Martin Damelcon Filodelfiya universiteti professori. Inson miyasidagi sitoxrom C oksidaza fermentinin stoplanishi va faollanishi maqolasini 2010 yilda yozdi. Uning aytishicha neyronlarda joylashgan mitoxondryalar hisobiga axborot almashinuvida qatnashuvchi NAD va FAD hisobiga inson miyasi yaxshi qabul qila olishi aniqlandi aniqrog’I inson xotirasi ushbu ferment bilan bog’liqligi aniqladi.
Insonni nafas qisilishi bronxial astma, laringit, artereoz kasalliklarini davolashda antibiotoklar tayyorlashda foydalaniladi.
Insonda yo’g’on ichakni epitilial to’qimasida hosil bo’ladi. Bu fermerntga javob beruvchi gen 8-xromasomada joylashgan 123L9yt uchastkasi javob beradi.
Sitoxromoksizada fermenti yetishmaganda organizmda har xil kasalliklar kelib chiqadi. Masalan: teri kasalligi.
Sitoxrom oksidaza asosan nerv, yurak, mushak to’qimalarida energiyaning ko’p miqdorda ishlatilishi bilan boradi. Mitoxondriyal kasalliklar sitoxromoksidaza disfunksiyasi tufayli kelib chiqadi. Genetik kasalliklar bularga Leya sindromi, kardiomiopatiya, enseflopatiya, lekodisttofiya, anemiya Sitoxromoksidaza fermenti atomar kislorodni bog’lashda asosiy rol o’ynaydi. Bu esa organizmda qarish jarayonlarni oldini oladi. Organizmda eng muhim energiya bo’lgan ATFni eng katta miqdorini hosil qiladi.
Hayvonlarhududlarnixaritalashuchungistokimyoviyusulyordamidaushbufermentdanfoydalanilgan.
P. denitrificans va R. sphaeroides bakteriyasida sanoat miqyosda olinadi. Qishloq xo’jaligida o’simlik barglarini sarg’ayishini oldini olish uchun ishlatiladi. Bunda barg og’izchalari orqali kirgan Sitoxrom S oksidaza nafas olishni tezlashtirib o’simlikka aktiv ta’sir ko’rsatadi.
KOX yetishmagan ko'p odamlar Leighsindromiga ega. Leigh sindromining belgilari va alomatlariga aqliy funktsiyani yo'qotish, harakat muammolari, gipertrofik kardiyomiyopatiya, ovqatlanish qiyinchiliklari va miya anormalliklari kiradi. Sitoxrom c oksidaza etishmovchiligi Ley sindromining ko'plab sabablaridan biridir.
Xulosa: Sitoxrom oksidaza yoki sitoxrom C: kislorod oksidoreduktaza (EC 1.9.3.1) elektron-transport zanjirining terminal a'zosi va mitoxondriyal ichki membrananing ajralmas qismidir.
4H+ + 4e - + O2 ⇌ 2H2O
Reaksiyada energiya ajralib chiqadi. Birlashtirilgan sharoitda bu energiya issiqlik sifatida tarqalmaydi, lekin ATF sintetaza kompleksi tomonidan saqlanadi va ATF hosil qilish uchun ishlatiladi.Har xil dori vositalari tayyorlanadi.Saraton hujayralari metabolizmini Bcl-2 tomonidan tartibga solishda ishtirok etadi.Odamning immunitet tanqisligi virusi (OIV) transkripsiya oqsilining (Tat) trans-aktivatori sichqon va inson jigari, yurak va miya namunalaridan ajratilgan o'tkazuvchan mitoxondriyalarda sitoxrom c oksidaza (COX) faolligini ingibitorlik qiladi.
Fordalanilgan adabiyotlar va saytlar:
https://www.genwaybio.com/urease-protein-gwb-fb26ca
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK2417
http://www.toyobousa.com/enzyme-URH-201.html
Sogʻliqni saqlash fanlari fakulteti, Braziliya Universiteti, Braziliya, DF, ilmiy maqola Paula Monteiro de Souza va Perola de Oliveyra Magalhaes
Wikipedia qidiruv tizmi
Enzimalogiya o’quv qo’llanma. QO`ZIYEV SH. N., DALIMOVA S.N., UMAROVA G.B.MUXAMMADJONOVA G.M., HAMDAMOVA N.A.
Do'stlaringiz bilan baham: |