Baza tashkil etishda tanlash operatorining har bir konstruksiyasini vazifasini tushuntirib, konstruksiyalarga qanday chegaralar qo’yilganligini aniqlang. R e j a

If (shart)

{

- ifoda

- ifoda

- ifoda

}
Quyida ifodalar blokining qo'llanilishiga oid misol keltirilgan
if(kattaSon>kichikSon)

{ kattaSon=kichikSon

cout<<”kattaSon:”<

cout<<”kichikSon:”<

}
Bu holda kattaSon o'zgaruvchisiga nafaqat kichikSon o'zgaruvchisi o'zlashtirilayapti, balki ekranga bu haqida axborot ham chiqarilayapti.

Munosabat operatorining qo'llanilishi orqali tarmoqlanishga misol

munosabat operatori

// bilan birgalikda if instruksiyasining

// ko'llanilishi namoyish etilgan

# include

int main( )

{

int BuxoroGol, PaxtakorGol;

cout<<“Buxoro komandasi kiritgan to`plar”

<< “sonini yozing:”;

cin >> BuxoroGol;
cout<<“Paxtakor komandasi kiritgan”

<< “to`plar sonini yozing:”;

cin >> PaxtakorGol;
cout << “\n”;
if ( BuxoroGol>PaxtakorGol)

cout << “Yashasin Buxoro!\n”
if (BuxoroGol < PaxtakorGol)

{

cout << “Yashasin PaxtakorGol \n”

cout << “Bugun Toshkentda bayram!\n”;

}
if (BuxoroGol==PaxtakorGol)

{

cout << “Durrangmi? Yo-oq? Bo`lishi”<<

“ mumkin emas \n”;

cout <<“Paxtakorning kiritgan to`plari”

<< “haqida ma`lumotni qaytadan yozing\n”

cin >> PaxtakorGol;
if (BuxoroGol>PaxtakorGol)

{

cout<<“Buxoro yutishini oldindan bilgan”

<<“ edim! Shuning uchun qayta so`radim\n”;

cout<< “Yashasin Buxoro!”;
if (BuxoroGol


{

cout<<“Paxtakor yutishini oldindan bilgan”

<<“ edim! Shuning uchun qayta so`radim\n”;

cout<< “Yashasin Paxtakor!”;

cout << “Bugun Toshkentda bayram!\n”;
if (BuxoroGol==PaxtakorGol)

cout<<“Qoyil! Haqiqatan ham during ekan\n”;

}
cout<<“\n Ma`lumotingiz uchun rahmat\n”;

return 0;

}
NATIJA:

Buxoro komandasi kiritgan to`plar sonini yozing:3

Paxtakor komandasi kiritgan to`plar sonini yozing:3

Durrangmi? Yo-oq? Bo`lishi mumkin emas

Paxtakorning kiritgan to`plari haqida ma`lumotni qaytadan yozing: 2
Buxoro yutishini oldindan bilgan edim! Shuning uchun qayta so`radim

Yashasin Buxoro!

else kalit so'zi

Dasturlarda ko'p hollarda biror bir shartning bajarilishiga (ya'ni bu shart true qiymat qaytarsa) bog'liq ravishda bir blok, uning bajarilmasligiga asosan esa (ya'ni bu shart false qiymat qaytarsa) boshqa bir blokning bajarilishi talab qilinadi. 4.3. – listingda birinchi tekshirish (BuxoroGol>PaxtakorGol) true qiymat qaytarsa ekranda bir xabar, false qiymatida esa boshqa bir xabar chiqariladi.

Bunday masalalarni yuqorida ko'rsatilgan usul, ya'ni qator shartlarni tekshirish uchun bir nechta if operatorini qo'llash orqali hal qilish mumkin, lekin bu tushunish uchun biroz murakkabroqdir. Dasturning soddaligini ta'minlash uchun else kalitli so'zidan foydalanish mumkin.
If (shart)

Ifoda;

Else

Ifoda;
else kalitli so'zining ishlatilishi.

If va else kalit so'zlarini