Berlin Bayroq

Federal Yerlar

Asosiy maqola: Germaniya yerlari.

		Federal Yerlar	Poytaxti	Yuzasi(km²)	Aholisi^(2)
	1	Baden-Vyurtemberg	Stuttgart	35.751,65	10.717.000
	2	Bavariya	Myunhen	70.549,19	12.444.000
	3	Berlin	^(1)	891,75	3.388.000
	4	Brandenburg	Potsdam	29.477,16	2.568.000
	5	Bremen	Bremen^(1)	404,23	663.000
	6	Hamburg	^(1)	755,16	1.735.000
	7	Hessen	Visbaden	21.114,72	6.098.000
	8	Meklenburg-Old Pomeraniya	Schwerin	23.174,17	1.720.000
	9	Quyi Saksoniya	Hannover	47.618,24	8.001.000
	10	Shimoliy Reyn-Vestfaliya	Dyusseldorf	34.042,52	18.075.000
	11	Reynland-Pfalz	Mains	19.847,39	4.061.000
	12	Saarland	Saarbrücken	2.568,65	1.056.000
	13	Saksoniya	Drezden	18.414,82	4.296.000
	14	Saksoniya-Anhalt	Magdeburg	20.445,26	2.494.000
	15	Shlesvig-Holshtein	Kiel	15.763,18	2.829.000
	16	Turingiya	Erfurt	16.172,14	2.355.000

Hessen

Hessen yoki Gessen Germaniyaning 16 yerlaridan (viloyatga qiyoslasa boʻladi) biri. Bu yerda Wiesbaden, Frankfurt am Main, Darmstadt, Kassel, Offenbach, Wetzlar, Fulda va Gießen (Giessen) kabi taniqli shaharlar bor.

Gessen — Olmoniya yeri. G.ning katta qismi Oʻrta Olmoniya togʻlarida, oz qismi Mayn-Reyn pasttekisligida joylashgan. Mayd. 21,1 ming km². Aholisi 5 971 816 kishi Bosh shahri —Visbaden.

8—9-a.larda graflik boʻlgan. 13-a. oxiridan Olmoniya knyazligi hududi. 1567 y.da 2 ta: Gessen-Kassel (1866 y.dan Prussiya qoʻshib olgan) va Gessendarmshtadt (1866 y.dan —Buyuk gersoglik, 1918 y. dan —Veymar respublikasi tarkibidagi yer) knyazligiga boʻlingan. 1945 y.da Amerika va Fransiya okkupatsiya zonasida boʻlgan. 1949 y.dan Olmoniya yeri.

Iqlimi moʻʼtadil. Yanv. ning oʻrtacha t-rasi 0-2°, iyulniki 18—20°. Keng bargli oʻrmonlar (hududining 40%) oʻsadi. Qoʻngʻir koʻmir qazib chiqariladi. G. Olmoniyada chiqariladigan kaliy tuzlarining 1/3 qismini beradi. Qora metallurgiya va metall buyumlar quyish sanoati rivojlangan. Yirik kimyo sanoati korxonalari (Frankfurtmayn, Xyoxst, Visbaden sh.larida) bor. Umumiy mashinasozlik, ayniksa, stanoksozlik, avtomobilsozlik, elektrotexnika sanoati rivojlangan. Koʻnchilik va rezina, anik, mexanika va optika buyumlari, oyna sanoati va zargarlik korxonalari bor.

G. hududida t.y. va avtomobil yoʻllari zich joylashgan. Reyn va Mayn daryolarida kema qatnaydi. Asosiy transport tuguni — Frankfurtmayn. Turizm G. iqtisodiyotida salmokli oʻrin olgan.^[1]

OPEL, MERCK, WELLA, LEICA va shunga oxshash koʻp yirik firmalarning markazi.

Meklenburg-Old Pomeraniya

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Meklenburg-Old Pomeraniya (olm. Mecklenburg-Vorpommern) — Olmoniya yeri. Mamlakatning shim.-sharqiy qismida, Boltiq dengizi so-hilida joylashgan. Maydoni 23,2 mingkm². Maʼmuriy markazi — Shverin shahri Aholisi 1,8 mln. kishi (2000). M.O. P.da aholi nisbatan siyrak. Tabiiy landshafti saqgsanib qolgan. Relyefi sertepa, yaylov va oʻrmonlar bor. Eng katta daryosi — Elba. Koʻl koʻp bulgani uchun "Ming kullar yeri" deb ataladi. Eng yirigi — Myurits koʻli (maydoni 117 km²). M.-O. P.da 250 dan ortiq tabiiy va landshaft qoʻriqxonalari tashkil etilgan, 3 milliy bogʻ bor. Old Pomeraniya uzok, vaqt Shvetsiya hukmronligi ostida boʻlgan, keyinroq Prussiya tarkibiga oʻtgan. Meklenburg Olmoniya imperiyasi tarkibidagi mustaqil hudud edi. M.-O. P. yeri 2-jahon urushidan soʻng sobiq Olmoniya Demokratik Respublikasi tarkibida tashkil etilgan, biroq tez orada 3 okrugga ajratib yuborildi. 1990 yilda yana GFR tarkibidagi yer qilib tiklandi.

