BELBOG’LI KURASHNING TEXNIKA VA TAKTIKASI
REJA:
1. KURASH TURLARIDAN BIRI BELBOG’LI KURASH
2. BELBOG’LI KURASHNING TEXNIKASI
3.BELBOG’LI KURASHNING TAKTIKASI
Hindistonning havaskor belbog'li kurash federatsiyasi Hindiston Olimpiya assotsiatsiyasining qo'shma kotibi doktor SM Balining raisligida Hindiston Havaskor belbog'li kurash federatsiyasi Ijroiya kengashining yig'ilishi 16.01.2017 yilda "Ashoka" mehmonxonasida bo'lib o'tdi.[5] va Osiyo belbog'li kurash federatsiyasi (ABWF) bosh kotibi Shammi Rana .Dr. SM Bali Prezident, Aman Kumar Sharma vitse-prezident va Tarsem Sharma Hindistonning havaskor belbog'li kurash federatsiyasining bosh kotibi etib saylandilar.
Belbog‘li kurash bo‘yicha yangi xalqaro tashkilotga asos solindi
2021 yilning 10-13 sentyabr kunlari Ruminiya davlatining Konstansa shahrida o‘tkazilgan xalqaro musobaqada dunyoning 50 dan ortiq davlatlaridan kurashchilar ishtirok etishdi. Ushbu xalqaro turnir doirasida Yevropa hamjamiyati taklifi bilan Belbog‘li kurash bo‘yicha yangi xalqaro tashkilotga asos solindi. Bu haqda AOKAda bo'lib o'tgan brifingda O‘zbekiston Milliy olimpiya qo‘mitasi boshqarma boshlig‘i Kamoliddin Usmonov ma'lum qildi. Tibbiyot kuriklarini tashkil qilish, jismoniy mashqlarning organizmga ta’siri haqida gigiyena va kun tartibiga rioya qilish haqida o‘tkaziladigan shifokor suhbatlari, uzini-o‘zi nazorat qilish murabbiy uchun ham sportchi uchun ham majburiydir. Yakkama-yakka olishuvda kurashda, mashq qilishning boshlang‘ich qismida mayib bo‘lishning sababi asabiy sozlanishdagi kamchiliklari badan qizdirishni yomon o‘tkazilganligidir. Mashq qilish oxirida mayib bo‘lish umumiy va maxsus jismoniy tayyorgarlikning yetarli darajada emasligi tufayli yuz beradigan murabbiy alohida e’tibori yakuniy bosqichdagi maxsus tayyorgarlik salmog‘i qaratilgan bo‘ladi.Usul bajarish texnikasining buzilishi shuni buzgani ham, uning raqibini ham mayib bo‘lishiga olib keladi. Buni kurashchining mashq qilish (juft bo‘lib olishuv) mashg‘ulotlari, tanlab olish vaqtlaridagi va ma’suliyatli musobaqalar vaqtidagi ruxiy emosional holati bilan tushuntirish mumkin. Mayib bo‘lishni oldini olish uchun birinchi navbatda sherikni sinchiklab tanlash kerak. Eng muhimi esa kurashchilarni ehtiyotkorlikka va o‘z-o‘zini saqlashga o‘rgatishdir.
Yuqoridagilardan ko‘rinib turibdiki shifokor kurigidan vaqti-vaqti bilan o‘tib turish sportda uchrab turadigan har qanday salbiy oqibatlarning oldini olish uchun zarurdir. Bundan tashqari kurashchilar mashg‘ulot vaqtida ham, musobaqalarda ham ozoda bo‘lishlari tirnoqlari olingan bo‘lishi, sochlari kalta qilib olinishi, kurash ishtoni ichidan suvda suzganda kiyadigan kalta ishton yoki maxsus ishton kiyishi shart. Kurash zaliga amaliy o‘quv mashg‘ulotlari uchun jixozlangan maxsus bino biriladi. Unga 11-11 diametrli iki kurash gilami sig‘a oladigan bo‘lishi lozim. Bunday zalda bir yo‘la 16-20 kishi shug‘ullanishi mumkin. Ixtisoslashgan kurash zalining sathi 24x 12 m, balandligi 4-5m bo‘lishi kerak. Poldan 2-3 m balandligicha devorlarni moyli buyoqda bo‘yaladi. Pol taxtadan, derazalari keng ikki qavatli bo‘lishi shart.
