Bino va inshootlar

Sanatoriyalar
davolash, profilaktika qilish muassasasi bo‘lib, ularning
shifoxonalardan farqi davolashning, asosan, tabiiy vositalar yordamida
amalga oshirilishi (mineral suvlar, shifobaxsh balchiqlar va boshqalar) va
kattalar, bolalar va o‘smirlar, shuningdek, bolali oilalarning dam olishlari
uchun zarur sharoitlarning ta’minlanganligidir.

---

Ishchi va xizmatchilarning ishlab chiqarishdan ajralmagan holda
davolanishlari uchun davolash-profilaktika qilish muassasasi sifatidagi
sanatoriya-profilaktoriyalar tobora keng tarqalmoqda. SHuningdek, katta
yoshdagilar va yosh bolali oilalar uchun dam olish uylari hamda pansionatlar
qurilishi ham keng tarqalmoqda. Pansionatlar dam olish uylariga nisbatan
dam olish vaqti, ish tartibi va kirish muddatlarining chegaralanganligi bilan
farqlanadi.
Sanatoriyalar, dam olish uylari va turistik muassasalarning
arxitekturaviy kompozitsiyalari. Yirik majmualar, alohida dam olish va
turizm muassasalari, shuningdek, sanatoriyalarning kompozitsiyalari
mahalliy tabiiy muhit xususiyatlarini har tomonlama hamda maksimal
o‘rganish natijasida yaratiladi. Alohida muassasa yoki majmuaning
kompozitsion echimini tanlash, kurort yoki rekreatsion zonalar to‘liq
arxitekturaviy tushunchalar chegarasida aniqlanishi lozim.
Sanatoriyalar, dam olish uylari, kurort-mehmonxonalar, shuningdek,
boshqa muassasalar qurilishida hamda amaliy loyihalashda quyidagi
kompozitsiya usullari qo‘llaniladi:
Markazlashtirilgan usul. Bu usulda barcha xonalar guruhlari bir
korpusda joylashtiriladi;
Bloklash usuli. Bunda alohida-alohida binolarda joylashtirilgan
xonalar guruhlari bir-biriga tegib turadi yoki o‘zaro uzviy bog‘langan
murakkab fazoviy kompozitsiyani tashkil etadi;
Pavilyon usulda, avtonom binolardagi alohida xonalar guruhlari birbiri
bilan bog‘lanmagan holda joylashishi bilan xarakterlanadi.
Mamlakatimizdagi dam olish muassasalarining arxitekturasi qisqa
muddatda yuqori rivojlanish yo‘lini bosib o‘tdi va hozirda sifatli yangi
bosqichga chiqib oldi. Kompleks qurilishga o‘tish nafaqat aholining yuqori
darajada dam olishiga sharoit yaratmoqda, balki tabiatga ehtiyotkorlik bilan
munosabatda bo‘lish hamda yangi yaratilayotgan arxitekturaviy-fazoviy
muhit bilan uzviy bog‘lanishiga intilishda murakkab ekologik muammolarni
echish imkonini bermoqda.