So‘zga chiqdi: Аzizova Oydinoy. Ma’rifat tushunchasi xaqida fikrlarini bayon etdi.
Har qanday jamiyat va uning ma’naviy taraqqiyotini ma’rifatsiz tasavvur etib bo‘lmaydi.
Ijtimoiy-siyosiy, falsafiy adabiyotlarda ma’rifat tushunchasiga turlicha ta’riflar berilib, turlicha izohlanib kelinmoqda. Bu esa ma’rifatning ma’naviyat singari keng qamrovli tushuncha ekanligini bildiradi.
«Ma’rifat» so‘zi yakka va ko‘plik ma’nolarda ishlatiladi. U arab tilidan olingan bo‘lib, «bilish», «bilim», «tanish» kabi ma’nolarni bildiradi.
Ma’rifat tushunchasi SHarq mamlakatlarida, jumladan, Markaziy Osiyoda yashagan, ijod etgan mutafakkirlarning asarlarida qadim zamonlardan tortib, to XX asr boshlarigacha asosan bilim va ilm, uni egallash borasida amalga oshirilgan ta’lim-tarbiya jarayoni ma’nosida qo‘llab kelingan.
Evropa adabiyotida bu tushuncha XVII asr oxiri- XVIII asr boshidan beri qo‘llanila boshladi. Bu tushunchani G‘arb falsafiy faniga birnchi bo‘lib Vol’ter va Gerder kabi ma’rifatparvar olimlar olib kirgan.
Nemis mumtoz falsafasining asoschilaridan biri Kant mazkur tushunchaning mazmun va mohiyatini ochib berishga harakat qilgan. U o‘zining «Ma’rifat nima? degan savolga javob» nomli maqolasida bayon qilishicha, ma’rifat inson shaxsini tarbiyalash, uning aqli, axloqi imkoniyatlaridan jamiyatning ilgarilama, ya’ni yuksaklik tomon taraqqiyoti manfaatlari yo‘lida foydalanishdir.
Ma’rifat – bilim va ilm, uni egallash ma’nosida u yoki bu insoning tabiat, jamiyat, inson mohiyati haqidagi bilim va ilmlarni egallaganlik darajasi va unga aloqadr bo‘lgan jihatlarni aks ettiruvchi tushunchadir. Ma’rifatli degani esa – muayyan sohada ma’lumoti bor, ko‘p narsani biladigan, mushohada qiladigan, bilimli, o‘qimishli demakdir. Fanlar keng va chuqur rivojlangan va rivojlanib borayotgan hozirgi davrda bilim va ilmga intilgan har bir kishi, fan namoyondasi ilmning ya’niki ma’rifatning ma’lum sohasi, yo‘nalishinigina egallashga erisha oladi. Masalan, fizika, kimyo, biologiya, tibbiyot, matematika va boshqalarning ham ma’lum, o‘zi qiziqqan yo‘nalishlarini egallaydilar.
Ma’rifat-pedogogika nuqtai nazaridan ta’lim va tarbiya so‘zlarining qo‘shma birligini bildirib, ta’lim – bilim berish, tarbiya esa olgan bilimlarni hayotda qo‘llay olishlik ya’ni olingan bilimlarga ko‘nikma hosil qilish, avlodlar tarbiyasini odamlarga o‘rgatish ma’nosida talqin etiladi.
“Ma’rifatni ma’naviyat nuqtai nazaridan ifodalaydigan bo‘lsak, kishilarning ongiga muayyan bilimlar, g‘oyalar, e’tiqod va iymon, axloq va odob me’yorini singdirish, ta’lim –tarbiya ishlarini takomillashtirish, milliy va umuminsoniy qadriyatlarni o‘rganish, targ‘ib etish maqsadida amalga oshiriladigan tadbirlar tizimini bildiradi.”
“Uch buyuk qadriyat: ma’naviyat, axloq-odob, ma’rifat” deb nomlangan onlayin shaklida o‘tkazilgan axborot va murabbiylik soati bo‘yicha BT va STI yo‘nalishi 1-bosqich talabalari ham so‘zga chiqib o‘z fikr muloqazalarini bildirib o‘tdilar.
“Uch buyuk qadriyat: ma’naviyat, axloq-odob, ma’rifat” deb nomlangan Oflayin shaklida o‘tkazilgan axborot va murabbiylik soati
QARORI
1. Boshlang‘ich ta’lim va sport tarbiyaviy ish yo‘nalishi, 1-kurs, 103- gurux raxbari А.Тoshxonov, o‘qituvchi G.Mo‘minovalar “Uch buyuk qadriyat: ma’naviyat, axloq-odob, ma’rifat” deb nomlangan axborot va murabbiylik soati bo‘yicha bergan axborotlari ma’lumot uchun qabul qilinsin.
2. Boshlang‘ich ta’lim va sport tarbiyaviy ish yo‘nalishi 1-bosqich 103- gurux talabalariga mavzuni to‘liq o‘zlashtirib konspekt qilib olishlari uqtirib olinsin.
Guruh murabbiysi: А.Тoshxonov
Bayonoma tuzuvchi: М.Suyarov
Do'stlaringiz bilan baham: |