Билишда ҳАҚИҚат муаммоси

Yolg’on

• Verfikatsiya tamoiyili

• Yanglishish

• Yolg‘on haqiqatning qarama-qarshisi. Yolg‘on odatda noto‘g‘riligi ayon bo‘lgan tasavvurlarni bilaturib haqiqat darajasiga ko‘tarish sifatida tushuniladi.

• Bu tamoyilga binoan dunyo haqidagi har qanday fikrning haqiqiyligi pirovard natijada uni sezgi a’zolari orqali olingan ma’lumotlarga taqqoslash yo‘li bilan aniqlanishi lozim.

• Haqiqat yoyilishi va teranlashuvining barcha bosqichlarida uning doimiy va zaruriy hamrohi yanglishishdir. Haqiqat nima va uni yanglishishlardan qanday qilib xalos etish mumkin, degan savollar odamlarni (faqat fan sohasidagina emas) doim qiziqtirib kelgan. Haqiqat va yanglishish kategoriyalari bilish nazariyasidagi yagona bilishjarayonining ikki qarama-qarshi, lekin bir-biri bilan uzviy bog‘liq bo‘lgan ikki tomonini ifodalovchi asosiy kategoriyalardir

• Yanglishish

• ilmiy

• noilmiy

• empirik

• nazariy

• diniy

• falsafiy

• o‘z predmeti bilan mushtarak
• bo‘lmagan, unga mos
• kelmaydigan bilim

• Yanglishishlar o‘z
• shakllariga ko‘ra
• rang-barangdir

• XULOSA

• 1. Haqiqat bilishning mezonidir. Inson amaliy faoliyati haqiqatni aniqlashga yo‘naltirilgan. Biroq haqiqat yolg‘on bilan yonma-yon turadi. Yolg‘on inson hayotining tarkibiy qismi sifatidaamal qiladi.
• 2. Amaliyot va bilishning rivojlanishi u yoki bu yanglishishlar ertami, kechmi bartaraf etilishi: haqiqiy bilimga aylanishini ko‘rsatadi. Yanglishishlarni yuzaga keltirgan ijtimoiy sharoitlarni o‘zgartirish va takomillashtirish, ijtimoiy-tarixiy amaliyotning yetukligi, bilimning rivojlanishi va teranlashuvi yanglishishlarni bartaraf etishning muhim omillaridir.