«Биохилма-хилликни сақлаш ва ривожлантириш» Республика илмий-амалий анжумани

«Биохилма-хилликни сақлаш ва ривожлантириш» Республика онлайн илмий-амалий анжумани
Гулистон 2020 й. 17-18 апрель
149 
ФАРҒОНА ВОДИЙСИНИНГ ЧОРКЕСАР БОТАНИК-ГЕОГРАФИК 
ҲУДУДИ ФЛОРАСИНИНГ ҚИЁСИЙ ТАҲЛИЛИ
Батошов А.Р.- б.ф.д., Хошимов Х.Р., Ғуломов Р.К. - таянч докторантлар., 
Алишерова Ш.М.-талаба 
Наманган давлат университети 
 
Бугунги кунда юртимиз флорасини тур таркибини ўрганиш, систематик 
ҳамда флористик жиҳатдан таҳлил этишда қуйидаги устивор йўналишларда 
тадқиқотлар олиб борилмоқда. Жумладан, ҳудудий ва миллий флораларнинг 
таркибини тўр тизимли хариталаш усуллари асосида аниқлаш ва электрон 
флораларни тузиш, камёб, йўқолиб бораётган ҳамда эндем турларни 
in-situ
шароитида сақлаб қолиш ва шу асосда муҳофаза қилишга мўлжалланган 
самарали чора-тадбирларни ишлаб чиқиш, географик ахборот тизимлари 
асосида флоранинг электрон хариталарини тузиш, табиий ва антропоген 
омиллар таъсирида биологик хилма-хилликнинг камайиб кетиш сабабларини 
илмий асослаш ҳамда ўсимликлар ситематикасида юзага келаётган 
чалкашликларни бартараф этиш.
Тадқиқот иши П3-2014-0903095817 лойиҳаси асосида “Ўзбекистон 
ҳудудини ботаник-географик бўлиниши ва ўсимликлар хилма-хиллиги учун 
ягона маълумотлар базасини яратиш лойиҳаси асосида Ўзбекистон ҳудудининг 
батаник-географик жиҳатдан районлаштириш Тоғли Ўрта-Осиё ва Турон 
провинцияларига ажратилган ҳолда тадқиқ этилади [1].
Тоғли Ўрта-Осиё провинциясига мансуб Ғарбий Тянь-Шань округи 
ўзининг ўсимликлар дунёсига бойлиги ҳамда эндем ва субендем турларининг 
кенг тарқалгани билан Марказий Осиё флорасида алоҳида аҳамиятга эга.
Ғарбий Тянь-Шань тизмасини флорастик ўрганиш изланишлари 150 
йилдан ортиқ тарихга эга. Ғарбий Тянь-Шань ҳудудида кўплаб (Коровин, 1941; 
Камелин, 1973; Верник, Рахимова, 1982; Худойбердиев, 1991; Музаффарова, 
1993; Тожибаев, 2002; Шукуров, 2005; Каримов, 2011; Тожибоев, Наралиева, 
2012; Тожибоев, 2013) флористик ва систематик олимлар томонидан 
тадқиқотлар олиб борилган. Жумладан, Павлов (1980) ўзининг “Vegatation 
cover of the Western Tien Shan” асарида Ғарбий Тянь-Шань ҳудуди учун 2844 та 
ўсимлик тури ҳақида маълумотлар келтирган [10]. Шукуров (2005) “Atlas of the 
biodiversity of the Western Tien Shan” асарида Р.Ионов ва Л.Лебедевалар 
томонидан асосий тоғ тизмалари учун эндемик турларининг (202 та) рўйҳати 
(Қоратоу-83, Чотқол-32, Моголтау-7, Сандалаш-1, Талас Алатау-20, Қурама-7, 
Коржантау-1, Фарғона-39, Угом-4, Пском-8) билан бир қаторда 1795 та 
ўсимлик турларининг рўйҳати келтирилган [3]. 

---