Bank hisobi va audit

a)  Hisobvaraq  egalarining  yuqori  turuvchi  tashkilotlari  tomonidan 
so‘ralganda; 
b)  Davlat  nazorat  idoralari,  jumladan  sud  va  soliq  idoralari  tomonidan 
yozma ravishda talab qilib so‘ralganda. 
Boshqa  hollarda  mijozlar  hisobvaraqlarining  ahvoli  haqida  yozma  ravishda 
ma’lumot berish taqiqlanadi.   
Shunday holatlar ham bo‘ladiki, mijozlar biror sabab bilan bankdan olgan o‘z 
shaxsiy hisobvaraqlarining ko‘chirmalarini yo‘qotib qo‘yishlari mumkin. 
Agar  mijoz  shaxsiy  hisobvaraqdan    ko‘chirmani  yo‘qotib  qo‘ysa,  mijozga 
ko‘chirma dublikati berilishi mumkin. Buning uchun mijoz ko‘chirmani yo‘qotish 
sabablarini  ko‘rsatgan  holda  ariza  yozib  bank  rahbariga  taqdim  etishi  lozim. 
Arizaga korxona rahbari va bosh buxgalter imzo qo‘yishlari kerak. 

---

 
43 
 
Yordamchi  kitob,  ya’ni  analitik  hisob  materiallariga  yana  operatsion  jurnal, 
kassa operatsiyalari bo‘yicha  yuritiladigan  kirim  kassa  jurnallari va  chiqim  kassa 
jurnalllari, bankning asosiy vositalari, nomoddiy aktivlari va materiallari bo‘yicha 
yuritiladigan kartochkalarni ham kiritish mumkin. 
Operatsion jurnallar har bir mas’ul ijrochi yuritadigan hisobvaraqlar bo‘yicha 
alohida  tuzilib,  unda  hisobvaraqlar  bo‘yicha  o‘tkazilgan  operatsiyalar  haqida 
ma’lumot  beriladi,  uni  shaxsiy  hisobvaraqlarning  umumiy  ko‘rinishi  deyish  ham 
mumkin. Operatsion jurnalda  sana, hisobvaraq nomeri, debet va kredit aylanmalari  
hisoblash  texnikasi  dasturida  nazarda  tutilgan  bo‘lsa,  hisobvaraq  nomi  ham 
ko‘rsatiladi. 
Bank kassasi bilan bog‘liq bo‘lgan yordamchi kitob materiallari ikkita bo‘lib, 
ular:  
-kassaning kirim jurnali;   
-kassaning chiqim jurnali. 
Har kuni bank kassasiga topshirilayotgan naqd pul summasi kassaning kirim 
jurnalida  nazoratchi  tomonidan  qayd  etib  boriladi.  Unda  sana, pul  topshirayotgan 
korxona  hisobvarag‘i  nomeri,  kirim  kassa  hujjati    sanasi,    hujjat  nomeri,  hisobot  
ramzi, summasi ko‘rsatiladi. 
Kassaning  chiqim  jurnali  ham  kundalik  chiqim  kassa  operatsiyalari 
bajarilganda  nazoratchi  tomonidan  rasmiylashtiriladi.  Jurnalda  sana,  mijozning 
talab  qilib  olinadigan  depoziti  bo‘yicha  hisobvaraq  nomeri,  chiqim  kassa  hujjati 
sanasi,  hujjat  nomeri,  hisobot  ramzi,  summasi  ko‘rsatiladi.  Shu  bilan  birgalikda 
nazoratchi  va  kassirning  imzosi  uchun  ham  alohida  joy  ajratilgan.  Quyida  kirim 
kassa jurnalining shaklini keltiramiz.