Biokimyo pmd

Antimetabolitlar haqida tushuncha

Metabolitlarga (almashinuvning normal mahsulotlari) organizmda

qarama-qarshi ta’sir qiluvchi moddalarga antimetobolitlar deyiladi.

Masalan: suksinat va suksinatdegidrogenazadan iborat sistemaga

uchinchi bir komponent  malonat qoshilsa, fermentativ reaksiya

tormozlanadi. Malonat struktura jihatidan suksinatga o xshashdir:

Shunga ko‘ra, malonat suksinatdegidrogenaza bilan birikib uni

ingibitsiyalab qoyadi. Hozirgi vaqtgacha ma’lum bo‘lgan antimetabolitlar

quyidagi guruhlarga bo‘linadi:

· antivitaminlar (diku-marol, oksitiamin, dezoksipiridoksin va

boshqalar);

· antigormonlar;

· antimediatorlar;

· antifermentlar;

· antiaminokislotalar;

· antipurinlar;

· antipirimidinlar;

· antikoagulyantlar va boshqalar.

Shu kunlarda tibbiyotda antimetabolitlar moddalar almashinuvining

regulyatorlari hamda dori vositalari sifatida foydalaniladi. Masalan: osma

ximioterapiyasida keng qollaniladigan 6-merkaptopurin, aminopterin va

metatreksat folat kislota antimetabolitidir; streptotsid (sulfanilamid

preparatlari – PAMK; geparin – vitamin K; avidin oqsili –  vitamin H).