«biologiya» kafеdrasi

Nazorat savollar:
1. Suvning fizik- kimyoviy xususiyatlari.
2. Suvni hujayradagi formalari va vazifasi.
3. Suvning o‘simlik xayotidagi roli.
4. Suvni o‘simlik bo‘ylab xarakatlanishi.


Vazifa.

1. 
   Protoplazma oqsillarining o’ziga xos xususiyatlari va vazifalari to’g’risida ma’lumotlar yig’ib kelish.
   
2. 
   Tajriba natijalarini jadvalga joylab xulosalar yozib kelish.
   

Laboratoriya ishi № 27.


Unayotgan urug’ tarkibidagi amilaza fermentini aniqlash.


Ishning maqsadi. Unayotgan arpa yoki bug’doy urug’i ishtirokida amilaza fermentining kraxmalga bo’lgan ta’sirini o’rganish.


Kerakli asbob va reaktivlar: 1. Unayotgan arpa yoki bug’doy urug’i. 2. Jelatina. 3. 2%li kraxmal eritmasi. 4.Yod eritmasi. 5. Petri kosachasi. 6. Kimyoviy stakan. 7. Pinset.
8. Magnit aralashtirgich qizdirgichi bilan.



Umumiy tushuncha: Ma’lumki unayotgan urug’larda kuchli gidrolitik jarayonlarning bo’lishi natijasida, urug’ tarkibidagi zaxira moddalari bo’lgan kraxmal va boshqa polisaxaridlardan oddiy shakarlar, yog’lardan glitserin va yog’ kislotalar, oqsillardan esa aminokislotalar hosil bo’ladi. Kraxmalni parchalaydigan ferment amilaza (diaetaza) bo’lib, u kraxmalli o’simliklarda, boshqa o’simliklarga nisbatan ko’proq bo’ladi. Amilaza fermentining kraxmalga bo’lgan ta’sirini unayotgan urug’larda ko’rish mumkin.


Ish tartibi va topshiriqlar: Unayotgan arpa yoki bug’doy urug’laridan olib, o’tkir pichoq yoki lezviya yordamida uzunasiga kesiladi. Bu bo’lakchalarni kesilgan tomoni bilan tarkibida 2% kraxmal tutgan jelatina qotishmasi ustiga botib turdigan qilib qo’yiladi. Jelatina plastinkasi ustiga shunaqangi bo’lakchalardan 10-15 tasini tiqib qo’yish kerak. Oradan 25-30 daqiqa vaqt o’tishi bilan urug’ bo’lakchalari pinset yordamida plastinkadan ko’chirib olinadi, keyin esa plastinka yuzasi yodning kuchsiz eritmasi bilan yuviladi. Jelatina ustidagi ortiqcha yod to’kib tashlanadi va distillangan suv bilan chayqab yuviladi. Oradan ma’lum vaqt o’tishi bilan jelatina plastinkasi ustida urug’ yotgan joylarning rangsizlanganligini, urug’ bo’lmagan joylarning esa ko’k ranga bo’yalganligini ko’rish mumkin.
Jelatina plastinkasi ustida urug’ yotgan joylarning rangsiz holatga kelishi , kraxmalning amilaza fermenti ta’sirida to’la parchalanganligidan darak beradi.