Banklarning kelib chiqishi va bank tizimi Reja Banklarning kelib chiqishi va uning mohiyati

|Termiz Davlat Universiteti Iqtisodiyot va Turizm fakulteti MMT-120 guruh talabasi Norqulov Asqarning Bank ishi fanidan tayyorlagan taqdimoti:

Banklarning kelib chiqishi va bank tizimi Reja 1.Banklarning kelib chiqishi va uning mohiyati. 2.Banklarning vazifalari va funksiyalari. 3. Bank tizimi va uning rivojlanish bosqichlari

BANK – bu moliyaviy muassasa bo‘lib, jamiyatdagi vaqtinchalik bo‘sh pul mablag‘larini tegishli shartlar bilan jalb etib, ushbu mablag‘larga ehtiyoji mavjud bo‘lgan yuridik va jismoniy shaxslarga qaytarishlik, muddatlilik, to‘lovlilik va ta’minlanganlik asosida kredit beradigan va ular uchun turli vositachilik xizmatlarini ko‘rsatuvchi tijorat tashkilotdir. BANK - pul mablag‘larini yig‘uvchi, saqlab beruvchi, kredit-hisob va boshqa har xil vositachilik operatsiyalarini bajaruvchi muassasaga aytiladi. Banklar paydo bo‘lishining asosi tovar-pul munosabatlarining rivojlanishi hisoblanadi. Tovar-pul munosabatlarining yuzaga kelishi va ularning rivojlanib borishi barcha ijtimoiy-iqtisodiy tuzumlarda banklarning mavjud bo‘lishini taqozo qiladi.

Banklarning kelib chiqishi va uning mohiyati. Bankning kelib chiqish tarixini o‘rgangan bir qator iqtisodchi olimlarning xulosasiga ko‘ra dastlabki banklar Italiyaning Venetsiya va Genuya shaharlarida X asrda paydo bo‘lgan. Shuning uchun ham bank so‘zi italyancha “banco” so‘zidan olinib “stol” degan ma’noni anglatadi. Garchi valyuta ayirboshlash operatsiyalari dastlabki banklarning 1-operatsiyasi bo‘lsada , hozirgi paytda banklarning jamiyatdagi o‘rni ularning kredit operatsiyalari bilan belgilanadi. Qadimgi Gretsiyada pul almashtiruvchi odamlarni “trapezida” (grekcha-stol), Qadimgi rimda “mensarilar” (lotincha-stol) deb atashgan

Qadimgi Bobilda er. av. VIII asrda faoliyat olib borgan Bobil bankining bajargan funksiyalari e’tiborni tortmay qolmaydi. Ular sirasiga: omonatga foiz to‘lovlari asosida pullar qabul qilingan, yozma shaklda ssuda va kredit berish, xattoki «gudu» (hudu-«gudu») deb nomlangan bank biletlarini chiqarish kirgan. Bobilda «Igibi» bankirlar uyining bir muncha murakkabroq vazifalarini alohida ta’kidlab o‘tish mumkin. «Igibi» banki mijozlar hisobiga vositachilik orqali savdo-sotiqda va to‘lovda ishtirok etish, pul omonatlari qabul qilingan, kredit berilgan (bunda omonatchi omonatiga foiz to‘lovlarini natural shaklda olgan, ya’ni omonatchi bankdan pul olgan shaxsning xosilini bir qismiga egalik qilish xuquqi berilgan), shartnomalarga kafil bo‘lish, turli savdo tadbirlarini moliyalashtirish, turli akt va shartnomalarni rasmiylashtirishda maslaxatchi hamda vakolatli shaxs sifatida ishtirok etganlar.