Bi-50 guruh talabasi Abdullaeva Samara Ilmiy rahbar

 

REJA: 

 

 

 

Kirish……………………………………….………………..………… 

 

3 

1.

 

  O’zbekistonda  mulkchilik  tizimini  rivojlanishining  fundamental 

asoslari……………………………………………………….………… 

6 

2.

 

  O’zbekistonda 

mulkchilik  tizimining  faoliyat  mexanizmini 

belgilovchi meyoriy-huquqiy bazasi………………………………...... 

20 

3.

 

  O’zbekistonda mulkchilik tizimining shakllanishining bosqichlari 

va xususiyatlari………………………………………………………... 

29 

   

 

  Xulosa……………………………………………...…………………… 

40 

  Foydalanilgan adabiyotlar………………………….………………… 

42 

 

 

 

 

 

---

3 

 

                                              Kirish 

Kurs  ishi  mavzusi  dolzarbligi. 

Mulkchilik  tizimiga    oid  tushuncha  va 

qarashlar  tizimining mazmun mohiyatini ochib berish, unga  oid nazariy qarashlar 

va  bilimlarni  o‘rganib  tizimlashtirish  asosida  tegishli  xulosalar  shakllantirish 

hamda  ularning  negizida  amaliy  ko‘nikmalarga  ega  bo‘lish  kurs  ishi  mavzusini 

o‘rganishda muhim ahamiyat kasb etadi.

 

Mamlakatimiz  Prezidenti  I.A.Karimov  ta‘kidlaganlaridek:  ―O‘tgan  2015-yil 

bizning  bosh  maqsadimiz  bo‘lmish  asosiy  vazifa  –  odamlarimizning  munosib 

hayot darajasi va sifatini ta‘minlash va rivojlangan demokratik davlatlar qatoridan 

o‘rin  egallash  bo‘yicha  avvalo  muhim  islohotlarni  amalga  oshirish  yo‘lida  katta 

qadam bo‘ldi, deb aytishga to‘liq asoslarimiz bor. 

Bu borada gap, avvalo, har tomonlama puxta o‘ylangan, uzoqni ko‘zlaydigan 

keng ko‘lamli dasturni hayotga joriy etish haqida bormoqda. Ushbu dastur mohiyat 

e‘tibori  bilan chuqur  tarkibiy  o‘zgarishlarni  amalga  oshirish,  kichik  biznes  va 

xususiy  tadbirkorlik  manfaatlarini  ishonchli  himoya  qilish,  eng  muhimi, 

Konstitutsiyamizda  ko‘zda  tutilganidek,  xususiy  mulkning  qonuniy,  me‘yoriy-

huquqiy  va  amaliy  jihatdan  ustuvor  rolini  ta‘minlash,  O‘zbekiston  iqtisodiyotida 

davlat  ishtirokini  bosqichma-bosqich  kamaytirishga  qaratilgani  sizlarga  yaxshi 

ma‘lum, albatta‖

1

. 

Jamiyatdagi 

xilma-xil 

iqtisodiy 

munosabatlar 

mulkka 

bo`lgan 

munosabatlardan  kelib  chiqadi.  Respublikamizda  keng  ko‘lmda  amalga 

oshirilayotgan  islohatlar  samarasi,  xususiy  mulkka  berilayotgan  e‘tibor 

Yurtboshimizning  ma‘ruzalarida  o‘z  tasdigini  topdi:    ―Davlat  aktivlarini 

xususiylashtirish,  avvalo,  chet  ellik  investorlarga  sotish  vazifalari  qo‘yildi  va 

buning uchun tegishli sharoitlar yaratildi.  Masalan, 506 ta mulk kompleksi tanlov 

asosida,  investitsiya  kiritish  sharti  bilan  «nol»  qiymatida  yangi  mulkdorlarga 

                                                           

1

O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Islom Karimovning mamlakatimizni 2015-yilda ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish yakunlari 

va 2016 yilga mo‘ljallangan iqtisodiy dasturning eng muhim ustuvor yo‘nalishlariga bag‘ishlangan ―

Bosh maqsadimiz – mavjud 

qiyinchiliklarga qaramasdan, olib borayotgan islohotlarni, iqtisodiyotimizda tarkibiy o‘zgarishlarni izchil davom ettirish, xususiy 

mulkchilik, kichik biznes va tadbirkorlikka yanada keng yo‘l ochib berish hisobidan oldinga yurishdir‖ 

Vazirlar Mahkamasining 

majlisidagi ma‘ruzasi. – T.: ―Xalq so‘zi‖ gazetasi, 2016 yil 16 yanvar

 

---

4 

 

sotildi. Bu borada ana shu investorlar qariyb 1 trillion so‘m va 40 million AQSh 

dollari miqdorida investitsiya kiritish, shuningdek, 22 mingga yaqin yangi ish o‘rni 

yaratish majburiyatini olganini qayd etish lozim. 

Xususiylashtirish  dasturida  ko‘zda  tutilgan,  foydalanilmayotgan  va  qurilishi 

tugallanmagan  353  ta  davlat  mulki  obekti  buzilib,  buning  natijasida  120  gektar 

hajmidagi  er  maydoni  bo‘shadi.  Bu  erlarning  qariyb  80  gektari  ishlab  chiqarish 

korxonalari tashkil etish va xizmatlar ko‘rsatish obektlari qurish uchun tadbirkorlar 

tasarrufiga berildi. 

Davlat  mulki  shaklidagi  yana  319  ta  ana  shunday  obekt  inventarizatsiya 

qilinib,  xususiy  mulk  shakliga  o‘tkazish  uchun  savdoga  qo‘yildi  va  o‘tgan  yili 

ularning 102 tasi yangi mulkdorlarga sotildi. Bundan tashqari, 378 ta aksiyadorlik 

jamiyatining  davlat  ulushi  baholandi  va  chet  ellik  strategik  investorlarga  sotish 

uchun ochiq savdoga qo‘yildi‖

2

. 

Mulkchilik  tizimi  munosablarni  tavsiflash  iqtisodiy  faoliyat  kimning 

manfatini ko‘zlab olib borilayapti?- degan savoga javob beradi. Agarda u shaxsiy 

manfaatni  ko‘zlab  olib  borilayotgan  bo‘lsa,  unda  xususiy  shaxsiy  o‘zlashtirish 

(xususiy mulk) munosabatlar tizimi, agarda o‘zlashtirish jamoa manfaatnni ko‘zlab 

olib borilsa, unda jamoa mulk to‘g‘risida gapirish mumkin bo‘ladi. Agarda u yoki 

bu  ijtimoiy  guruh  manfaatlari  ustivor  hisoblansa,  unda  biz  ijtimoiy                     

o‘zlashtirish shakli bilan to‘qnash kelamiz.