Baxriddinovich pdf

29- nazariy savol

Modulli   o’qitish   tizimining   asosiy   vazifasini   amalga   oshirishda   mantiqiy

savollarning ahamiyati beqiyos.

Mantiqiy savollar mavzuni mustahkamlash uchun tuzilgan oddiy savollardan

qaysi   jihatlari   bilan   farq   qiladi?   Mantiqiy   savollar   yordamida   shakllanadigan

ko’nikmalarni izohlab bering.

Mantiqiy   savollar   o'quvchining   o'zini   namoyon   qilishini   rag'batlantirish,

uning fikrlari yo'nalishini aniqlash, o'tgan o'quv materialini o'zlashtirish darajasini

oshirish uchun mo'ljallanadi.   Shu munosabat bilan, aksariyat hollarda, mantiqiy

savollar texnik fanlardan farqli ravishda, ijtimoiy fanlar, xususan huquqshunoslik

fanida       bitta   aniq   turg’un   javobga   ega   bo'lmasligi   mumkin.   Boshqacha   qilib

aytganda,   o’quvchini   o’yga   toldirishi,   bahsli   vaziyatlarni   va   mantiqiy   savolning

noto'g'ri   elementlarini   aniqlay   olishi   va   o'z   javobini   to'g'ri   yo'naltirib   masalaga

oydinlik kiritishi lozim bo’ladi. Mantiqiy savolning maqsadi  talabaning nafaqat

bitta ma'lum bir mavzu bo'yicha, balki bir-biriga bog'liq bo'lgan bir qator mavzular

bo'yicha bilimlarini aniqlash, ya'ni yaxlit yondashuvni amalga oshirishdir.

Mantiqiy   savol o’z   nomidan   kelib   chiqib,   talabadan   albatta   mantiqiy

fikrlashni, so’ralayotgan narsa, hodisa, qonun normalari, huquqiy  bilimlarni o’zaro

bog’liq jihatlarini anglab, mustaqil tahliliy ish olib borishni talab qiladi. Boshqacha

aytganda,   mantiqiy   savolning   javobi   –   u   yoxud   bu   fanga   taalluqli   darslik   yoki

boshqa adabiyotlardagi ma’lumot, materiallarni bilish va ularni shunchaki qaytarib

berish degani emas. Modomiki, savol mantiqiy xarakterga ega ekan, demak, uning

javobiga ham faqat mantiqiy fikrlash, analiz va sintez qilish, savoldagi tafsilotlarni

o’zaro solishtirish, ular orasidagi mushtarak va farqli o’rinlarni ilg’ash orqaligina

yetib borib bo’ladi.

Mantiqiy savollarning oddiy savollarga nisbatan sezilarli darajada farqi bor.

Mantiqiy savollar mustaqil mantiqqa tayangan javobga tayanadi. Oddiy savollar esa

turg’un   aniq   belgilab   qo’yilgan   javobni   talab   qiladi.   Mantiqiy   savollar   bahs

munozaraga   boy   bo’lib,   talabalardan   bir   nechta   fanlarda   yig’ilgan   bilimlariga

tayangan holatda javobga o’z fikri bilan yondoshishni talab etadi. Oddiy savollarda

esa aksincha aynan savollar berilgan fan yoki yo’nalish bo’yicha yagona turg’un

hamma   uchun   umumiy   bo’lgan   javobni   talab   etadi.   Mantiqiy   savollarda

so’ralayotgan savoldagi voqea-hodisa to’laligicha tahlil qilinib, hodisaning o’xshash

va farqli jihatlari solishtirib chiqiladi va shundan keyingina bir xulosaga kelinadi.

Oddiy savol tizimli ravishda faqat bitta hukmni talab qiladi.

---