Berdaq atindaǵi qaraqalpaq mámleketlik universiteti talabasi Avezbayev navrozbek

Patas ilayli suwlardi uzatiwshi nasos lar

nasos — suyIqlIqtI basIm astInda sorIw hám aydaw, gazlardI qIsIw yamasa siyreklentiriw, shashiluvchi denelerdi sorIw hám aydaw ushIn isletiletuǵIn apparat (gidravlik yamasa pnevmatik mashina, apparat yamasa ásbap ). Suyukdiklarni basImsIz háreketlentiriw ushIn mólsherlengen apparatlar suw kóteriw mashinalarI dep ataladI. nasos tIń tiykarǵI parametri — málim waqIt ishinde (waqIt birliginde) haydaladigan suw, gaz yamasa hawa muǵdarI. Geyde nasos lar ushIn basIm (R hám Ya), tutInIw quwatI N hám f. i. k. da zárúrli.

isletiliniwi

Áyyemginde de nasos jaratIlIwma urInIlǵanasos MIsalI, áyyemgi Orta Aziya aymaǵInda shIǵIrlar járdeminde suwlandIrIwǵanasos Grek mexanigi Ktesibiy ot óshiriw ushIn mólsherlengen birinshi nasos tI oylap tabIw etkenasos 18-ásir baslarIna shekem, tiykarInan, suw kóteriw mashinalarI isletilingenasos Puw mashinasI jaratIlǵannan keyin olardIń ornIn az-azdan nasos iyelep basladI. 18-ásir aqIrlarInda porshenli nasos tarraqiyoti jedellesdi. 19 -ásir ortalarInda porshenli bug nasos lari keń isletiline basladI. Sol dáwirde párikli nasos da payda bo'ddi. 20 -ásir 20—30 -jIllarIndan baslap, birpara tarawlarda porshenli nasos ornIna oraydan qashIwshI, rotorli nasos lar isletiline basladI

nasos rawajlanIwInIń ekinshi baǵdarI aylanIwshI (rotorli) Nasoslar jaratIlIwInan baslanadI. 17-ásir basInda jaratIlǵan eki rotorli nasos házirgi tisli dóngelekli Nasosǵa uqsaydI. Keyinshelik rotorli nasosdIń basqa hár qIylIlarI payda boldI. Nemis injeneri S. Xins 1920 -jIl oraydan qashIwshI qurIlma dep atalǵan birinshi soriwshi úyirma nasosdi usInIs etdi. SuyIqlIqtI aydawda oraydan qashIwshI kúshten paydalanIw ideyasIn 15-asirde Leonardo de vinchi ilgeri súrgen 17-ásir basInda fransuz injeneri Blankano suw shIǵaratuǵIn ápiwayI oraydan qashIwshI nasostI jasaǵan ÍssIlIq dvigateli hám elektr dvigateli payda bolǵannan keyin oraydan qashIwshI nasos keńlew qollanila basladI. 19 -ásir aqIrI hám 20 -ásir baslarInda párikli hám burIlma gúrekli nasoslar jaratIldI.