|
Raqobatning past darajasi va bozordan tashqari sektorning yuqori ulushi.
Bozor bo'lmagan sektorning ulushi ancha yuqori bo'lib qolmoqda, bu esa xo'jalik yurituvchi sub'ektlar faoliyatining motivatsiyasida jiddiy buzilishlarni keltirib chiqaradi. Hozirgacha ba'zi sanoat tarmoqlari raqobatning past darajasi bilan ajralib turadi; tabiiy monopoliyalar sub'ektlarining faoliyati o'ta noaniq bo'lib qolmoqda. Bozor bo'lmagan sektorning yana bir asosiy elementi-davlat korxonalari bo'lib, ular bozor sharoitida ishlaydilar, lekin ko'pincha aniq yoki yashirin imtiyozlarga ega bo'ladilar.
Pastroq darajada islohotlarning notekis amalga oshirilishi.
Uy-joy, kapital, transport va sayyohlik infratuzilmasi bozorining rivojlanmaganligi bilan bog'liq bo'lgan sub'ektiv, ko'pincha ma'muriy va ob'ektiv sabablarga ko'ra ishlab chiqarish omillarining mintaqalararo harakatiga qo'yilgan cheklovlar mintaqaviy iqtisodiy samaradorlikni sezilarli darajada yo'qotishiga olib keladi. tizimlar, ular o'rtasida iqtisodiy aloqalarning yo'qligi. Mintaqalar iqtisodiy rivojlanishining oddiy moliyaviy tenglashtirilishi salbiy rag'batlarni keltirib chiqaradi va mavjud muammolarni saqlab qolishga olib keladi, mintaqalarning o'z raqobatbardoshligini oshirishning samarali usullarini izlash istagini kamaytiradi; investitsiya jozibadorligi, mamlakat ichidagi mehnat taqsimotidagi joylar. Bularning barchasi mamlakatning iqtisodiy rivojlanish sur'atlarining pasayishiga olib keladi.
Alohida muammo - geosiyosiy ahamiyatga ega hududlarni rivojlantirish. Bu mintaqalardagi vaziyat ustidan iqtisodiy va siyosiy nazoratni yo'qotish ehtimoli bilan bog'liq xavflar, bu hududlarni mamlakatning iqtisodiy va ijtimoiy tizimiga jalb qilishni rag'batlantirish uchun maxsus dasturlarni talab qiladi.
O`zbekiston iqtisodiyotining xalqaro iqtisodiy munosabatlarga integratsiyasining past darajasi.
Jahon iqtisodiyotining hozirgi rivojlanish bosqichi globallashuvning o'sib borayotgan darajasi bilan tavsiflanadi. Bu jarayonda ishtirok etish - dunyoda etakchi o'rinlarni egallashga intilayotgan davlatlar uchun asosiy talab. Bundan tashqari, nafaqat tashqi savdo aylanmasi hajmi, balki xalqaro savdolarda ishtirok etish sifati ham muhim rol o'ynaydi iqtisodiy jarayonlar, joy milliy iqtisodiyot global qiymat zanjirlarida.
O`zbekistonning xalqaro iqtisodiyotdagi hozirgi ishtiroki eksportni diversifikatsiyalashning juda past darajasi, xizmatlar, birinchi navbatda transport, tibbiyot va ta'lim, ilm-fanni talab qiladigan sanoat mahsulotlari eksportida raqobatbardosh ustunliklarning zaif ishlatilishi bilan tavsiflanadi. transchegaraviy hamkorlik texnologiya almashish, o'z sanoatining dinamik rivojlanishi imkoniyatlarini kamaytiradi.
Zaif diversifikatsiya, asosiy eksport tovarlari narxiga jahon bozorining sharoitiga yuqori darajada bog'liqlik.
Xizmat ko'rsatish va qayta ishlash sanoatining tez o'sishi oxirgi yillar O`zbekiston iqtisodiyotining tuzilishini tubdan o'zgartirishga olib kelmadi. Ijobiy o'zgarishlarga qaramay, O`zbekiston iqtisodiyoti ko'p jihatdan yoqilg'i -energetika resurslari eksportiga va natijada jahon bozorining ushbu segmentidagi narx holatiga bog'liq. Bu O`zbekiston iqtisodiyotini beqarorlashtirishning asosiy manbalaridan biridir.
O`zbekiston eksport tovarlarining cheklangan assortimenti uchun jahon narxlariga yuqori darajada qaramlik, bu narxlarning yuqori kon'yunkturasi, davlatning byudjet majburiyatlarini oshirish uchun jiddiy vasvasani keltirib chiqaradi. Bu tabiiyroqdir, chunki mamlakat xavfsizlik va ijtimoiy barqarorlikni ta'minlashning jiddiy muammolariga duch kelmoqda, bu esa naqd pul tushirishini talab qiladi. Biroq, yoqilg'i -energetika sektori mahsulotlarining narxlari o'zgarishini bashorat qilish mumkin bo'lmagan sharoitda, byudjetni kengaytirish yo'nalishi makroiqtisodiy barqarorlikka putur etkazadi va hukumat va investorlar uchun xavfni oshiradi.
O`zbekiston iqtisodiyotining samarasiz tuzilishining yana bir ko'rinishi-bu kichik va o'rta korxonalar ulushining pastligi, ularning mamlakat iqtisodiyotiga real hissasi (yalpi ichki mahsulotdagi ulushi va bandlikning ulushi). Haqiqiy kichik biznesning katta qismi "soyada" qoladi, ro'yxatdan o'tmaydi va soliq to'lamaydi.
Ilmiy yutuqlarni ishlab chiqarishda qo'llash darajasi juda past O`zbekiston korxonalari... Ilm -fan va ishlab chiqarish o'rtasida samarali aloqalarning yo'qligi O`zbekiston iqtisodiyotiga yuqori texnologiyali tarmoqlarda - eng yuqori qo'shilgan qiymatga ega bo'lgan sohalarda samarali raqobatlashishiga imkon bermaydi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
