Bank hisobi va audit

Aktsiya va sertifikatlarning bozor bahosi banklarning ushbu bozordagi faoliyatini baholovchi iqtisodiy ko’rsatkich hisoblanadi.

Tijorat banklari aktsiyalari va sertifikatlarning bozor bahosi ortib borishi ularning oldi–sotdisiga ijobiy ta’sir ko’rsatadi. Ko’pchilik hollarda tijorat banklari o’z aktsiyalari va sertifikatlarining ikkilamchi qimmatli qog’ozlar bozoridagi bahosini oshirish maqsadida investitsion kompaniyalar orqali investor sifatida ham maydonga chiqishi mumkin.

Tijorat banklari aktsiyalari va sertifikatlarning bozor bahosi moliya bozoridagi mavjud talab va taklif asosida o’rnatiladi. Aktsiya va sertifikatlarning nominal va bozor bahosi o’rtasidagi farq ijobiy yoki salbiy bo’lishi mumkin. Agar ushbu farq ijobiy bo’lsa, tijorat banklari moliyaviy jihatdan barqaror va raqobatbardosh ekanligidan dalolat beradi. Mazkur holat banklarning qimmatli qog’ozlar orqali resurslarini oshirishga ijobiy ta’sir ko’rsatadi.

Tijorat banklari aktsiya va sertifikatlarining bahosiga ta’sir qiladigan asosiy omillardan biri ularga to’lanadigan dividend va foiz to’lovlari hisoblanadi. Aktsiya va sertifikatlarga to’lanadigan to’lovlar miqdorining yuqoriligi va barqarorligi banklarning qimmatli qog’ozlar bozoridagi emitent nufuzini oshirishga bevosita ta’sir qiladi. Chunki bozor iqtisodiyoti sharoitida har qanday faoliyatning asosida iqtisodiy foyda olish yotadi.

Shuni alohida ta’kidlash lozimki, tijorat banklari qimmatli qog’ozlar bozoridagi emitent, investor yoki vositachi sifatidagi ishtirokiga iqtisodiyotdagi inflyatsiya darajasi bevosita ta’sir qiladi. Shu bois, banklar qimmatli qog’ozlar bozorida, ayniqsa emitent sifatida qatnashganida inflyatsiya darajasini inobatga olishi lozim.

Tijorat banklari mablag’lari ikkinchi yirik manbasini ularning kapitali tashkil etadi. Bank kapitali tarkibida ustav kapitalining tashkil topishi va barqarorligi jihatidan muhim moliyaviy manba bo’lib hisoblanadi.