Biologiya kafedrasi

Ish uchun kerakli jihozlar: Kartalar to`plami, sekundomer, maxsus blankalar, liniyalar orqali 16 ta katak ko`rsatilgan, kartalar 4x4 sm, karalarga katak yo`q. Agar test bir vaqtda to`g`ri kelsa unda katta razmerli yoki o`lchov 16x16 yoki 20x20 sm kartalardan foydalaniladi.

Ishni bajarish tartibi. 1. CHegaralangan vaqt ichida ekspozisiyani qisqa muddatli ko`rish xotirasi orqali aniqlash. Sinaluvchiga 5 ta katakdagi blankalarni esda saqlash va tak-rorlash yoki xotirlash tavsiya etiladi. Testlashdan oldin 50 ta karta qo`lga o`zaro qo`shiladi. Kartalar tasodifiy joylashadi. Sinaluv-chining har birida ma`lum masofaga ko`rsatiladi, unga kartani ko`rish qulay bo`lsin, agarda partada o`tirgan bo`lsa, kartalar stol ustiga qo`yiladi. Karta ekspozisiyasi 8 sek davom etadi. Belgilangan vaqt o`tishi bilan sinaluvchiga to`ldirish uchun blanka beriladi. To`ldirish paytida qora kvadratlar shtrix bilan yoki eks bilan belgilanadi. Test natijasini aniqlashda hisoblash asosan blankadagi kataklarni noto`g`ri belgilangan son hisobga olinadi va jadval yordamida har bir sinov ball bilan aniqlanadi. Ball qo`yishda karta murakkabligi va qo`yilgan xatolar soniga bog`liq. Har bir sinovga yuqori ball 5, minimal – 0 ball. 2.Testlarni eslash uchun ekspozisiyani uzoq yoki davomiylikning axamiyati. Sinaluvchiga eslash uchun 5 ta karta taklif etiladi. Har bir kartaning ekspozisiyasi shuncha vaqt davom etadi, sinaluvchi to ishonch hosil qilgunga qadar, xotiraga asoslab blankaga aks ettirish va eksperimentatorga ma`lumot beradi. Sinaluvchi berilgan blan-kani xuddi birinchi blankadagiday to`ldiradi. ekspozisiya vaqti fiksasiyalanadi va jadvalga kiritiladi. Jadval bo`yicha har bir sinovga qo`yilgan ball aniqlanadi. (4 jadval). Ko`rish xotirasi asoslab olingan namunalarni ballda baholash. 4- jadval Murakkab kartalar sinflar Qo`yilgan xatolar soni 0 1 2 3 4 5 6 7 va ball I 5 2 1 0 0 0 0 0 II 5 2 2 1 0 0 0 0 III 5 3 2 2 1 0 0 0 IV 5 4 3 2 2 1 0 0 V 5 4 3 3 2 2 1 0 3.

Uzoq muddatli ko`rish xotirasining xususiyatlarini aniqlash. Sinaluvchiga eslash uchun 3 ta test–karta beriladi va ularni blankaga aks ettiriladi. eslash muddati cheklanmagan. Sinaluvchi bilan birgalikda belgilanadi va xatolar taxlil qilinadi aks etti-rish paytida jadval bo`yicha ballar hisoblanadi. Blanka har safar to`ldiriladi. Buning uchun sinaluvchi ogohlantiriladi. Test sifati kelgusi mashg`ulotda, ya`ni eslash qobiliyati tekshi-riladi (bir haftadan so`ng).To`ldirilgan blankalar va tuzatilgan-larning kunlari belgilanadi, sinaluvchining ismi va familiyasi ko`rsatilib saqlanadi. U kelgusi mashg`ulotgacha o`qituvchiga bo`ladi. Kelgusi mashg`ulotga sinaluvchiga karta test xotiraga saqlangan holda aks ettirish yoki aytib berish tavsiya etiladi. To`ldirishning to`g`riligi tekshiriladi. Xatolar va ballar jadval bo`yicha analiz qilinadi. Uzoq muddatli ko`rish xotirasi xususiyatlari to`g`risida xulosa chiqariladi. Sinaluvchiga baho beriladi. Diqqat e`tibor kartochkaning murakkabligiga qaratiladi. Qaysi murakkab kartochka engil o`zlashtiriladi.

Nazariy savollar.

1. Diqqat va xotira nerv sistemasining qaysi faoliyatiga tegishli ?

2. Ko`rish xotirasini aniqlashda kim tavsiya etilgan testdan foydalaniladi ?

3. Standart katalog kartasi qanday tuzilgan ?

4. Ko`rish xotirasining turlarini bilish qanday axamiyatga ega ?