M.-O. P. xoʻjaligida qishloq xoʻjaligi yetakchi tarmoq. Dehqonchilik va chorvachilik rivojlangan. Dengiz va dare suvlaridan baliq ovlanadi. Sohilboʻyida sharqiy r-nlarning kema verfi va kemasozlik korxonalari joylashgan. Turizm rivojlangan. Yil davomida 10 mln.dan ortiq sayyoh kelib-ketadi. Yirik shaharlari — Rostok, Shverin.^[1]

Saarland

Saar Olmoniya yerlaridan biridir. Poytaxti - Saarbrücken. Maydoni - 2 568,7 km². 1 030 324 nafar aholi istiqomat qiladi (2008).

Saar — Olmoniya yeri. Mamlakatning gʻarbiy qismida, Saar va Mozel daryolari havzasida. Fransiya va Lyuksemburg bilan chegaradosh. Maydoni 2570 km². Aholisi 1,06 mln. kishi (2001). Maʼmuriy markazi — Saarbryukken sh. S. — mamlakatning sanoati rivojlangan yerlaridan. Iqtisodiy faol aholining yarmidan ortigʻi sanoatda band. Yetakchi sanoat tarmogʻi — ogʻir sanoat (xususan, toshkoʻmir, k,. Caap-Lotaringiya kumir havzasi) va metallurgiya. Shuningdek, umumiy mashinasozlik, elektrotexnika, poʻlat va nikel konstruksiyalar i.ch., toʻqimachilik va tikuvchilik sanoati korxonalari ham mavjud. Qora metallurgiya sanoatining asosiy markazlari: Felklingen, Nyoynkirxen, Saarbryukken sh.lari. Kimyo va neftni qayta ishlash sanoatlari ham rivojlangan. Avtomobil, vagonsozlik, oynasozlik, shisha, keramika korxonalari bor. Isteʼmol mollari ishlab chiqariladi. Qishloq xoʻjaligida donli, sabzavot va yem-xashak ekinlari ekiladi. Tokzorlar barpo qilingan. Chorvachilikda kramol, choʻchqa boqiladi.

Oʻtgan asrlarda S. hududida faflik boʻlgan. 1815 yildan S. Prussiya (1871 yildan Olmoniya imperiyasi) tarkibida. 1919 yilda Millatlar Ligasi komissiyasi boshqaruvi ostiga oʻtgan. 1935 yildan yana Olmoniyaga qoʻshilgan. 2-jahon urushidan keyin S. Fransiyaning Olmoniyadagi okkupatsiya zonasi edi. 1956 yildagi Fransiya va Olmoniya oʻrtasida imzolangan shartnomaga muvofiq, 1957 y. 1 yanv.dan yana Germaniya tarkibida.^[1]

Saarland

Saar Olmoniya yerlaridan biridir. Poytaxti - Saarbrücken. Maydoni - 2 568,7 km². 1 030 324 nafar aholi istiqomat qiladi (2008).

Saar — Olmoniya yeri. Mamlakatning gʻarbiy qismida, Saar va Mozel daryolari havzasida. Fransiya va Lyuksemburg bilan chegaradosh. Maydoni 2570 km². Aholisi 1,06 mln. kishi (2001). Maʼmuriy markazi — Saarbryukken sh. S. — mamlakatning sanoati rivojlangan yerlaridan. Iqtisodiy faol aholining yarmidan ortigʻi sanoatda band. Yetakchi sanoat tarmogʻi — ogʻir sanoat (xususan, toshkoʻmir, k,. Caap-Lotaringiya kumir havzasi) va metallurgiya. Shuningdek, umumiy mashinasozlik, elektrotexnika, poʻlat va nikel konstruksiyalar i.ch., toʻqimachilik va tikuvchilik sanoati korxonalari ham mavjud. Qora metallurgiya sanoatining asosiy markazlari: Felklingen, Nyoynkirxen, Saarbryukken sh.lari. Kimyo va neftni qayta ishlash sanoatlari ham rivojlangan. Avtomobil, vagonsozlik, oynasozlik, shisha, keramika korxonalari bor. Isteʼmol mollari ishlab chiqariladi. Qishloq xoʻjaligida donli, sabzavot va yem-xashak ekinlari ekiladi. Tokzorlar barpo qilingan. Chorvachilikda kramol, choʻchqa boqiladi.

