«Биохилма-хилликни сақлаш ва ривожлантириш» Республика илмий-амалий анжумани

«Биохилма-хилликни сақлаш ва ривожлантириш» Республика онлайн илмий-амалий анжумани
Гулистон 2020 й. 17-18 апрель
308 
ажратилган ҳажмда йўқотилишини англатади. Бу ерда 
f
- транспирация ва 
буғланишнинг йиғинди интенсивлиги. Суюқлик миқдорининг 
W
ҳажмда вақт 
бирлигида қуйидагига тенг бўлган ўзгаришини: 



W
S
n
fdW
d
v



(2) 
ҳажм ичида тўйиниш ва зичликнинг ўзгариши орқали қуйидаги интеграл 
ёрдамида берса бўлади: 







W
W
dW
t
w
wdW
t


(3) 
w
- тўйинганлик ва намлик, тупроқда сувнинг ҳиссаси, 
t
- вақт. 
(2) ва (3) тенгликларнинг кўрсаткичларини ҳисобга олиб, фильтрацион оқим 
давомийлиги тенгламасининг интеграл шаклини топамиз:














W
S
W
n
fdW
dS
v
dW
t



(4) 
(4) тенгламадаги интегралости функцияларни узлуксиз деб фараз қилиб, 
давомийлик тенгламасининг диффреренциал шаклига ўтамиз: 
0





f
v
di
t



(5) 
агар
const


const
m
w


m
- коваклилик, ковакчаларнинг тупроқдаги 
ҳиссаси. 
0

f
қаттиқ режимда тўйинган фильтрацион оқимнинг давомийлиги 
тенгламасини оламиз: 
0

v
di

агар 
const


const
m
w


m
- коваклилик, ковакчаларнинг тупроқдаги ҳиссаси. 
0

f
эластик режимда тўйинган фильтрацион оқимнинг давомийлиги 
тенгламасини оламиз: 
0




v
di
t
w


Кўпчилик суғориш, сув бериш масалаларида намликнинг тупроқнинг 
тепа қатламида сув ўлчаш усули орқали ҳаракатини кўриб чиқиш лозим бўлади. 
Жараённинг бундай талқинини суғориш майдонининг баробар тақсим 
қилинганлиги, ёғингарчилик бўлиши, шўрланган ерларни ювиш, ер ости 
сувлари сатҳининг ўзгариши ва бошқа ҳолатларда амалга ошириш мумкин. 
Ер ости сувларини суюқликнинг ковакли муҳитда ҳаракати каби 
моделлаштириш мумкин, яъни ковакли муҳитда суюқлик турли омиллар 
таъсирида ҳаракатланиши мумкин. Унга оғирлик (тортишиш, гравитация) 
кучлари, 
босим 
градиенти, 
ҳарорат 
градиенти, 
эриган 
моддалар 
концентрацияси градиенти ва бошқа омиллар таъсир қилади. Фильтрация 
тезлиги кўрсаткичи умумий жиҳатдан олганда қуйидаги кўринишда ёзилади: 

---