Biologiya 17 14-04-2022. indd



Download 33,86 Mb.
Pdf ko'rish
bet125/143
Sana04.11.2022
Hajmi33,86 Mb.
#860543
1   ...   121   122   123   124   125   126   127   128   ...   143
Bog'liq
10 sinf

Ish tartibi: 
I. Xardi-Vaynberg qonuni asosida masalalar yechish usulini o’rganish.
II. Xardi-Vaynberg qonuni asosida mustaqil ravishda masalalar yechish.
III. Xardi-Vaynberg qonuni asosida mustaqil ravishda masalalar tuzish.
IV.Xulosa.
I. Xardi-Vaynberg qonuni asosida masalalar yechish metodikasi o’rganish
.
1-masala.
Bir kolbаgа 10 juft jigаrrаng ko’zli (аа) drozа�ilа vа 40 juft qizil ko’zli 
(АА) drozа�ilа pаshshаsi joylаshtirilgаn. a)Аgаr bu ikki xil drozа�ilа o’zаro chаtishаdigаn 
bo’lsа, 5-аvloddа ulаr fenotipining o’zаro nisbаti qаndаy bo’lаdi? 
Masalaning yechimi: 
Аgаr kolbаgа joylаshtirilgаn drozo�ilаlаr tаsodi�iy chаtishаdi, deb fаrаz qilsаk, 
Xаrdi-Vаynberg formulаsini tаdbiq qilishimiz mumkin.
а)АА genotiplаr аа genotiplаrgа nisbаtаn 4 bаrаvаr ko’p, shuning uchun Ааllelning 
chаstotаsi 0,8; 
а
аllelniki 0,2 gа teng. Ulаrning o’zаro chаtishish nаtijаsi 
quyidаgichа:

р(А) - 0,8
q(а)-0,2
р(А)-0,8
p
2
АА - 0,64
pq (Aa)Аа - 0,16
(1- q) а-0,2
pq (Aa) Аа - 0,16
q
2
аа - 0,04
q
2
АА - 0,64; 2q (1-q)Аа-0,32; (1—q)
2
аа-0,04 hosil bo’lаdi. Bundа: 


172
Biologiya 10
А - аllelning chаstotаsi 0,64АА + 0,16Аа gа teng; 
а - аllelning chаstotаsi 0,04аа+0,16Аа=0,2 gа teng. 
a)javob:
demаk, keyingi bo’g’indа genlаrning chаstotаsi o’zgаrmаgan.
II
. Xardi-Vaynberg qonuni asosida mustaqil ravishda masalalar yechish.
1. 
Dengiz choʻchqalarida junining kaltaligi (A) uzunligi (a) ustidan dominantlik 
qiladi. Dengiz cho’chqalarining populyatsiyasida A genning uchrash chastotasi 60 
%, a geniniki esa 40 %. Populyatsiyada 3600 ta individ boʻlsa, nechtasining juni kalta 
gomozigota(1), nechtasining juni uzun (2), nechtasining juni kalta geterozigota(3)?
2.
To’tiqushlarda patini rangini yashil bo’lishi havorang bo’lishi ustidan dominantlk 
qiladi. Geterozigotali to’tiqushlar geterozigotalilar bilan chatishtirilganda F

da 800 ta 
to’tiqushlar olindi. A geni barcha populyatsiyalarni 60 foizini, a geni esa 40 foizni tashkil 
etadi. F

da olingan to’tiqushlarni nechtasini gomozigotali geniga ega to’tiqushlar 
tashkil etadi?
3. 
Xitoyliklarda ko’zlarining kichik bo’lishi katta bo’lishi ustidan dominantlik qiladi. 
Aholisi 60000 kishidan iborat qishloqda geterozigotalar 22,62 % ni tashkil qilsa, ko’zi 
kichik odamlarni umumiy soni nechta?
III. Xardi-Vaynberg qonuni asosida mustaqil ravishda masalalar tuzish.
1. … o’simligida gulini rangini qizil bo’lishi, sariq bo’lishi ustidan dominantlik 
qiladi. Geterozigotali organizmlar o’zaro chatishtirildi. A geni barcha populyatsiyalarni 
… foizini, a geni esa … foizni tashkil qiladi. F
1
da 1000 ta olingan o’simliklarning 
nechtasi geterozigotali o’simliklar tashkil qiladi?
2. … populyatsiyasida 1000 ta sariq tulkiga 10 ta oq tulki to’g’ri keladi. Yuqoridagi 
malumotdan foydalanib, ushbu populyatsiyada … gomozigotali (a), … geterozigotali 
(b), va … (c) tulkilar necha foizdan uchrashini aniqlang.

Download 33,86 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   121   122   123   124   125   126   127   128   ...   143




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish