Kitay ólshew birlikleri, Kitay tilinde shìzhì (" bazar sisteması"), dástúriy esaplanadı ólshew birlikleri dıń Xan Kitayları. Eger Kitay nomerleri bolǵan o'nli bólshek (tiykar-10 ) berli Shang, bir neshe Kitaylıq sharalar qollanıladı on altınshı (tayansh-16 ). Jergilikli programmalar hár túrlı, biraq Kitay úrim-putaqları ádetde standart ólshewlerdi járiyaladılar hám olardıń aldınǵı sistemaların atap kórsetiwdi olardıń tariyxı.
Házirgi kúnde Kitay Xalıq Respublikası bazar birlikleri tiykarında birpara ádetiy birliklerdi saqlaydı, lekin olar ishinde pútinlew ushın standartlastırılgan metrik sistema, mısalı, ulıwma jin yamasa pıshıq tolıq 500 dan g. Kóplegen metrik birliklerdiń Kitaysha atı bawırlas dástúriy birlikke tiykarlanǵan ; shálkeslikler payda bolıwı múmkin bolǵanında, " bazar" sózi (市, shì) dástúriy birlikti hám " ulıwma" yamasa " ǵalabalıq" (公, gōng) metrik baha ushın isletiledi. Tayvan, sıyaqlı Kareya, kórdim onıń dástúriy birlikleri standartlastırılgan Yapon qádiriyatları hám Tayvanlıqlar sıyaqlı metrik tıykarǵa aylanıwı ping shama menen 3. 306 m2 kvadratqa tiykarlanǵan ken. The Gonkong SAR paydalanıwda dawam etpekte onıń dástúriy birlikleri, endi metrik birlikleri bolǵan jergilikli teńleme tiykarında nızamlı túrde anıqlanǵan. Mısalı, Gonkong pıshıqshası anıq 604. 78982 g.
Túsindirme: ısımlar lí (釐 yamasa 厘) hám fēn (分) kishi birlikler ushın uzınlıǵı, maydanı hám massası boyınsha birdey; biraq, olar hár túrlı ólshewlerge shaqırıq qılıwadı.
Mazmun
1 Tariyx
1. 1 Respublika dáwiri
1. 2 Kitay Xalıq Respublikası
1. 3 Gonkong
1. 4 Makao
2 Áyyemgi Kitay birlikleri
2. 1 Uzınlıq
3 Zamanagóy Kitay birlikleri
3. 1 Uzınlıq
3. 2 Maydan
3. 3 Dawıs
3. 4 Massa
3. 5 vaqt
4 Tariyxnoma
5 Sonıń menen birge qarang
6 Ádebiyatlar
6. 1 Kóshirip alınǵanlar
6. 2 Derekler
Tariyx
Xan úrim-putaǵınan bronza húkimdarı (eramızǵa shekemgi 206 jıldan eramizǵa shekemiy 220 jılǵa shekem); ishinde qazilgan Zichang okrugi; Shaanxi tariyx muzeyi, Sian
Kitayda pán hám texnika tariyxı
Jańa ashılıwlar dizimiOylap tabılǵanlar dizimiTórt ullı oylap tabıw
Temaǵa kóre
Awıl xojalıǵıpillachilikAlkimyoArxitekturaklassik baǵlarko'priklarAstronomiyaKalendarKartografiyaSeramikaTeńgelarGeografiyaMatematikaÓlshew birlikleriDástúriy medicinagerbologiyaMetallurgiyaÁskeriydengiz flotiBasıp shıǵarıwIpakchilik sanaatıTransportnavigatsiya
Asrga kóre
XonTangQosıqYuanXalıq Respublikasıqishloq xojalıǵıbo'sh jay
Ga kóre Lidji, tań qalǵanday Sarı imperator birinshi ólshew birliklerin jarattı. The Xiao Erya hám Kongzi Tszayu uzınlıq birlikleri insan denesinen alınǵanlıǵın aytıń. Ga kóre Ullı tariyxchining jazıwları, bul insan denesiniń birlikleri saykes emeslikti keltirip shıǵardı hám Ullı Yu, taǵı bir tań qalǵanday figura, uzınlıq ólshewlerin birlestirdi. Hukmdorlar onlıq birlikleri menen tabılǵan Shang Dynasty mazarlar.
