Biofizika

Fotoqo’zg’aluvchanlik energiyasidan foydalanish yo’llari

Fototaksis (taxsis-joylanish) – taksis hodisalarining bir turi (termo-, xemo-, gidrotaksis va h.z.), erkin holatdagi biologik obhektning yorug’lik tahsiridan kelib chiqadigan harakatidan iborat. Fototaksis- sodda hayvon-lar, chuvalchanglar, bakteriyalar, suvo’tlariga xarakterlidir.

To’otaksis –suv o’ti hujayrasi, retse’tor orqali o’tgan yorug’lik intensivligi gradientining o’zgarishiga qarab, yorug’likka nisbatan tanlab olishidir.

Fotokinez- u yorug’lik tahsirida kelib chiqadigan bioobhekt harakat-chanligining - yorug’lik manbaiga bog’liq bo’lmagan holda boshqarilishidan iborat. Fotokinezda xlorofill, fikotsianin, karotinoidlar yorug’lik aktse’tori vazifasini bajaradi.

Fototro’izm - fotoretse’tsiya hodisasiga mansub bo’lib, bioohektning yorug’lik manbai yoki unga teskari yo’nalishdagi harakatini belgilaydi. Bu tuban darajali o’simliklarda, zamburug’larda suv o’tlarida kuzatiladi.

‘olyarotro’izm – fototro’izmning bir turi bo’lib, mox va ‘a’arotniklarda qayd etilgan, bunda s’oralar nurga nisbatan 90 ⁰ burak ostida orientatsiyalanishi bilan xarakterlanadi.