Bajaruvchi: Umirbaev Azizbek

• Qadimgi Hindiston davlati va huquqi tavsifi.
• Mano qonunlari

• Bajaruvchi:
• Umirbaev Azizbek

• REJA

• 1

• 2

• 3

• 4

• Qadimgi Hindiston davlati

• Qadimgi Hindiston huquqining asosiy belgilari

• Manu qonunlari

• Nikoh-oila munosabatlari

• 1

• Qadimgi Hindiston davlati

• . Bundan 4000 yil ilgari Hind havzasida vujudga kelgan Xarappa va Mohenjo-Daro (hozirgi nomlari, ularning qadimgi nomlari yetib kelmagan) qadimgi sivilizatsiyaning katta shaharlari hisoblangan.

• sdsss

• Arxeologik qazishmalarning guvohlik berishicha, miloddan avvalgi III ming yilliklarda bu yerda shaharlar hunarmandchilik markazlari sifatida maydonga chiqqan, dehqonchilik va savdoning rivojlanishi, mulkiy tabaqalashuv kuchaygan.

• Miloddan avvalgi II ming yillikning o‘rtalaridan I ming yillikning birinchi yarmigacha bo‘lgan davr tarixshunoslikda veda1 davri deb yuritiladi va Hindiston tarixining aynan shu bosqichida sinfiy jamiyat va davlatning tashkil topishi yuz bergan

• Uning markazlari inqirozga yuz tutgan. Bu jarayon shimoliy-g‘arbdan hind-ariy qabilalarining kirib kelishi bilan nihoyasiga yetgan.

• Miloddan avvalgi II ming yillik o‘rtalarida ilk hind shahar-davlatlari va madaniyati tushkunlik davrini boshidan kechirgan.

• Ijtimoiy tengsizlikning kuchayishi bilan qabilaning saylab qo‘yiladigan harbiy boshlig‘i – roja barcha boshqaruv organlarini o‘ziga bo‘ysundirib, mansabning meros tariqasida o‘tishiga erishadi.

Zodagonlar orasida podsholik kohini – puroxita, munajjim va roja maslahatchisi ham bo‘lgan. Qabilaning ko‘ngilli qo‘shini harbiy boshliq (senani, senapati) boshchiligidagi doimiy qo‘shinga o‘sib chiqqan. Shu tariqa urug‘-qabila tuzumi o‘rnini davlatchilik tuzumi egallagan.

• Rojaning saylanishiga ta’sir ko‘rsatgan xalq majlislarining roli ham rojalar hukmronligi kuchayishi bilan kamaya boshlagan. Ular rojalarning yaqinlaridan iborat zodagonlar majlisi bo‘lib qolgan. Anglo-sakson huquq oilasi;

• Qabilaviy boshqaruv organlari asta-sekin davlat organlariga aylantirilgan. Davlat boshqaruvining yuqori lavozimlariga katta zodagonlar tayinlangan.

• Ulardan braxmanlar va kshatriylar hukmron mavqeni egallaganlar. Vayshiylar va shudralar imtiyozsiz varnalar hisoblanadi. Jamiyatda eng xo‘rlangan kishilar – chandallar deb yuritilgan. Undan tashqari shudralardan juda kam farq qiluvchi qullar – dasalar ham mavjud bo‘lgan.

• Har bir varnaning yashash tarzini belgilovchi o‘z qonuni – dxarmasi o‘rnatilgan. Bir varnadan ikkinchisiga o‘tish taqiqlangan. Jinoiy jazo yuqori varna vakillariga ancha yengillik bergan

• Miloddan avvalgi II asrda Hindiston bir qancha mayda davlatlarga bo‘linib ketadi. Miloddan avvalgi 190-yillarda uni Yunon-Baqtriya podsholaridan Demetriy qo‘shinlari, 100-yillarda saklar (skiflar) bosib oladi. Shimoliy Hindistonda Hind-Skif davlati vujudga keladi.

• Qadimgi hind jamiyatining ijtimoiy tabaqalanishi sinflar (quldorlar va qullar) shakllanishiga emas, balki alohida toifalar – varna1 larning vujudga kelishiga bog‘liq. Qadimgi Hindistonda quyidagi varnalar mavjud bo‘lgan: braxmanlar, kshatriylar, vayshiylar, shudralar2 .

• Har bir varnaning yashash tarzini belgilovchi o‘z qonuni – dxarmasi o‘rnatilgan. Bir varnadan ikkinchisiga o‘tish taqiqlangan. Jinoiy jazo yuqori varna vakillariga ancha yengillik bergan

• Qullar manfaati davlat tomonidan qonun yo‘li bilan himoyalangan.

• Dastlabki davrlarda saylangan rajalar, vaqt o‘tishi bilan barcha podsholiklarda meros tariqa o‘tuvchi hokimiyatga egalik qilganlar

• Davlat tuzumida ilk shahar-davlatlarning hukmdorlari – rojalar yer, din, soliq, harbiy boshqaruv va tashqi xavfsizlik ishlari bilan shug‘ullanganlar

• Kastalar ijtimoiy guruhlarga – tabaqalarga aylangan.