Zalni ikta, uchta ventiliyatorlar yordamida shamollatirib to‘rish lozim. Zaldagi xarorat 15-20 darajada bo‘lishi kerak. Kurash tushiladigan gilamlarni har bir guruppa shug‘ullannishdan keyin nam latta bilan artish tavsiya qilinadi. Sport invertarlarni saqlash uchun zalda omborxona keyim-bosh uchun ilgaklar, o‘qituvchilar xonasi, dush xona, bug‘ xona, masashxona, xojatxona va boshqa yordamchi xonalar bilan jixozlanishi kerak. Zalda albatda aptechka va boshqa dorilar yorliqi bo‘lishi kerak. Zalga kirishdan oldin oyoq keyimlarni tozalab artish kerak. Shug‘ullanuvchi keyinlarini o‘z shikafchasiga ilib, nam lattaga oyog‘ini artib kerish lozim. Kurashchi albatda kurash keyimlarini haftada bir marotaba yuvishlari shart. Ichki keyimlarini har ikki kunda almashtirish lozim. Kurashchi o‘zi bilan kurash mashg‘ulotiga sovun, sochiq, taroq va boshqa narsalarni olib borish kerak.
Bugungi kunda kurash milliy sport turi sifatida hech bir mamlakatga tegishli emas. Xuddi shu tarzda, odamlar odatda futbolni amerikalik deb inglizcha sport yoki basketbol deb atashmaydi. Belbog'li kurash milliy chegaralarga ega emas. Bu noyob va tobora ko'proq muxlislarni yig'moqda. Tanlov ishtirokchilari doirasi ancha kengaymoqda. Bu ajoyib va demokratik sport turi bo'lib, ko'p moliyaviy xarajatlarni talab qilmaydi. Xalqaro belbog'li kurash federatsiyasi yangi qoidalar kiritilgandan buyon musobaqa ishtirokchilari olgan jarohatlar sonini sezilarli darajada kamaytirganligi muhim fakt. Isbotlanganidek, u yoki bu kurash qoidalarini tuzatish sportning ushbu turini ommalashtirdi. Hozirgi kunda dunyoning turli burchaklarida jahon va qit'a chempionatlari o'tkazilmoqda.
Sport jadal rivojlanmoqda va shu qadar taniqli bo'lib qoldi Rossiya prezidenti Putin 6-ishtirok etdi Jahon chempionatlari poytaxti Ufa shahrida Boshqirdiston, 2007 yil 9-13 oktyabr kunlari.
Amerika va Okeaniyada belbog'li kurashning ommaviyligi Eron, Turkiya, Germaniya, Pokiston, Turkmaniston, Qirg'iziston, Ukraina, Rossiya, Litva, O'zbekiston, Qozog'iston, Togo va Ispaniyada kam bo'lmagan. xalqaro musobaqalar. Shunday qilib asosiy maqsad sari yana bir qadam - qo'shilish Olimpiya o'yinlari - qilinmoqda. Bir necha yil oldin belbog'li kurash haqida juda kam odam bilar edi. Bugungi kunda Xalqaro assotsiatsiya tomonidan dunyoning turli burchaklaridan turnirlarni o'tkazish uchun arizalar qabul qilinmoqda. Buning ajablanarli joyi yo'q, chunki hozirda ushbu sport turiga muxlislar armiyasi dunyoning saksondan ziyod mamlakatlarini birlashtirmoqda.
IBWA - bu o'z prezidenti Xalil Ahmed Xon boshchiligida butun dunyo bo'ylab an'anaviy kurash / belbog'li kurashni irqi va siyosiy qarashlaridan qat'i nazar, ommalashtirish va rivojlantirish uchun xalqaro maydon vazifasini o'taydigan tashkilotdir. Assotsiatsiya an'anaviy kurash / belbog'li kurash haqida so'z yuritib, nou-xau, bilim, ma'lumot va ma'lumotlar almashishda ishtirok etadi, bu esa o'z navbatida uni mahalliy, milliy, mintaqaviy va xalqaro miqyosda rivojlantirish va ommalashtirishga yordam beradi. Belbog'li kurash sport turi sifatida tan olingan Osiyo Olimpiya Kengashi 2007 yildan boshlab va Asian Martial Arts & Indoors Games 2017 dasturiga kiritilgan.
Dunyoda belbog'li kurashning an'anaviy turlari juda ko'p, ammo doktor Rif Gaynanov (†) ning sobiq prezidenti va Xalil Ahmed Xonning hozirgi IBWA / IATWS prezidenti rahbarligida ushbu sportning umumiy qoidalarini ishlab chiqish barcha turlari uchun haqiqiy uyga aylandi. an'anaviy belbog'li kurash dunyodagi va yangi sport intizomini rivojlantirish va targ'ib qilish uchun umumiy maydon - belbog'li kurash.
Bugungi kunda IBWA belbog'li kurashning turli yo'nalishlarini boshqaradi: erkin, klassik uslub, belbog'li kurash, plyajdagi belbog'li kurash, qor belbog'li kurash besh yosh toifasida: kursantlar, o'smirlar, talabalar, qariyalar va faxriylar 12 vazn toifasida (erkaklar uchun 7 va 5 yosh uchun) ayollar).
Barcha IBWA tadbirlari XOQ ettita tarkibiy qismni o'z ichiga olgan ko'rgazma: sport - belbog'li kurash musobaqasi, madaniyat - folklor yoshlar festivali va mahalliy an'anaviy kurash uslubi bo'yicha musobaqa, ilmiy - an'anaviy sport va o'yinni rivojlantirish va targ'ib qilish bo'yicha ilmiy konferentsiya, atrof-muhit - daraxt ekish tadbirlari "Sayyora uchun o'simlik"yoki" Yaratilish "badiiy ko'rgazmasi, taraqqiyot va tinchlik uchun sport -" Tinchlik uchun o'ynang "shiori ostidagi mojarolar / urushdan keyingi mamlakatlar o'rtasida o'quv seminarlari, sog'lom turmush tarzini targ'ib qilish -" Fun Run "Olimpiada mili, yoshlar - "etakchilikning yangi avlodi" yoshlar etakchi forumi.
Belbog'li kurash ham bu fanlardan biridir Butunjahon ko'chmanchilar o'yinlari.
Osiyo belbog'li kurash federatsiyasi (ABWF) Xalqaro belbog'li kurash assotsiatsiyasi va Xalqaro an'anaviy sport kurashlari assotsiatsiyasining kontinental tashkiloti. Xalil Ahmed Xon - Osiyo belbog'li kurash federatsiyasi prezidenti va Shammi Rana Osiyo belbog'li kurash federatsiyasi bosh kotibi va an'anaviy sport va o'yinlarning ma'ruzachisi, YuNESKO (TSG)ABWF ABWF. Belbog'li kurash Markaziy Osiyo mintaqasida qadimgi an'anaviy sport turi sifatida qabul qilingan va qabul qilingan.
Ta'kidlanishicha, Yevropa belbog‘li kurash assotsiatsiyasi tomonidan bu kurash turini sof o‘zbekcha so‘z bilan “Bellash” deb atash taklifi ham ilgari surildi va Bellashning birinchi butunjahon ta’sis kongressi o‘tkazildi. Ushbu bellash qoidalari O‘zbekiston vakili tomonidan yozildi va Konstansiyada o‘tkazilgan xalqaro Kongresda tasdiqlandi.
Bellash Jahon assotsiatsiyasining maqsadi — mamlakatimizning yana bir sport turini dunyoga eksport qilib qit’a, jahon chempionati, olimpiada hamda paraolimpiada o‘yinlaridan joy olish. Ushbu sport turi bo‘yicha bo‘lib o‘tadigan musobaqalarida ko‘zi ojizlar xam ishtirok etishlari mumkin bo‘ladi.
Belbog'li kurash shaklidir kurash bu tarixiy qayd qilingan eng qadimiylardan biridir sport. Unga ikki belbog 'ishtirokchilari kiradi olish kamar bilan tortishish orqali bir-birining ustiga.[1] Yuzlab belbog'li kurashning milliy uslublari mavjud, ammo eng keng tarqalgan va xalqaro miqyosda raqobatdosh Alysh va Kurash, ilgari ko'chmanchi tomonidan ishlab chiqilgan Turkiy xalqlar ning Markaziy Osiyo. Birlashgan Jahon Kurashi Alysh kurashini asosiy xalqaro belbog'li kurash uslubi deb tan oldi. Bu sportni boshqarish organi - Xalqaro belbog'li kurash federatsiyasi tomonidan tartibga solinadi.
Garchi ushbu sport turi ming yillar davomida amal qilib kelingan va dunyoning turli joylarida mahalliy chempionatlar o'tkazilgan bo'lsa-da, 2001 yilgacha Bayaman Erkinbayev xalqaro versiyasini boshladi va u "Alysh" deb nomlandi. 2005 yilgacha Rif Gaynanov va Bayaman Erkinbayev ushbu uslubni birgalikda rivojlantirdilar, so'ngra yo'llar ajralib chiqdi. Ikki xil uslubda "Alysh" va "Kurash" belbog'li kurash paydo bo'ldi. O'shandan beri ushbu sport turi tarkibiga kiritilgan 2013 Yozgi Universiada Osiyo Olimpiya Kengashi tomonidan tan olingan va Osiyo o'yinlari va Yopiq inshootlardagi Osiyo o'yinlari. Sport ma'murlari uni amaldor darajasiga ko'tarish uchun kurashmoqdalar Olimpiya sport turi.
O'smir yoshdagi jismoniy tayyorgarlik to'gri kaddi-komatni, xarakatlanish malakalarini shakllantirish, xar tomonlama jismonan takomillashtirish, kurashda texnik xarakatlarni egallash uchun zarur bo'lgan jismoniy sifatlarni rivojlantirishni o'z ichiga oladi.
12-14 yoshda tezkorlik, chakkonlik va egiluvchanlikni rivojlantirish maksadga muvofikdir. 15-16 yoshdagi o'smirlarda kuch rivojlana boshlaydi va tezkorlik kuch mashklarini bajarishga kobiliyat namoyon bo'ladi. 16-18 yoshda ko'p kuch va tezlik talab etiladigan mashklar osonrok o'zlashtiriladi, chidamlilikni rivojlantirish uchun shart-sharoitlar yaratiladi. O'smir kurashchilarni tayyorlashda shularni e'tiborga olish juda muximdir.
Chidamlilikni boshka jismoniy sifatlar bilan birga rivojlantirish zarur. Professor V.P.Filinning (1980) ta'kidlashicha, bu yoshda chidamlilikka karatilgan uzok vakt davom etadigan va bir tomonli trenirovka o'smirlarga xos bo'lgan tezkorlik nagruzkalariga moslashishni pasaytiradi.
12-15 yoshda kuchni rivojlantirish asosan o'z massasi ogirligi, to'ldirma to'plar, gantellar, gimnastika tayokchalari, sherik (turli ogirlikdagi) bilan xamda turli gimnastika sport anjomlarida mashklar bajarish yordamida amalga oshirilishi lozim.
16-18 yoshdagi kurashchilarda kuchni rivojlantiruvchi mashklar sport anjomi ogirligini oshirish, dastlabki xolatni o'zgartirish, mashk bajarish vaktini uzaytirish, mashklar orasidagi dam olish vaktini kamaytirish xisobiga murak- kablashtiriladi.
Yosh o'smirlarning chidamliligini rivojlantirishda extiyotkor bo'lish lozim o'rtacha nagruzkalar, kichik me'yor yoki dam olish uchun tanaffusli o'kuv-trenirovka bellashuvlaridan iborat mashklar). Nagruzkalarga moslashib borgan sari dam olish tanaffuslari kiskartiriladi. Masalan, tik turishda 2+2 kurashida (navbatma-navbat xujumlar va ximoyalar) 3 minutlik tanaffus asta-sekin 1 minutgacha kiskartiriladi. Parterda 2+2 bo'lib 1 minut tanaffus bilan navbatma-navbat kurashishda trenirovka vaktini 3+3 gacha uzaytiriladi. Keyinchalik kurash sur'atini kuchaytirish mumkin. Chidamlilikni rivojlantirish uchun chegaralangan joyda bir tomonlama karshilik bilan (biri fakat xujum kiladi, ikkichisi fakat ximoyalanadi), parterdan yukori yoki tik turishga chikish bilan kurash o'tkaziladi. Bu mashklar kiyin xolatlardan chikib ketish yo'lini topishga o'rgatadi.
Professor V.P.Filin tadkikotlarining ko'rsatishicha 13 yoshda bo'gimlarda xarakatchanlik yangidan oshadi,15 yoshda u eng katta xajmga ega bo'ladi, 16-17 yoshda xarakatchanlik ko'rsatkichlari kamayadi. Shu sababli o'smirlik yoshida egiluvchanlik va bo'gimdagi xarakatchanlik mashklari majburiydir.
12-18 yoshda egiluvchanlik va bo'gimlardagi xarakatchanlik buyumlarsiz xamda kichik ogriklar bilan (gimnastika tayoklari, gantellar, to'ldirma to'plar) bajariladigan faol-sust xususiyatiga ega mashklar orkali yoki asta-sekin xarakat amplitudasini kuchaytiruvchi va kengaytiruvchi sherik yordamida rivojlantiriladi. Shuningdek kaddi-komatni shakllantirish mashklari kattalarga nisbatan ko'p ko'llaniladi.
Shunday kilib, o'smirlarning xar tomonlama jismoniy tayyorgarligi ko'pgina vositalar yordamida amalga oshiriladi.
Yosh o'smirlar bilan ko'prok o'yin uslubi ko'llaniladi, mashgulotlar turlicha va extirosli o'tkaziladi. Xamma mashklar asosiy mashgulot shakli - darsda bajariladi.
O'smir kurashchining jismoniy tayyorgarligini maksadli amalga oshirish uchun kurashdagi o'kuv-trenirovka jarayonida saf (tartibli) mashklar (saflanish, buyruklarni bajarish, kadam tashlab va yugurib xarakatlanishlar) ko'llaniladi. Ularning maksadi - kurash mashgulotini tashkil etish, to'gri kaddi-komatni shakllantirish, intizom, o'zaro munosabat va tartibni tarbiyalashdir. Saf mashklari darsning kirish, tayyorlov va yakuniy kismida mashklarni bajarish uchun guruxlarni tashkil kilish, saflantirish va kayta saflanish uchun, shuningdek nagruzkadan so'ng zo'rikishni bartaraf etish maksadida bajariladi.
Umumiy rivojlantiruvchi mashklar katoriga oddiy gimnastika (ko'llar, oyoklar, gavda, ogirliklar bilan, ogirliklarsiz, buyumlar bilan va buyumlarsiz xamda sheriklar bilan) mashklari va ogir atletika, eshkak eshish, sport o'yinlari kabi sport turlaridagi ba'zi mashklar kiradi. Bunday mashklar kurashchining jismoniy rivojlanishini yaxshilaydi,xarakat malakalari zaxirasini kengaytiradi, organizmning fukntsional imkoniyatlarini oshiradi, ish kobiliyatining tiklanishiga yordam beradi. Umumiy rivojlantiruvchi mashklar bilan bir vaktda asab-mushak kuchlanishlari xususiyati va o'smir organizmining ish tartibiga ko'ra o'xshash bo'lgan mashklarni ko'prok ko'llash zarur. Turli sport turlaridan olingan mashklar, ularni bajarish xususiyati va shartlariga karab, jismoniy sifatlarni rivojlantirishda turli pedagogik vazifalarni xal etishga imkon berdi. Asosan kuch, chidamlilik, tezkorlik, egiluvchanlik va chakkonlikni tarbiyalashga karatilgan mashklarni ajratish kabul kilingan. Ogirliklar bilan (tayoklar, gantellar, to'ldirma to'plar va x.k.) gimnastika mashklarini ko'p marta bajarish kuch chidamliligini rivojlantiradi. Ushbu mashklarni katta tezlikda kiska vakt ichida bajarish tezkorlik sifatlarini rivojlantirishga yordam beradi.
Xar bir mashk ma'lum bir sifatni yoki bir gurux sifatlarni rivojlantiradi. Masalan, sherik karshiligida yoki shtanga bilan bajariladigan mashklar, o'z ogirligi bilan tortilish xamda ko'llarni bukib-yozish mashklari kuchni; kesishgan joyda yugurish - chidamlilikni; katta tezlik bilan bajariladigan gimnastika mashklari, kiska masofalarga yugurish - kurashda xarakat tezligini tarbiyalashga yordam beradi. Basketbol o'yini chakkonlik, chidamlilik va tezkorlikni kompleks xolda tarbiyalashga imkon yaratadi.
Yuqori emotsional ko'zgalishda katta bo'lmagan shiddat bilan bajariladigan umumiy rivojlantiruvchi mashklar organizm ish kobiliyatini, ayniksa shiddatli mashgulotlar o'tkazilgandan so'ng asab tizimini tiklashga yordam beradi. Ular ertalabki badan tarbiya vaktida va trenirovka mashgulotlarida darsning birinchi bo'lagida (tayyorlov kismida) xamda asosiy kism oxirida ko'llaniladi. Bundan tashkari, o'rmonda, dalada, daryo bo'yida (suzish, eshkak eshish va to'p o'ynash bilan) jismoniy tayyorgarlik bo'yicha maxsus mashgulotlarni tashkil kilib turish shart. [Kurash mashgulotlarida katta jismoniy nagruzkadan so'ng organizmni nisbatan tinch xolatga keltirish uchun o'smirlarni mushaklarni bo'shashtirishga, nafas olishni tinchlantirishga (o'ta bo'shashtirilgan mushaklarni silkitish xarakatlari, chukur nafas olish uchun o'pka kafasini kengaytiruvchi mashklar va x.k.) karatilgan mashklarni mustakil bajariga o'rgatish zarur.
Mushaklarni bo'shashtirishga karatilgan mashklar xatto bellashuv jarayonida ushlash va zo'rikishdan xoli bo'lgan kiska vakt ichida kuchning yanada tez tiklanishiga yordam beradi.
Saf mashqlari mo`ljal olish tezligini, jamoa uyishqoqlik bilan harakat qilish malakalarini rivojlantirish, to`g`ri qad-qomatni, intizomlilikni, uyishqoqlik va boshqa sifatlarni tarbiyalash, shuningdaek, badanni qizdirish va emotsionla holatni oshirish uchun xizmat qiladi.
Saf mashqlari asosan mashg`ulotning tayyorgarlik qismida chqqon harakar bilan aniq buyruq bo`yicha, trenerning kutilmaganda beradigan signali, belgilari va topshirig`ika ko`ra bajariladi.
Asosiy saf mashqlari: saflanish, sanab chiqish, raport berish, salimlashish; tushinchalar- front (safning old tomoni), flang (safning o`ng yoki chap tomoni), masofa, oraliq; safni orasini ochish, safni birlashtirish, turgan joyda va yurib turib burilish; poxod va saf qadamlari; oldinga, orqaga, yon tomonlarga burilib qadam tashlashni ijro etish; turli xilda yurish, yugurish surati va qadam tezligini o`zgartirib yugurish. Trenirning turli topshirig`ini bajarish. Masalan: “Yugurib tarqaoing!”, “Yoting!”, “Turing!”, “O`tiring!”, “Besh sekundda saflaning!” va hokazo.
Do'stlaringiz bilan baham: |