilla, bukilgan-vibron.
Sharsimon-streptokokk, bukilgan-batsilla, tayokchasimon-spirillar.
Sharsimon, diplokokk, tayokchasimon-stafilokokk, bukilgan-spiral.
34. Ko`k-yashil suvo`tlarning tabiatda nechta turi tarqalgan?
a) 1500
b) 140000
C)*1400
D) 1770
4.Qanday holda uchraydigan ko`k-yashil suvo`tlarning ko`pchiligi suvning gullashiga sabab bo`ladi?
a))*plankton
b)bentos
C)bentos, plankton
D) simbioz
5. Gormogoniya yuli bilan ko`payish qanday o`tadi?
a)Bir hujayraning oddiy ikkiga bulinishi.
b)Koloniya xoldagi organizmlarning kup bulaklarna bulinishi
c) Jinsiy hujayralarning kuщilishi bilan.
d) *Ipchalarning bulaklarga bulinishi bilan.
6. Fukus suvo`tining jinsiy organlari qayerda joylashgan.
a)* Maxsus chukurchalarda ya`ni skafidilyarda.
b)Тallomning maxsus bo`limlaridagi bumbokchalarda.
c) Maxsus tallomdagi gametangidlarda.
d) Тallomning maxsus shoxchalarida.
7 Floridiyasimonlar sinfining asosiy vakillari.
a)Shantransiya, bangiya, parfira.
b)Parfira, delesseriya, xondrus.
c) Ektokarpus, bangiya, polisifaniya.
d) * Nemalion, delesseriya, batraxospermum.
8. Qo`ng`ir suv-o`tlarning bo`limining qaysi bir qabila vakillarida xivchinga ega bo`lmagan sporalar hosil bo`ladi?
a)Fukusnomalar
b)Ektakarpusnamolarda
c)Laminariyaramolar
d) *Diktiotanamolar
9.Suvo`tlarning tuban vakillarida jinsiy ko`payish qanday tipda boradi?
a)* xologamiya
b) oogamiya
C) gomogamiya
D) diploid faza
10.Har xil xivchinlilarda zapas oziq nima hisoblanadi?
a) yog`
b) oqsil
C) leykozin uglevodi
D) *A va C
11. … odatda organik moddalarga boy ko`lmaklarda, kanal va hovuzlarda, uncha katta bo`lmagan suv havzalarida tarqalgan bo`lib, miksotrof va saprofit oziqlanganligi tufayli suv havzalarini organik moddalardan tozalashda katta rol o`ynaydi.
a)* evglena suv o`tlari
b) yashil suvo`tlar
c)pirrofit suvo`tlar
d) diatom suvo`tlar
12. Bakteriya vakillarida ham fotosintez protsessi kuzatiladimi? Qanday guruh vakillarida.
a)Bakteriyalar fotosintez qila olmaydi.
b) Azoto bakteriyalar fotosintez protsessida qatnashadi.
c) *Sianobakteriyalar fotosintez qila oladi.
d) Nitrofikatsiya protsessini vujudga keltiruvchi bakteriyalarda fotosintez kuzatiladi.
13.Rangli bakteriyalar tarkibida qanday pigmentlar uchraydi?
a) bakteriokarotin, bakterioleykoplast
B) bakterioksantofill, bakterioxromoplast
C)* bakterioxlorofill, karotinoid
D) karotinoid, ksantofill
14.Xlorella quyosh nuri energiyasini necha % ini o`zlashtiradi?
a) 0.1%
b)10%
c) *2.5%
d) 0.25%
15.O`simliklar dunyosining eng qadimiy vakillari …
a) moxlar
b) paporotniklar
c)*ko`k-yashil suvo`tlar
d) zamburug`lar
16. Sargassum suv o`ti turkumi qaysi bo`limga mansub?
Yashil suv-o`tlar
*Qo`ng`ir suv-o`tlar
Qizil suv-o`tlar
Diatom suv-o`tlar
17. Uzunligi 50 sm va bundan ham ortiqroq keladigan yirik, yashil rangli suvo`t bo`lib, tallomi gorizontal ravishda yotadigan silindrik tanadan va uni substratga mustahkamlab turuvchi rizoidlar va yuqoriga qarab o`sgan, bargga o`xshash yassi qismlardan iborat.
a) Rizoklonium
B) * Kaulerpa
C) Kodium
D) Briopsis
18. Ulva suv o`tlari qaysi bo`lim va sinfga mansub?
a)Ulotrikslar bo`limii, ulvasimonlar sinfi.
*Yashil suv o`tlar bo`limii, ulotrikssimonlar sinfi.
Хara suv o`tlari bo`limii, ulotrikssimonlar sinfi.
Yashil suv utlar bo`limii, sifonsimonlar sinfi.
19.Diatom suvo`tlarining hujayra po`stida necha % kremnezyom moddasi bor ?
a) *4-50%
B) 5-40%
C) 3-60%
D)10-25%
20. “Stolon” nima va u qaysi zamburug`da uchraydi?