Oʻtgan asrlarda S. hududida faflik boʻlgan. 1815 yildan S. Prussiya (1871 yildan Olmoniya imperiyasi) tarkibida. 1919 yilda Millatlar Ligasi komissiyasi boshqaruvi ostiga oʻtgan. 1935 yildan yana Olmoniyaga qoʻshilgan. 2-jahon urushidan keyin S. Fransiyaning Olmoniyadagi okkupatsiya zonasi edi. 1956 yildagi Fransiya va Olmoniya oʻrtasida imzolangan shartnomaga muvofiq, 1957 y. 1 yanv.dan yana Germaniya tarkibida.^[1]

Saksoniya

Bu atamaning boshqa maʼnolari ham mavjud, qarang: Saksoniya (maʼnolari).

Bu atamaning boshqa maʼnolari ham mavjud, qarang: Saksoniya (maʼnolari).

Saksoniya — Olmoniya yeri (federativ birlik). Mamlakatning jan.sharqiy qismida, Chexiya bilan chegaradosh. S hududidan Elba daryosi oqib oʻtadi. Maydoni 18,4 ming km². Aholisi 4,38 mln. kishi (2001). Maʼmuriy markazi — Drezden sh.

S. GFR yeri sifatida yangi tashkil qilingan boʻlsada, uzoq tarixga ega. Qadimda u tarixiy viloyat boʻlgan. 10-a.da tuzilgan Meysen markazi S.ning negizi boʻlgan. 1806 yildan qirollik. 1918 yilda S.da qirollik agʻdarilib, respublika eʼlon qilindi. 2-jahon urushiga qadar S hududida joylashgan Drezden, Leypsig va Xemnits sh.lari mamlakatning industriya markazlari boʻlgan. 1952 yilda hudud GDR tarkibidagi bir necha okrugga boʻlingan. 1990 yilda ushbu okruglar yer sifatida birlashib GFR tarkibiga kirdi. S. — Olmoniyaning aholi eng zich joylashgan va sanoati rivojlangan yerlaridan. Yetakchi sanoat tarmogʻi — mashinasozlik (xususan, avtomobilsozlik, radioelektronika va elektrotexnika sanoatlari), toʻqimachilik sanoati uchun mashina va stanoklar, sovitkich va fotoapparatlar ishlab chiqariladi. Kimyo, poligrafiya, toʻqimachilik, tikuvchilik sanoati korxonalari bor. Drezden sh. turizm markazlaridan (yiliga 5 mln. sayyoh kelibketadi). Leypsigda qadimdan noshirlik ishi rivojlangan. Bu yerda har yili xalqaro kitoblar yarmarkasi utkazil adi.

Turingiya

Turingiya (nem. Thüringen) Olmoniya yerlaridan biridir. Poytaxti - Erfurt. Maydoni - 16 251 km². 2 378 000 nafar aholi istiqomat qiladi.

Tyuringiya, Tyuringiya Respublikasi — Olmoniya yeri. Mamlakatnig markaziy qismida, Tyuringiya soyligi atrofida, Tyuringiya Oʻrmonlarida joylashgan. T. 5 ta federal yer bilan chegaradosh. Maydoni 16,2 ming km². Axoliyey 2,4 mln. kishi (2001). Maʼmuriy markazi — Erfurt sh.

T. — Olmoniya hududidagi tyuringlarning qad. viloyati. 1130 yildan landgraflik, 16-a. oʻrtalaridan Saksoniya qirolligi va bir qancha knyazliklar tarkibida boʻlib keldi. 1918 yilda knyazliklar barham topib. T. yeri tashkil etildi. 1945 y. fashistlar Olmoniyasi parchalanib, T. Sovet Ittifoqi okkupatsiya zonasiga oʻtdi. 1949 yildan Olmoniya Demokratik Respublikasi tarkibida 3 okrugga ajratildi. 1990 yilda Olmoniya birlashgach, okruglari ham birlashtirilib, T. Respublikasi tashkil etildi.

T. ni muhim transport yoʻllari kesib oʻtganligi sababli, savdo va hunarmandchilikning rivojlanishi uchun sharoit kulay boʻlgan. T. qadimdan hunarmandchilikning , ayniqsa, ov va sport qurollari ishlab chiqarish. markazi edi. Konchilik, elektrotexnika, keramika, yogʻochsozlik, toʻqimachilik, tikuvchilik, kimyo sanoatlari rivojlangan. Chinni va shisha buyumlar, oʻyinchokdar ishlab chiqariladi. Stanoksozlik, optikamexanika, avtomobilsozlik korxonalari mavjud. T.da 3 unt, bir nechta maxsus oliy oʻquv yurti, 50 dan ortiq i.t. instituta va texnik markazlar bor. Q.xda donli ekinlar, raps, kartoshka, qand lavlagi ekiladi. T. — I.V.Gyo’te, I. Bax va boshqa mashhur shaxslar vatani.