Baliq kasalliklari fanidan ma’ruzalar to’plami termiz- 2021

Mavzu: Odam va hayvonlarga baliqlar orqali o’tadigan kasalliklar.


Reja:

4. 
   Batulizm.
   
5. 
   Opistoxroz.
   
6. 
   Difillobatrioz.
   
7. 
   Diktofimoz.
   

Tayanch iboralar: batulizm, opistoxroz, difillobatrioz, diktofimoz.
Ma’lumki, baliqlar turli xil kasalliklar manbai bo’lishi mumkin. Ular bar qancha xavfli bakteriyalar, viruslar va vibrionlarni mexanik tashuvchisi bo’ladi yoki odamlar uchun xavfli bo’lgan parazitlarning oraliq xo’jayinlari bo’lib hisoblanadi. Odam va hayvonlarga baliqlar orqali o’tadigan ayrim kasalliklar bo’yicha qisqacha ma’lumotlarni keltiramiz. Odam va hayvonlarga baliqlar orqali o’tadigan kasalliklar-batulizm, opistoxroz, difillobatrioz va diktofimoz.

Batulizm. Bu kasallik odamga baliqlar orqali o’tadi. Batulizm odam eskirgan yoki kasallangan baliq mahsulotini iste’mol qilganda bu kasallikka uchrashi mumkin. Kasallik qo’zg’atuvchisi. Clostridium botulinum bakteriyasi bo’lib, tuprokda yashaydi. Baliq ozuqasi orqali baliq organizmiga kiradi. Bakteriyalar ichak devorlarini jaroxatlaydi va butun tana bo’ylab tarqaladi. Hattoki tana qoplamini ham jarohatlantiradi. Ayniqsa, bentosxo’r baliqlar zog’ora, karp, lesh, voblada bu bakteriyalar ko’proq uchraydi. Odam bunday kasal baliqni iste’mol qilsa og’ir toksikozga uchraydi, ba’zan kuchli -zaharlanish oqibatida o’limga olib keladi.

Opistoxroz-odamning gelьmentoz kasalligi bo’lib, trematodalar orqali o’tadi. Uning lokalizatsiya joyi o’t pufagi, jigarning o’t yo’li bo’lib hisoblanadi. Odam bu kasallik bilan gelьmint bilan kasallangan baliqni hom yoki yaxshi qovurilmagan holda iste’mol qilganda kasallanadi. SHuning uchun iste’mol kilinagan baliq veterenariya nazoratidan o’tishi kerak. Opistorxozning odam ichidagi yashovchanligi 3-20 yilgacha davom etadi.