Bajardi: Markayev O’. Qabul qildi: Elmurodova. B qarshi-2023

3. SSH protokoli va unda kriptografik algoritmlardan foydalanish holati
SSH, Secure Shell yoki Secure Socket Shell degan ma'noni anglatadi. Bu kriptografik tarmoq protokoli boʻlib, u ikki kompyuterga internet kabi xavfsiz boʻlmagan tarmoq orqali maʼlumotlarni almashish va almashish imkonini beradi. Bu buyruqlarni bajarish va ma'lumotlarni bir mashinadan boshqa mashinaga uzatish uchun masofaviy serverga kirish uchun ishlatiladi.
SSH protokoli SSH communication security Ltd tomonidan masofaviy qurilma bilan xavfsiz aloqa qilish uchun ishlab chiqilgan.
Xavfsiz aloqa kuchli parol autentifikatsiyasini va xavfsiz bo'lmagan kanal orqali ochiq kalit bilan shifrlangan aloqani ta'minlaydi. U Telnet, rlogin, rsh va boshqalar kabi himoyalanmagan masofaviy kirish protokollarini va xavfsiz bo'lmagan FTP fayl uzatish protokollarini almashtirish uchun ishlatiladi .
Uning xavfsizlik xususiyatlari tarmoq ma'murlari tomonidan tizimlar va ilovalarni masofadan boshqarish uchun keng qo'llaniladi.
SSH protokoli tarmoqni DNS-spoofing , IP manbasini yo'naltirish va IP-spoofing kabi turli xil hujumlardan himoya qiladi .
Oddiy misolni tushunish mumkin, masalan, siz paketni do'stlaringizdan biriga o'tkazmoqchisiz. SSH protokolisiz uni har kim ochishi va o'qishi mumkin. Ammo agar siz uni SSH protokoli yordamida yuborsangiz, u shifrlanadi va ochiq kalitlar bilan himoyalanadi va faqat qabul qiluvchi uni ochishi mumkin.

SSHdan oldin:

Quyidagi rasmdan ko’rinib turibdiki biz tarmoqda ma’lumot almashinishda SSH protokolidan foydalanmasak tarmoqdagi foydalanuvchilar username va password lari ko'rinib turadi.

SSHdan keyin:

Quyidagi rasmdan ko’rinib turibdiki biz tarmoqda ma’lumot almashinishda SSH protokolidan foydalansak tarmoqdagi foydalanuvchilar username va password lari yashirin holda bo’ladi..

SSH protokolidan foydalanish

SSH protokolining mashhur qo'llanilishi quyida keltirilgan:

• 
  Bu foydalanuvchilarga xavfsiz kirish va avtomatlashtirilgan jarayonlarni ta'minlaydi.
  
• 
  Bu xavfsiz bo'lmagan tarmoq orqali fayllarni bir tizimdan ikkinchisiga o'tkazishning oson va xavfsiz usuli.
  
• 
  Shuningdek, u foydalanuvchilarga masofaviy buyruqlar beradi.
  
• 
  Bu foydalanuvchilarga tarmoq infratuzilmasi va boshqa muhim tizim komponentlarini boshqarishda yordam beradi.
  
• 
  Telnet va rlogin o'rnini bosuvchi va rsh o'rnini bosuvchi xostda bitta buyruqni bajarish uchun foydalaniladigan masofaviy tizimda (Host) qobiqqa kirish uchun ishlatiladi.
  
• 
  U to'liq xavfsizlik va samaradorlik bilan fayllarni zaxiralash, nusxalash va aks ettirish uchun rsync yordam dasturi bilan birlashadi .
  
• 
  U portni yo'naltirish uchun ishlatilishi mumkin.
  
• 
  SSH yordamida biz OpenSSH kabi masofaviy serverga avtomatik kirishni sozlashimiz mumkin.
  
• 
  SOCKS protokolini qo'llab-quvvatlovchi SSH mijozi bilan shifrlangan proksi-ulanish orqali internetni xavfsiz ko'rib chiqishimiz mumkin.