Bino va inshootlar qurilishi

3 – ilova
 
 
 
 

---

 
Binoning yer osti qismini montaj qilish 
 
Stakan turdagi poydevorlar
.
Asos tayyorlangandan so‗ng poydevorlar 
o‗qlari belgilab olinadi, ular oldin obnoskaga olib chiqiladi keyinchalik poydevorlar 
o‗rnatiladigan joyda belgilab chiqish uchun. Buning uchun obnoskaga o‗q torlari 
tortiladi va shoqul yordamida ularning kesishgan nuqtalari kotlovanlar va 
transheyalarning tubiga ko‗chiriladi (4.2-rasm). 
Barcha karkasli binolarda stakan turidagi poydevorlar yuqori kesimda 
manfiy belgi – 0,15 m ga ega, bu esa qulay payt kelganda pol ostiga betonli 
tayyorgarlikni bajarishga imkon beradi, demak nol siklining ishlarini to‗liq hajmda 
tugatishga imkon beradi. 
O‗rnatilish hududida joylashgan poydevorlar stakanlari tubining satxi 
tekshiriladi. Zarur bo‗lganda erli yoki qumli asosda chuqurliklar qilinadi. 
Poydevorlar o‗qlari kesishgan nuqtalardan ruletka yoki shablon (andoza) yordamida 
har bir stakanning yon qirralarining holati belgilab olinadi. Bu holatni erga 
qoqilgan uchta qoziqcha yoki metall shtirlar bilan maxkamlanadi. 
4.2.-rasm. Stakan turidagi poydevorlarning holatini belgilab qo‗yish:
1- binoning bosh o‗qlari; 2 – obnoska; 3 – o‗qlarning holatini ko‗rsatuvchi mixlar; 4 – 
andoza(
shablon)
; 5 – qoziqlar, shtirlar. 
Lentasimon turdagi poydevorlar – bloklar
-
yostiqlar
.
Yig‗ma lentasimon 
poydevorlar ikki turdagi bloklardan tuzilgan bo‗lib, ulardan biri poydevor asosiga 
joylashtiriladigan blok – yostiqlar va ikkinchisi – binolarning er osti qismi 
devorlari hisoblangan devor bloklaridir. 
Lentali yostiqlarni montaj qilishda dastlab o‗qlar kesilgan nuqtadan metr 
bilan poydevor lentasining tashqi qirrasining loyihaviy holati o‗lchanadi va ikkita 
metall shtir shunday qoqiladiki, bunda ular orasida tortilgan sim prichalka 
poydevorlar lentasi chizig‗idan 2 ... 3 mm tashqarida joylashsin (4.3-rasm). Agar 
loyihada boshqa ko‗rsatmalar bo‗lmasa, u holda qumli gruntlarda poydevor bloklari 
bevosita tekislangan asosga joylashtiriladi, boshqa gruntlarda – qalinligi 10 sm 
bo‗lgan qumli yostiq ustiga joylashtiriladi.
4.3 - rasm. Poydevor yostiqlarining holatini belgilash:
1 – obnoska, 2 – qirradagi (chetdagi) poydevor yostiqlari; 3 – prichalka. 

---

Asos belgisi nivelirlash bilan tekshiriladi. Lentali poydevorlarni montajini 
burchaklardagi mayoq bloklardan va devorlar kesishgan joylardan boshlanadi. 
SHundan so‗ng reja-ip bloklarning yuqori – tashqi qirrasiga darajasigacha 
ko‗tariladi va unga ko‗ra barcha oraliq bloklar joylashtiriladi. 
Yon qo‗yinlar va blok yostiqlar orasidagi 10...15 sm gacha ochiqliklar 
(ajralishlar) montaj qilish jarayonida qum bilan to‗ldiriladi va zichlashtiriladi. 
Gruntni ortig‗i bloklar sirtidan sidirib olib tashlanadi. Bo‗ylama va ko‗ndalang 
devorlar kesishgan joylarda blok -yostiqlar zichlab joylashtiriladi, ular orasidagi 
qo‗shilgan joylar beton qorishmasi bilan tuldiriladi. Mayoqli yostiqlar 
o‗rnatilgandan so‗ng prichalka yostiqlar qirrasining yuqori qirrasi satxigacha 
ko‗tariladi.