1. 
   *Mitseliyning shakl o`zgargan ko`rinishi bo`lib, rizopusda uchraydi.
   
2. 
   Zamburug`ning o`ziga xos hujayrasi bo`lib, tafrinalarda uchraydi
   
3. 
   Gifaning ma`lum ko`rinishi bo`lib, petsistsada uchraydi
   
4. 
   Gifaning shakl o`zgarishi bo`lib, qo`zidumbada uchraydi
   

1. 
   Qaysi mevatana xilida gimenal qatlami mevatanasining uchki qismida bo`lib, mevatana yetilgach undan sporalar tarqaladi?
   

1. 
   Gimenokarp
   
2. 
   Gimiangiokarp
   
3. 
   *Angiokarp
   
4. 
   Apotetsiy
   

2. 
   Silliq muskullarni qisqartiruvchi alkaloid moddasi bor bo`lgan zamburug` to`g`ri berilgan javobni toping?
   

1. 
   *Claviceps purpurea
   
2. 
   Peziza
   
3. 
   Uncinula necator
   
4. 
   Mucor
   

3. 
   Mevatanasi sevimli oziqa sivfatida iste`mol qilinadigan zamburug`ni ko`rsating?
   

1. 
   Claviceps purpurea
   
2. 
   Peziza
   
3. 
   Uncinula necator
   
4. 
   *Morchella
   

24. Shampinon zamburug`i qaysi qabila va sinfga mansub?
a)*Bazidiomitsetlar sinfi, agarikanamolar qabilasi.
b)Хolobazidiomitsetlar sinfi, gastromitsetnamolar qabilasi.
c)Askomitsetlar sinfi, diskomitsetnamolar qabilasi
d)Fragmabazidiomitsetlar sinfi, agarikonamolar qabilasi.
25. Penitsil va aspergillar asosan qanday ko`payadi?
a)* Konidiyalar yordamida
b) Meva tanalar vositasida.
c) Sporalar yordamida
d) Sporangiyalar yordamida.
26. Zang zamburugi hosil qiladigan sporalarni rivojlanish tartibi bilan ko`rsating?
a)Piknospora, bazidiyaspora, uredospora, etsidiyaspora va teleytospora.
b)*Epidiyaspora, teleytospora, piknospora, uredospora va bazidiyaspora.
c)Ensidiyaspora, piknospora, teleytospora, uredospora va bazadiyaspora.
d) Bazidiyaspora, uredospora, teleytospora, piknospora va etsidiyaspora
27. Shox-kuya zamburug`i qaysi qabila vakili va skleropiy nima?
a) Plektomitsetnamolar qabilasig, sklerotsiy esa spora.
b) Plektomitsetnamolar qabilasi, sklerotsiy mitselliydir.
c) * Pirenomitsetnamolar qabilasi, sklerotsiy esa qishlovchi mitselliydir.
d) Pirenomitsetlar qabilasi, sklerotsiy esa qishlovchi sporalar.
28. Sistematik birliklarni (kattadan kichikga) tartib bilan ifodalang.

1. 
   Sinf, bo`lim, oila, qabila, turkum va tur.
   
2. 
   Bo`lim, sinf, oila, qabila, turkum va tur.
   
3. 
   Bo`lim, oila qabila, sinf, turkum, tur.
   
4. 
   * Bo`lim, sinf, qabila, oila, turkum, tur.
   

29. Тuban o`simliklar qanday organizmlar?

1. 
   Тanasi organlarga bulingan, haqiqiy tukimalarga ega emas.
   
2. 
   Тanasi organlarga bulinmagan, oddiy tukimalarga ega.
   
3. 
   * Тanasi organlarga bulinmagan, haqiqiy to`qimalarga ega emas.
   
4. 
   Тuban o`simliklar bir hujayrali, oddiy organizmlar.
   

30.Rusanov nomidagi “Botaika bog`i”da olib borilgan izlanishlar natijasida qaysi asar yaratilgan?
a)”O`zbekiston paleobotanikasi”3 jild

2. 
   “Cho`l o`simliklari ekalogiyasi”2 jild
   
3. 
   * ”O`zbekiston dendrologiyasi”ko`p tomli
   
4. 
   ”O`zbekiston zamburug`lar florasi”8 tomli
   

_{BOTANIKA FANIDAN TEST SAVOLLARI}