Билишда ҳАҚИҚат муаммоси



Download 1,55 Mb.
Pdf ko'rish
bet3/4
Sana05.05.2023
Hajmi1,55 Mb.
#935610
1   2   3   4
Bog'liq
Qiyasov M falsafa

IDEAL
ISHONCH
Pirovad kelajakning muayyan obrazi 
emas, balki qayta ko’rilishi mumkin 
bo’lgan har xil nazariy va boshqa
tasavvurlarning kelajakka
qaratilgan majmui
Insonning qadryatlari va mo’ljallari 
dunyosidabiron-bir narsa yoki hodisasni
haqiqiydeb qabul qilish muhim ahamiyatga ega.


11
Haqiqatni ob’ektiv-
idealistik
tushunish 
dunyoning ongda aks etish jarayoniga 
bog‘lamasdan qarash va uni insonning ob’ekt 
haqidagi bilimi xossasi sifatida emas, balki 
empirik borliqqa qo‘shimcha tarzda 
ob’ektivlashgan qandaydir vaqtdan tashqaridagi 
g‘oyaning xossalari sifatida talqin qilishda 
namoyon bo‘ladi. 
Haqiqatni sub’ektiv 
idealistik tushunish
inson bilimining xossalari va tarkibi bilan 
bog‘lanadi, biroq mazkur bilim unda tashqi, 
mustaqil dunyoning aks etishiga bog‘lanmaydi, 
chunki bunday dunyoning mavjudligi inkor 
etiladi 


12
Bilishning ma’naviy qadriyatlari

Har qanday ilmiy tadqiqotda ma’naviy qadriyatlar va me’yorlar mavjuddir. Ilmiy metod 
negizini ob’ektivlik va oqilonalik kabi an’anaviy ma’naviy qadriyatlar tashkil etishi 
lozim. Ob’ektivlik olim tadqiqot me’yorlarini tanlashganisbatan vijdonan yondashishi, 
shaxsiy manfaatdorlikni siqib chiqarishi, haqi-qatni guruh manfaatlaridan ustun
qo‘yishini nazarda tutadi. Ayrim ilmiy konsepsiyalar eskirishiga qarab o‘ziga xos 
«timsol» belgilarini kasb etadi. Eskirgan konsepsiyalardan voz kechish ko‘pincha ularni 
yaratuvchilarning qar-shiligini bartaraf etish bilan bog‘liq. Olim ba’zan fanda inqilobga
yo‘l ochuvchi yangi g‘oyalarni afzal ko‘rishga o‘zida kuch topa olmay, eskicha 
yondashuvlar asiri bo‘-lib qolishi mumkin. Bilim va haqiqat amalda ayniy 
tushunchalardir. Bilish – narsalarning haqiqiy ho-latiga mos keluvchi ishonchli 
axborotga ega bo‘lish demak. Haqiqiy bilimga erishishmumkinmi? Qanday bilimni 
haqiqiy deb hisoblash mumkin? Bilim haqiqiyligi-ning ob’ektiv va mutlaq mezonlari
mavjudmi? Bu savollarga javoblar fan va falsafaning rivojlanishiga doimo yo‘ldosh
bo‘lgan. Masalan, Aristotel haqiqat-ni borliq bilan tenglashtirgan. Uning fikricha, 
o‘zgarmas narsalargina haqiqiydir, haqiqat borliqning oliy shaklidir


13

Download 1,55 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish