Bekorchi sinflar nazariyasi

turli davrlarda bir xil boMmay, turlicha va o'zgaruvchan
boMadi. Lekin qiymat namoyon boMadigan har bir muayyan
bozorda (u xoh ichki, xoh tashqi bozor boMsin) oddiy mehnat
ma’lum bir darajadagi mavjud mehnatdir. U shunday
boshlang’ich negizki, malakasi jihatidan unga tenglashtiriladi
Binobarin, murakkab va malakali mehnat ko'paytirilgan oddiy
mehnat sifatida namoyon bo’ladi. Murakkab mehnatni oddiy
mehnatga tenglashtirish bozorda individual sarflarni ijtimoiy
zarur sarflariga tenglashtirish bilan birga sodir bomadi.

Veblen iqtisodiy jarayonlarni shakllangan
an'analar sifatida tahlil etadi. Ana shunday an'anaviy
harakatlantiruvchi kuchlar qatoriga ota-onalar his-
tuygusi, usta instinkti, ya'ni yaxshi ishlashga intilish,
ilmga chanqoqlik, sof qiziquvchanlik kiritiladi. Uning
fikricha, dastlabki instinkt avval oilaga gamxorlikda
namoyon boladi, keyinchalik esa jamiyat va butun
insoniyatga bolgan gamxorlikka aylanib boradi.
Darvinizm (biologik) goyalari iqtisodiyotga tadbiq
etiladi. Veblen "Bekorchi sinflar nazariyasi" ("Теория праздного класса")
kitobida quyidagilarni yozadi: "Jamiyatdagi odamning hayoti boshqa
turdagi hayot kabi mavjudlik uchun kurashdir va demak, tanlanish va
moslashish jarayonini aks ettiradi. Jamiyat strukturasining evolutsiyasi in-
stitutlarning tabiiy tanlanish jarayonidir". Darvinning tabiiy tanlanish ta'li-
moti ijtimoiy xodisalarga mexanik ravishda kochiriladi. Insonning ongli
harakatiga yetarlicha baho bermasdan, odamlarning yurish-turishi