Ín Chjou úrim-putaǵı, patsha zodagonlarga mámleket wákilliklerin berdi hám ólshew birlikleri shtattan shtatqa uyqas kelmey basladı. Keyin Urısıp atırǵan mámleketlikler dáwiri, Qın Shi Xuang birlestirilgen Kitay hám keyinirek standartlastırılgan ólshew birlikleri. Ín Xan úrim-putaǵı, Bul ólshewler ele da isletilingen hám úzliksiz túrde hújjetlestirilgen Xan kitapı.
Astronomık ásbaplar keyingi ásirlerde chi uzınlıǵınıń azǵantay ózgeriwin kórsetip atır, sebebi kalendar izbe-iz bolıwı kerek edi. O'nli birlikler kiritilgunga shekem Min úrim-putaǵı dástúriy sistema qayta kórip shıǵılǵanlıǵı.
Respublika dáwiri
Sonıń menen birge qarang: Tayvan ólshew birlikleri
1915 jıl 7-yanvarda Beiyang húkimeti tekǵana metrik sistemanı standart retinde, bálki Kitay usılındaǵı ólshewler kompleksinen de paydalanıw ushın ólshew nızamın járiyaladı.[1] 1929 jıl 16 -fevralda Mılletshil húkimet qabıl etilgen hám daǵaza etilgen Salmaqlar hám ólshewler tuwrısındaǵı nızam [2] qabıllaw metrik sistema rásmiy standart retinde hám jańa Kitay ólshew birliklerin sheklew ushın (Kitay : 市 用 制; pinyin : shìyo'ngzhì; qosılǵan 1930 jıl 1 yanvardan kúshke kirgen 11-elementda " bazardı isletiw sisteması") jeke satıw hám sawdaǵa.[3]
Kitay Xalıq Respublikası
The Kitay Xalıq Respublikası húkimeti tárepinen belgilengen metrik sistema menen bir qatarda bazar sistemasınan paydalanıwda dawam etdi Kitay Xalıq Respublikası Mámleket keńesi 1959 jıl 25 iyunda, biraq 1 pıshıq 500 gramm bolıp, 10 ǵa bólinedi (jańa ) ayaq kiyim, ornına 16 (eski) tael, konvertatsiya etiliwi kerek wálayatqa wálayatqa, azat etiw waqtında Kitay retsepti boyınsha dáriler qátelerdi aldın alıw ushın konversiyadan.[4]
1984 jıl 27 fevralda Kitay Xalıq Respublikası Mámleket Keńesi bazar sistemasın 1990 jıl aqırıǵa shekem maqul túsetuǵın dep járiyaladı hám sol waqıtqa shekem milliy huqıqıy sharalarǵa ótiwdi buyırdı, biraq awıl xojalıǵı erleri sharalar bul májburiy jaǵdaydan azat etiledi metrikatsiya qosımsha tekseriw hám úyreniwge shekem.[5]
Gonkong
Tiykarǵı maqala : Gonkong ólshew birlikleri
1976 jılda Gonkong Metrikatsiya tuwrısındaǵı buyrıq paydasına sistemanı basqıshpa-basqısh almastırıwǵa múmkinshilik berdi Xalıq aralıq birlikler sisteması (SI) metrik sistema.[6] Salmaqlar hám ólshewler tuwrısındaǵı buyrıq metrik, imperatorlik hám Kitaylıq birliklerdi belgileydi.[7] 2012 jıldan baslap ush sistema da sawda ushın nızamlı bolıp tabıladı hám keń qollanılıp atır.
Makao
1992 jıl 24 avgustda, Makao baspa etilgen 14/92 / M-sanlı nızam Kitay ólshew birlikleri Gonkongda isletilingenine uqsaslıǵın buyırtpa qılıw, Imperial birlikler hám Amerika Qospa Shtatlarınıń ádetiy birlikleri tiyisli SI bahaların kórsetiw shárti menen, nızam kúshke kirgen kúnden baslap, 1993 jıl 1 yanvardan baslap bes jıl dawamında, keyin taǵı úsh jıl dawamında Kitay, imperatorlik hám AQSh birlikleri SIga ekinshi dárejeli retinde ruxsat etiledi..[8]Entsiklopediya site:ewikiuz. tap
Do'stlaringiz bilan baham: |