Baxtiyor mengliyev

nutq 
tovushi
)ni,  fonologiya  esa  lisoniy  invariant  (
fonema
)ni  tadqiq 
qilish  bilan  mashg‘ul  bo‘ladigan  bo‘ldi.  Biz  “Hozirgi  o‘zbek  tili” 
kursida  tilning  lisoniy  strukturasini  o‘rganishimiz  zarurligi  tufayli 
tahsil obyektimiz fonema bo‘ladi. 
Fonetika
  termini  grek  tilidan  tarqalgan  bo‘lib,  “fonetikos”  – 
“tovushga  oid”  degan  ma’noni  bildiradi.  Fonetika  inson  nutqi 
tovushlari  va  tovushlar  talaffuziga  bog‘liq  har  xil  masalalar  bilan 
shug‘ullanadi.  
Har  bir  tilning  tovushlar  tizimi  o‘ziga  xos.  Ammo  xalqlar  til 
nazariyalarini  bir-birlaridan  o‘zlashtiradilar.  Ana  shunda  katta 
muammo  va  chalkashliklar  paydo  bo‘ladi.  Bu  muammo  bir  til 
qurilishi asosida yaratilgan nazariyalar asosida boshqa til hodisalari 
ham  baholana  boshlashida  namoyon  bo‘ladi.  Natijada  keyingi 
tilning  xususiyatlari  oldingi  tilga  xos  ilmiy  stereotiplar  asosida 
tahlil  qilinadi  va  tilning  haqiqiy  xususiyatlari  e’tibordan  chetda 
qoladi.  Bu  holat  tillar  tadqiqida  alohida  e’tiborga  olinishi  kerak 
bo‘lgan  “lingvistik  kasallik”dir.  Fonetika  ham  bu  “kasallik”dan 
xoli emas.