Bbk 3. (2) A 91 Atanyýazow S

SAGYR
Sagyr
we 
sagry
görnüşlerinde iki dürli ulanylýan bu etnik at salyr 
(Hojambaz raýony), saryk we teke (Aşgabat) taýpalarynda saklanypdyr. 
Şeýle atdaky tireler Gökdepe we Mary etraplarynda-da bolupdyr, oňa 
şu raýonlardaky 
Körsagyr
diýen obalaryň ady güwä geçýär. Biziň 
pikirimizçe, etnonim 
sag
(bu barada 
Sak
diýen makala serediň) sözünden 
we köplügi, jemi bildirýän 
–yr
goşulmasyndan durýar.
SADRAK, SADYR
Salyrlaryň 
sadrak
we Stawropol ülkesinde ýaşaýan çowdurlaryň 
sadyr
tireleriniň atlary 
sad
sözünden we 
–yr
diýen köplük goşulmasyndan 
durýar. Sadrak diýen atda onuň yzyna keçeltmekligi (tiräniň kiçiligini) 
bildirýän 
–ak
goşulmasy hem goşulypdyr (sad –yr –ak). Abylgazy 
saýyr
atly türkmen tiresiniň adyny tutýar, bu sözüň hem Oguz hanyň gyrnak 
aýalyndan bolan oglunyň adydygyny belleýär. Şundan çen tutsaň, 
sadyr—saýyr
sözleri bir kökden dörän bolmaly, çünki türkmen dilinde 
d-ý ses çalşygyna köp duşulýar: adak—aýak (aýak), adgyr—aýgyr we 
ş.m. K,G sesleriniň aňsatlyk bilen ý sesine geçýänligi (Egemberdi—
Eýämberdi, tük—tüý, dügme—düwme—düýme weş.m.) nazara alyp, 

---

185
sadyr diýen tire adyny ýokarda derňelen sagyr, yzda getiriljek saýynly 
etnonimleri bilen bir hayarda goýmak mümkin.
SAZANDA
Ýemreli ýaşululary özleriniň 
sazanda
tiresiniň adyny geçen 
asyrda ýaşap geçen meşhur Baba sazandanyň (tirebaşynyň) ady bilen 
baglanyşdyrýarlar. Baba sazandanyň asly ýemrelileriň dagly bölüminiň 
garataýly urugyndan bolup, ol saz çalanda, hamala, bilbilller bu hoş 
owaza aşyk bolup, dutaryň sapyna gonar eken.